Τα σημαντικά μέτρα χαλάρωσης των εποπτικών και λογιστικών κανόνων που έχει ενεργοποιήσει ο Ενιαίος Εποπτικός Μηχανισμός της ΕΚΤ εξηγεί σε άρθρο του ο επικεφαλής του SSM, Αντρέ Ενρία, υπογραμμίζοντας την ανάγκη να συνεχίσουν οι τράπεζες να δανείζουν μέσα στην κρίση τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά.
Παράλληλα, στο άρθρο του, ο Ιταλός επόπτης των τραπεζών της ευρωζώνης εξηγεί την απόφαση του SSM να απαγορεύσει στις τράπεζες να προχωρήσουν σε διανομές μερισμάτων και σε επαναγορές μετοχών, υπογραμμίζοντας την ανάγκη να διατηρήσουν οι τράπεζες ισχυρή κεφαλαιακή βάση, αλλά και να στείλουν μήνυμα στους πολίτες ότι κινούνται σε αυτή την κρίση με βάση τις αρχές της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης.
Μεταξύ άλλων, στο άρθρο του ο κ. Ενρία αναφέρει ότι:
- Βρισκόμαστε εν μέσω μιας άνευ προηγουμένου κρίσης που προκαλείται από ένα εντελώς απροσδόκητο γεγονός. Το ξέσπασμα της πανδημίας απειλεί τις ζωές πολλών ανθρώπων σε όλο τον κόσμο και ωθεί τις οικονομίες πολλών χωρών σε ύφεση. Αναμένουμε ότι τα νοικοκυριά, οι μικρές και μεγαλύτερες επιχειρήσεις της ζώνης του ευρώ θα αντιμετωπίσουν εξαιρετικά δύσκολες οικονομικές και χρηματοπιστωτικές συνθήκες.
- Σε αντίθεση με τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, οι τράπεζες δεν είναι η πηγή του προβλήματος αυτή τη φορά. Αλλά πρέπει να διασφαλίσουμε ότι μπορούν να αποτελέσουν μέρος της λύσης. Για τον σκοπό αυτό, τα μέτρα περιορισμού των επιπτώσεων έχουν ως στόχο να επιτρέψουν στις τράπεζες να συνεχίσουν να παρέχουν οικονομική στήριξη σε βιώσιμα νοικοκυριά, μικρές επιχειρήσεις και επιχειρήσεις που πλήττονται περισσότερο από τις τρέχουσες οικονομικές επιπτώσεις.
- Ομοίως, η σύστασή μας σχετικά με τους περιορισμούς διανομής μερισμάτων έχει ως στόχο να διατηρήσει πολύτιμους πόρους κεφαλαίου εντός του τραπεζικού συστήματος σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς για να ενισχύσει την ικανότητά του να δανείζει στην πραγματική οικονομία και να στηρίζει άλλους τομείς της οικονομίας που δέχονται πίεση.
- Αξίζει να σημειωθεί ότι τα εποπτικά μας μέτρα δεν πρέπει να εξεταστούν μεμονωμένα. Στην πραγματικότητα, υπάρχουν σημαντικές συνέργειες μεταξύ των όσων έχουμε αποφασίσει και των πολιτικών που ανακοινώθηκαν παράλληλα από τις νομισματικές και φορολογικές αρχές.
Ο συνδυασμός εποπτικών μέτρων και παροχής ρευστότητας
- Η ΕΚΤ, ως κεντρική τράπεζα της ζώνης του ευρώ, παρείχε στις τράπεζες αυξημένες πηγές φθηνής χρηματοδότησης που συμπληρώνονται από ένα έκτακτο πρόγραμμα αγοράς περιουσιακών στοιχείων. Ως τραπεζική εποπτική αρχή, έχουμε χαλαρώσει τους περιορισμούς κεφαλαίου και ρευστότητας για να αυξήσουμε την ικανότητα των τραπεζών να δανείζουν και να απορροφούν ζημίες σε αυτό το δύσκολο περιβάλλον. Οι κυβερνήσεις της ζώνης του ευρώ έχουν λάβει αξιοσημείωτες αποφάσεις για την προσωρινή ανακούφιση των δυσκολιών των οφειλετών με μορατόριουμ πληρωμών και εγγυήσεις για τραπεζικά δάνεια, και ως απάντηση έχουμε αυξημένη εποπτική ευελιξία όσον αφορά τη ρυθμιστική μεταχείριση των δανείων που λαμβάνουν τέτοια δημόσια στήριξη.
Ευελιξία για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια
- Καταρχάς, η εποπτική μας καθοδήγηση επικεντρώθηκε στην παροχή μιας πιο ευέλικτης εφαρμογής της ταξινόμησης των δανειοληπτών που είναι απίθανο να πληρώσουν (σ.σ.: δάνεια με καθυστέρηση μικρότερη των 90 ημερών), όταν οι τράπεζες είναι αποδέκτες ad hoc κρατικών εγγυήσεων ή θεσπίζονται μορατόριουμ. Επιπλέον, τα δάνεια που έχουν κρατικές εγγυήσεις και μετατρέπονται σε μη εξυπηρετούμενα θα τυγχάνουν ευνοϊκής μεταχείρισης όσον αφορά τις απαιτήσεις κάλυψης για περίοδο επτά ετών μετά την επιδείνωση τους.
Χαλάρωση λογιστικών κανόνων
- Ωστόσο, οι κανόνες προληπτικής εποπτείας δεν είναι το τέλος της ιστορίας. Τα εποπτευόμενα ιδρύματα αναμένουν ότι η τρέχουσα αναταραχή θα επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό το κεφάλαιό τους και τις δημοσιευόμενες οικονομικές καταστάσεις μέσω των λογιστικών αποτελεσμάτων. Στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων μας ως εποπτικής αρχής προληπτικής εποπτείας, ζητήσαμε από τις τράπεζες να εξομαλύνουν όσο το δυνατόν περισσότερο τις προκύπτουσες από τα μοντέλα προβλέψεις ζημιών δανείων του διεθνούς λογιστικού προτύπου 9 (IFRS 9 - ΔΠΧΑ 9).
- Για τον ίδιο λόγο, προτείναμε σε όλα τα ιδρύματα που δεν το έχουν πράξει μέχρι στιγμής να αρχίσουν να εφαρμόζουν το μεταβατικό χρονοδιάγραμμα του ΔΠΧΑ 9 που διατίθεται βάσει του κανονισμού για τις κεφαλαιακές απαιτήσεις. Αυτό θα αποτρέψει την αστάθεια των προβλέψεων του ΔΠΧΑ 9 κατά τη διάρκεια της τρέχουσας διαταραχής, που θα είχε σημαντικό αντίκτυπο στο κεφάλαιο των τραπεζών.
Ευελιξία για τα σχέδια μείωσης μη εξυπηρετούμενων δανείων
- Επιτρέψτε μου να είμαι σαφής ότι, σε αυτή την εποχή δοκιμασίας, θα εκτελέσουμε τις τρέχουσες εποπτικές μας δράσεις με μεγάλη προσοχή για το λειτουργικό βάρος που θα μπορούσαν να δημιουργήσουν για τις τράπεζες και τις εποπτικές αρχές, οι οποίες βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στην τηλεργασία κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Αναστείλαμε, για περίοδο τουλάχιστον έξι μηνών, την οριστικοποίηση ή την εφαρμογή διαφόρων εποπτικών αποφάσεων (σ.σ: μεταξύ των οποίων και τα stress tests), γεγονός που θα αύξανε το ρυθμιστικό βάρος για πολλές εποπτευόμενες οντότητες. Και έχουμε ανακοινώσει στις τράπεζες ότι θα χρησιμοποιήσουμε πλήρη ευελιξία στην αξιολόγηση της εφαρμογής των εν εξελίξει σχεδίων για τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων του παρελθόντος.
Χαμηλότερες κεφαλαιακές απαιτήσεις
- Τέλος, δώσαμε εντολή στις τράπεζες να επωφεληθούν από όλη τη ρυθμιστική ευελιξία που επιτρέπει η ισχύουσα νομοθεσία στη χρήση κεφαλαιακών και ταμειακών αποθεμάτων ασφαλείας, συμπεριλαμβανομένης της πλήρους χρήσης του εποπτικού προσανατολισμού του πυλώνα 2 και ανασύνθεση της ποιότητας του κεφαλαίου για την απαίτηση του πυλώνα 2 με μικρότερη απορρόφηση ιδίων κεφαλαίων. Η κεφαλαιακή ελάφρυνση που παρέχεται μέσω αυτών των μέτρων είναι σημαντική και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την απορρόφηση των ζημιών στο επιδεινωμένο μακροοικονομικό περιβάλλον, χωρίς να ενεργοποιείται καμία εποπτική δράση, και να συνεχίσει να χορηγεί μια τράπεζα δάνεια σε πελάτες, ιδίως μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, που πλήττονται σοβαρά από την κρίση.
- Για όλες τις εποπτικές πρωτοβουλίες που έχουν ήδη τεθεί σε εφαρμογή, διαβεβαιώσαμε τις τράπεζες ότι δεν θα προβαίνουμε σε οποιαδήποτε αρνητική εποπτική αξιολόγηση βάσει της εφαρμογής τους στην παρούσα συγκυρία.
Η απαγόρευση διανομής μερισμάτων
- Έκτακτα μέτρα ρευστότητας, πολύ μεγάλες δημόσιες εγγυήσεις, ιστορικά υψηλή στήριξη για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις και, τελευταίο αλλά εξίσου σημαντικό, πρωτοφανής ευελιξία στην εποπτεία. Πρόκειται πραγματικά για μια μεγάλη πρωτοβουλία των αρχών που θα βοηθήσει τις τράπεζες να απορροφήσουν το σοκ, να παραμείνουν υγιείς και να συνεχίσουν να παρέχουν ζωτική στήριξη στην πραγματική οικονομία.
- Καθώς όλα γύρω μας τίθενται σε αναμονή για να επικεντρωθούν όλες οι προσπάθειες των κοινοτήτων μας στην καταπολέμηση του κορονοϊού, απαιτείται επίσης συνεισφορά από τις τράπεζες και τους μετόχους τους.
- Τα ίδια κεφάλαια των πιστωτικών ιδρυμάτων είναι το πιο αποτελεσματικό εργαλείο που τους επιτρέπει να αντέχουν σε κλυδωνισμούς που εμφανίζονται απροσδόκητα. Δυστυχώς, τώρα σαφώς έχουμε προειδοποιηθεί: το οικονομικό σοκ που προέκυψε από αυτήν την κρίση δεν μπορεί πλέον να θεωρείται απροσδόκητο. Ακόμη δεν γνωρίζουμε πόσο μεγάλη και μακροχρόνια θα είναι η συρρίκνωση της οικονομικής παραγωγής. Ενώ ελπίζουμε για το καλύτερο, πρέπει να είμαστε έτοιμοι για το χειρότερο.
- Επιπλέον, παρατηρήσαμε κατά τη διάρκεια της τελευταίας χρηματοπιστωτικής κρίσης ότι, καθώς οι οικονομικές προοπτικές επιδεινώνονται, η ρευστότητα των μη τραπεζικών ενδιάμεσων χρηματοπιστωτικών οργανισμών (σ.σ.: π.χ. αμοιβαία κεφάλαια) μπορεί να τεθεί υπό πίεση καθώς οι επενδυτές ρευστοποιούν τις επενδύσεις τους και στρέφονται προς την ασφάλεια των μετρητών. Εάν συμβεί αυτό, η στήριξη των τραπεζών σε άλλους ενδιάμεσους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς θα μπορούσε να συμβάλει στη συγκράτηση των πιέσεων ρευστότητας στο σύστημα. Μια συνετή στρατηγική διατήρησης του κεφαλαίου από τις τράπεζες θα μπορούσε επίσης να είναι επωφελής από αυτή την άποψη.
- Με βάση όλα αυτά, η Τραπεζική Εποπτεία της ΕΚΤ συνέστησε, τουλάχιστον μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου 2020, όλα τα πιστωτικά ιδρύματα να μην διανέμουν μερίσματα στους μετόχους για τις ετήσιες περιόδους αναφοράς 2019 και 2020. Η συμμόρφωση με τη σύσταση αυτή θα επιτρέψει τη διατήρηση στο σύστημα συνολικού πρόσθετου κεφαλαίου αξίας 30 δισ. ευρώ (διατηρούμενα κέρδη που ταξινομούνται ως κεφάλαια πρώτης κατηγορίας). Αυτό θα δώσει στις τράπεζες πρόσθετη ικανότητα να δανείζουν ή να απορροφούν ζημίες σε μια χρονική στιγμή που είναι ιδιαίτερα αναγκαία.
- Ταυτόχρονα, η Τραπεζική Εποπτεία της ΕΚΤ επέκτεινε τη σύσταση αυτή και για την επαναγορά μετοχών και θα ενεργεί αναλόγως κατά την αξιολόγηση των αιτήσεων εξαγοράς από τράπεζες, όπως απαιτείται από τη νομοθεσία της ΕΕ.
- Αν και θεωρώ ότι αυτές οι εποπτικές συστάσεις και δράσεις είναι εξαιρετικά κατάλληλες από άποψη προληπτικής εποπτείας, πιστεύω επίσης ότι η παρακράτηση διανομών στους μετόχους σε αυτούς τους εξαιρετικούς καιρούς είναι απολύτως κατάλληλη από την άποψη της κοινωνικής εταιρικής ευθύνης.
- Άκουσα επιχειρήματα ότι τέτοιες παρεμβάσεις και συστάσεις της εποπτικής αρχής θα τρομάξουν πραγματικά τους επενδυτές και, τελικά, θα μειώσουν τη δανειοδοτική ικανότητα των πιστωτικών ιδρυμάτων. Αν και αντιλαμβάνομαι ότι όλοι πρέπει να είμαστε γνώστες των άμεσων αντιδράσεων της αγοράς, πιστεύω ότι αυτά τα μέτρα είναι προς το μακροπρόθεσμο συμφέρον των τραπεζών και των μετόχων τους. Διατηρώντας τις κρίσιμες λειτουργίες τους και ενισχύοντας τη στήριξή τους προς τα νοικοκυριά, τις μικρές επιχειρήσεις, τις επιχειρήσεις και άλλα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, οι τράπεζες προστατεύουν αποτελεσματικά την αξία τους και ενισχύουν τη φήμη τους.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
