Η «ανάκριση» των Ελλήνων τραπεζιτών: Τα τέσσερα ερωτήματα των ξένων

Η επίδραση της μείωσης των επιτοκίων, η μερισματική πολιτική για τα επόμενα χρόνια, το αγκάθι του αναβαλλόμενου φόρου και η επέκταση των δανειακών χαρτοφυλακίων είναι τα σημεία στα οποία επικεντρώνονται οι ξένοι θεσμικοί στις συναντήσεις τους με τις διοικήσεις των εγχώριων τραπεζών.

Οι συναντήσεις πραγματοποιούνται στο πλαίσιο του ετήσιου Financials CEO Conference που διοργανώνει στο Λονδίνο η Bank of America και στο οποίο μετέχουν οι μεγαλύτερες τράπεζες και ασφαλιστικές εταιρείες από την Ευρώπη. Το συνέδριο ξεκίνησε χθες και ολοκληρώνεται αύριο Πέμπτη 26 Σεπτεμβρίου.

Το κλίμα για τις εγχώριες τράπεζες είναι το καλύτερο των τελευταίων ετών, με τη διανομή μερισμάτων την εφετινή χρονιά μετά από 16 χρόνια και την ισχυρή κερδοφορία την τελευταία τριετία να επιδρούν καθοριστικά στο θετικό κλίμα.

Σύμφωνα με πληροφορίες, στις συζητήσεις που έχουν οι ξένοι επενδυτές και αναλυτές με τις διοικήσεις των εγχώριων συστημικών τραπεζών επικεντρώνονται σε τέσσερις περιοχές:

1. Η επίδραση της μείωσης των επιτοκίων στα έντοκα έσοδα και την κερδοφορία. Κρίσιμο ζήτημα αποτελεί η μείωση των επιτοκίων του ευρώ και ο βαθμός ευαισθησίας του ισολογισμού της κάθε τράπεζας στο νέο περιβάλλον. Οι ξένοι προσπαθούν να διαπιστώσουν την επίδραση της μείωσης των επιτοκίων στα έντοκα έσοδα και στην τελική κερδοφορία. Σημειώνεται ότι οι εγχώριες τράπεζες την διετία 2022 – 2023 επωφελήθηκαν τα μέγιστα από την αύξηση των επιτοκίων, αύξηση που πέρασε στα δανειακά κεφάλαια, αλλά σε πολύ μικρότερο βαθμό στις καταθέσεις δεδομένου ότι κυριαρχούν οι χαμηλότοκες καταθέσεις όψεως. Σημειώνεται ότι οι προβλέψεις των τραπεζών στα business plans του 2024 για τις μειώσεις επιτοκίων από την ΕΚΤ ήταν πιο επιθετικές. Η πιο ήπια μείωση των επιτοκίων επιτρέπει στις τράπεζες να διατηρήσουν το πλεονέκτημα στα επιτοκιακά έσοδα.
2. Μερισματική Πολιτική. Το καλοκαίρι που μας πέρασε Eurobank, Εθνική Τράπεζα, Piraeus και Alpha Bank προχώρησαν στη διανομή μερισμάτων συνολικού ύψους 814 εκατ. ευρώ, μέρισμα που αφορούσε τη χρήση του 2023. Η διανομή μερίσματος πραγματοποιήθηκε μετά από 16 χρόνια «πάγου», ενώ η έγκριση από την ΕΚΤ λειτούργησε ψυχολογικά και σαν σφραγίδα για την υγιή κατάσταση και τις θετικές προοπτικές των εγχώριων τραπεζών, αφήνοντας πίσω οριστικά την κρίση. Για την εφετινή χρήση όλες οι τράπεζες επιδιώκουν να πετύχουν την έγκριση του επόπτη για τη διανομή στους μετόχους τους μεγαλύτερου μέρους των κερδών τους κάτι που είναι εφικτό εφόσον πείσουν τον επόπτη για την ποιότητα και την βιωσιμότητα της κερδοφορίας τους. Και θα επιδιώξουν ακόμα μεγαλύτερες διανομές για τη χρήση του 2025.
3. Αναβαλλόμενος φόρος. Παρά τη μεγάλη πρόοδο που έχουν σημειώσει οι τράπεζες το ζήτημα του DTC που έχει σχεδιαστεί ως εργαλείο να «σβήσει» σε βάθος χρόνου παραμένει ένα αγκάθι και προβληματίζει τους ξένους. Σύμφωνα με πληροφορίες, αρκετοί έθεσαν το ζήτημα του αναβαλλόμενου φόρου και οι διοικήσεις των εγχώριων τραπεζών δεν απέκλεισαν να επανεξετάσουν το 2025 το ζήτημα με στόχο την ταχύτερη μείωση του DTC στα κεφάλαιά τους. Σήμερα το υπόλοιπο του DTC εκτιμάται σε 12,4 δισ. (3,6 δισ. η Εθνική, 3,2 δισ. η Πειραιώς, 3,1 δισ. η Eurobank και 2,5 δισ. η Alpha Bank). Σύμφωνα με πληροφορίες, εξετάζονται διάφορές εναλλακτικές λύσεις και δυνατότητες που θα μπορούσαν να οδηγήσουν από το 2025 σε ταχύτερη μείωση του DTC, δεδομένης της ισχυρής κερδοφορίας των τραπεζών.
4. Επέκταση Δανειακών Χαρτοφυλακίων. Τέλος, στο επίκεντρο της προσοχής των ξένων βρέθηκε η πιστωτική επέκταση και η ανάπτυξη των δανειακών χαρτοφυλακίων. Την εφετινή χρονιά σημειώνεται μεγάλη επιτάχυνση των δανειοδοτήσεων προς επιχειρήσεις (σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤτΕ τον περασμένο Ιούλιο οι χρηματοδοτήσεις προς επιχειρήσεις έτρεχαν με +10,6%) ενώ τα στεγαστικά παραμένουν οι μεγάλος ασθενής (-2,7% τον περασμένο Ιούλιο – 12μηνη μεταβολή). Οι διοικήσεις των τραπεζών σημείωσαν ότι η επέκταση των εξυπηρετούμενων δανείων συνεχίζεται με επιταχυνόμενο ρυθμό, εξέλιξη που θα αντισταθμίσει σε μεγάλο βαθμό της απώλειες έντοκων εσόδων από την μείωση των επιτοκίων. Οι τράπεζες μετέφεραν την εκτίμηση ότι και ο τομέας της λιανικής και των στεγαστικών θα βελτιωθεί λόγω της καλής πορείας της οικονομίας και των ακινήτων αλλά και της αύξησης της απασχόλησης. Επίσης, τη ζήτηση στεγαστικών δανείων θα τονώσει και η επέκταση του προγράμματος Στέγη μου που ανακοίνωσε η κυβέρνηση. Προβλέπουν επίσης περαιτέρω επέκταση των επιχειρηματικών δανειακών χαρτοφυλακίων με ώθηση από τις επενδύσεις και το Ταμείο Ανάκαμψης.

Στο Λονδίνο, στο πλαίσιο του συνεδρίου της Bank of America, βρίσκονται επιτελεία της Eurobank, της Πειραιώς της Alpha Bank, καθώς και της Τράπεζας Κύπρου.