Βρισκόμαστε στο έτος 2020 και ακόμα σε πολλές περιοχές του κόσμου οι γυναίκες δεν έχουν δικαίωμα στην έκτρωση, ακόμη και αν είναι θύματα βιασμού. Το χάσμα μεταξύ αντρών και γυναικών παραμένει αγεφύρωτο, με τις μισθολογικές διαφορές να είναι έντονες, και τον ΓΓ του ΟΗΕ να σημειώνει πως η πολιτική εκπροσώπηση είναι η πιο ξεκάθαρη απόδειξη του χάσματος μεταξύ των φύλων, με τις γυναίκες να καταλαμβάνουν ακόμα μόλις το ένα τέταρτο των θέσεων στη Βουλή σε όλο τον κόσμο.
Η 8η Μαρτίου έχει οριστεί ως η Μέρα της Γυναίκας. Μια μέρα που η ιστορία ξεκινάει στους περασμένους αιώνες όταν και οι γυναίκες έδωσαν σκληρές μάχες για να κατακτήσουν μια πιο αξιοπρεπή θέση στον κόσμο και την κοινωνία. Ένας αγώνας που έχει ξεκινήσει εδώ και χιλιετίες, όταν και στη Λυσιστράτη οι γυναίκες θέλησαν να τελειώσουν τον πόλεμο των αντρών με μια... ιδιαίτερη απεργία, ενώ κατά τη διάρκεια της Γαλλικής Επανάστασης, οι γυναίκες του Παρισιού ζητούσαν «ελευθερία, ισότητα, αδελφότητα» στις Βερσαλίες.
Το 1804 στην βρετανική πόλη Ουόρτσεστερ πραγματοποιήθηκε η πρώτη γυναικεία απεργία από τις εργάτριες που κατασκεύαζαν γάντια. Το 1831 ακολούθησαν το παράδειγμα τους οι Γαλλίδες καπελούδες.Στις ΗΠΑ, η πρώτη αποκλειστικά γυναικεία απεργία έγινε το 1820 στο New England, στις βιοτεχνίες ενδυμάτων, με αιτήματα για καλύτερες συνθήκες δουλειάς, αξιοπρεπείς μισθούς και μικρότερα ωράρια.
Η απεργία των υφαντριών στο Ντόβερ, το 1828, είχε τέτοια επιτυχία που εφημερίδα της εποχής κάλεσε την κυβέρνηση να ενεργοποιήσει την πολιτοφυλακή, για να προλάβει την επιβολή… γυναικοκρατίας! Το 1834 και το 1836 ακολούθησαν δύο ακόμη μεγάλες απεργίες από τις βαμβακεργάτριες της βιομηχανίας Lowell στη Μασαχουσέτη. Η απεργία του 1836 ήταν τόσο έντονη που είχε ανησυχήσει τις Αρχές που νόμιζαν ότι επρόκειτο για λαϊκή επανάσταση.
Το 1844, οι εργάτριες της βαμβακοβιομηχανίας Lowell ίδρυσαν το πρώτο γυναικείο εργατικό σωματείο με την έντονη δραστηριότητά του να οδηγεί στις πρώτες μεταρρυθμίσεις των συνθηκών εργασίας στην κλωστοϋφαντουργία. Μετά τον εμφύλιο πόλεμο δημιουργήθηκαν σωματεία στους κλάδους των καπνεργατριών, των ραφτρών, των τυπογράφων, των μοδιστρών και των εργαζόμενων σε πλυντήρια.
Η 8η Μαρτίου καθιερώθηκε ουσιαστικά προς τιμήν δύο γυναικείων απεργιακών κινητοποιήσεων που έλαβαν χώρα στις ΗΠΑ κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα.
Το 1910, κατά τη διάρκεια των εργασιών της Δεύτερης Διεθνούς Συνδιάσκεψης Σοσιαλιστριών γυναικών στη Κοπεγχάγη, η επαναστάτρια και αγωνίστρια του παγκόσμιου εργατικού κινήματος Κλάρα Τσέτκιν που είχε ήδη προτείνει να καθιερωθεί η 8η Μάρτη ως Παγκόσμια Μέρα της Γυναίκας, ώστε να τιμηθούν οι δυο προηγούμενες ιστορικές διαδηλώσεις των ΗΠΑ. Να αφιερωθεί στις εργαζόμενες γυναίκες όλου του κόσμου και στον αγώνα για το δικαίωμα ψήφου που, ακόμη, δεν είχε καταχτηθεί.
Ήταν το 1857 στην Νέα Υόρκη, όταν οι εργάτριες στον τομέα της υφαντουργίας και του ιματισμού κινητοποιήθηκαν μαζικά για να διαμαρτυρηθούν για τις απάνθρωπες συνθήκες εργασίας και τους χαμηλούς μισθούς τους. Οι υπερωρίες ήταν συχνές, αλλά η πληρωμή γι’ αυτές όχι.
Οι συνθήκες εργασίας στα κέντρα του εμπορίου ενδυμάτων στις μεγάλες πόλεις, ήταν εκείνη την εποχή εξαιρετικά δύσκολες. Υπήρχαν συχνά πυρκαγιές, το φως ήταν ανεπαρκές, ο ήχος των μηχανημάτων εκκωφαντικός και το περιβάλλον μολυσμένο ενώ οι γυναίκες εργαζόμενες δέχονταν συνεχώς πρόστιμα. Επειδή μιλούσαν, επειδή γελούσαν ή τραγουδούσαν, για τους λεκέδες από τα λάδια των μηχανών πάνω στα υφάσματα, για τις ραφές που ήταν πολύ στενές ή πολύ χαλαρές.
Οι γυναίκες εργαζόμενες ζητούσαν το ωράριο εργασίας να περιοριστεί από τις 16 στις 10 ώρες , κατάργηση των φυλετικών διακρίσεων, συνθήκες υγιεινής στις αίθουσες εργασίας και μεροκάματα ίσα με αυτά των κλωστοϋφαντουργών. Η αστυνομία απάντησε άμεσα και βίαια με στόχο να καταπνιγεί η απεργία των γυναικών στο αίμα. Ο πάγος όμως είχε σπάσει και ο δρόμος είχε ανοίξει...
Δύο χρόνια αργότερα, οι γυναίκες που συμμετείχαν στις κινητοποιήσεις, συγκρότησαν τα πρώτα εργατικά σωματεία γυναικών στην ιστορία των ΗΠΑ. Η φυλετική ανισότητα συνεχιζόταν, οι συνθήκες στα εργοστάσια παρέμεναν άθλιες, τα ωράρια δεν άλλαζαν και οι μισθοί δεν σημείωσαν την παραμικρή αύξηση.
Το Φλεβάρη του 1910 πραγματοποιήθηκε απεργιακή κινητοποίηση, στην οποία πήραν μέρος πάνω από 20.000 εργάτριες. Για 13 βδομάδες, μέσα σε ένα σκληρό χειμώνα, γυναίκες μεταξύ 16 και 25 ετών διοργάνωναν και συμμετείχαν σε πικετοφορίες καθημερινά. Εκεί δέχονταν την επίθεση των αστυνομικών που τις ξυλοκοπούσαν ενώ τα δικαστήρια ήταν προκατειλημμένα υπέρ των ιδιοκτητών.
Ένας δικαστής ανέφερε χαρακτηριστικά: «Απεργείτε εναντίον του θεού και της φύσης, της οποίας ο πρώτος νόμος λέει ότι ο άνθρωπος κερδίζει το ψωμί του με τον ιδρώτα και τον κόπο του. Απεργείτε εναντίον του θεού!»… Από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, ο Μπέρναρντ Σο σχολιάζει: «Θαυμάσια! Η μεσαιωνική Αμερική βρίσκεται πάντα σε στενές προσωπικές σχέσεις με τον παντοδύναμο!» Ωστόσο, η απεργία δεν διαλύθηκε παρά μόνο όταν έγιναν συμβιβασμοί στις περισσότερες επιχειρήσεις.
Ένα χρόνο αργότερα, στις 25 Μαρτίου του 1911, ξέσπασε η περίφημη φωτιά του Τριγώνου. Γυναίκες εργάτριες παγιδεύτηκαν στους ψηλότερους ορόφους μιας μεγάλης βιομηχανίας (οι έξοδοι κινδύνου είχαν σφραγιστεί από την εξωτερική πλευρά για να εμποδίζουν τους εργάτες να το σκάνε), στοιχίζοντας τη ζωή σε 146 ανθρώπους. Ανάμεσά τους πολλές ήταν οι γυναίκες, ηλικίας μεταξύ 13 και 25 ετών, οι οποίες πρόσφατα είχαν μεταναστεύσει στις ΗΠΑ.
Το Μάρτιο του 1912 πραγματοποιήθηκε μια μεγαλειώδης πορεία στη Ν. Υόρκη όπου 23.000 γυναίκες, εργάτριες στις κλωστοϋφαντουργίες της Ν. Υόρκης διαδήλωσαν και πάλι, απαιτώντας 10ωρη βάρδια, καλύτερες συνθήκες εργασίας, ίσο μισθό με τους άντρες, την κατάργηση της παιδικής εργασίας και το δικαίωμα ψήφου. Το σύνθημά τους ήταν «Ψωμί και Τριαντάφυλλα».
Πόσα έχουν αλλάξει από τον περασμένο αιώνα πραγματικά
Έρευνα της Google στην Ινδία έδειξε ότι οι γυναίκες επιχειρηματίες μπορούν να δημιουργήσουν έως και 170 εκατ. θέσεις εργασίας, δηλαδή πάνω από 25% των νέων θέσεων που χρειάζεται η χώρα ως το 2030.
Ο ΓΓ του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες αφού διαπιστώνει πως τις τελευταίες δεκαετίες έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος, από την κατάργηση νόμων που επέβαλαν διακρίσεις μέχρι την αύξηση του ποσοστού των κοριτσιών στα σχολεία, υπογραμμίζει πως «τώρα όμως αντιμετωπίζουμε μία μεγάλη οπισθοδρόμηση». «Η νομική προστασία ενάντια στο βιασμό και την ενδοοικογενειακή βία εξασθενίζει σε ορισμένες χώρες, ενώ τα σεξουαλικά και αναπαραγωγικά δικαιώματα της γυναίκας απειλούνται» διευκρινίζει ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ.
Σύμφωνα με τον κ. Γκουτέρες, όλο αυτό συμβαίνει επειδή η ισότητα των φύλων είναι κατά κύριο λόγο ζήτημα ισχύος. Αιώνες διακρίσεων και βαθιά ριζωμένης πατριαρχίας έχουν δημιουργήσει ένα μεγάλο χάσμα ισχύος μεταξύ των φύλων στις οικονομίες, τα πολιτικά συστήματα, τις επιχειρήσεις μας και τον πολιτισμό μας, επεξηγεί.
Εκτιμάται ότι 120 εκ. γυναίκες κάτω των 20 ετών έχουν πέσει θύμα σεξουαλικής κακοποίησης. Περισσότερο από το 1/3 των γυναικών σε όλο τον κόσμο έχουν υποστεί σωματική ή σεξουαλική βία σε κάποια φάση της ζωής τους και κυρίως στην εφηβεία ή την περίοδο της εμμηνόπαυσης. Απόδειξη πως σαν κοινωνία έχουμε ακόμα πολύ δρόμο να διανύσουμε για να αποκτήσουν οι γυναίκες την θέση που δικαιούνται στο κόσμο.