Αντικλεπτικά μαγνητάκια σε συσκευασμένα τυριά και μπριζόλες και άδειες συσκευασίες στις βιτρίνες: τέτοια μέτρα αναγκάζονται να λάβουν πολλά καταστήματα στις Η.Π.Α. και το Ηνωμένο Βασίλειο, όπου ο αριθμός των κλοπών έχει εκτοξευθεί στα ύψη – ένα φαινόμενο που πιθανώς οφείλεται στο διαρκώς υψηλότερο κόστος ζωής.
O οικονομικός διευθυντής της εταιρείας λιανικής πώλησης Associated British Foods, Ίουαν Τοντζ, δηλώνει στη βρετανική The Sun ότι ο πληθωρισμός και η αύξηση των τιμών έχουν δώσει σε πολλούς ανθρώπους μια δικαιολογία για να κλέβουν ό,τι θέλουν. Η επικεφαλής της βρετανικής αλυσίδας πολυκαταστημάτων John Lewis μιλάει μάλιστα στο BBC για «επιδημία κλοπών».
Ο Φρανκ Χορστ από το EHI Retail Institute, ένα ερευνητικό ινστιτούτο εταιρειών λιανικού εμπορίου στη Γερμανία, αναφέρει για τη Γερμανία πως «το 2022 οι αριθμοί κλοπών αυξήθηκαν πάρα πολύ σε σχέση με το προηγούμενο έτος». Για το 2022 με τον καλπάζοντα πληθωρισμό διαπιστώθηκε αύξηση 30% στις αναφερόμενες κλοπές.
Προκύπτει από αυτό ότι όχι μόνο οι τιμές, αλλά και οι κλοπές στα καταστήματα συνδέονται άμεσα με τον πληθωρισμό; Όχι, λέει ο Χορστ. Λόγω των μέτρων κατά τη διάρκεια της πανδημίας υπήρξε μείωση των κλοπών το 2020 και το 2021: πολλά καταστήματα δεν είχαν ανοίξει καθόλου, οι κλοπές δεν ήταν καν εφικτές. Για εκείνον, «αυτό που ακούγεται δραματικό στην αρχή είναι στην πραγματικότητα απλώς μια επιστροφή στην κανονικότητα», αν και δεν αποκλείεται με την πάροδο του χρόνου ο επίμονος πληθωρισμός να οδηγήσει περισσότερους ανθρώπους στο να κλέβουν προϊόντα.
Ο Χορστ, πάντως, είναι επιφυλακτικός. Παρακολουθεί στατιστικά στοιχεία για τις κλοπές σε καταστήματα εδώ και 20 χρόνια. «Στην οικονομική κρίση, στην προσφυγική κρίση ή και σε περιόδους υψηλής ανεργίας, σε όλες αυτές τις περιόδους κρίσης, πάντα λέγεται ότι αυτοί είναι παράγοντες που αυξάνουν τις κλοπές καταστημάτων. Τελικά, όμως, δεν παρατηρήθηκαν ποτέ τέτοια στοιχεία».
Οι δύσκολες εποχές δεν οδηγούν αυτομάτως σε συχνότερες κλοπές. Σύμφωνα με τον Χορστ, στη Γερμανία υπάρχουν οι πρώτες ενδείξεις ότι ο πληθωρισμός δεν επηρεάζει απαραίτητα τη συχνότητα των κλοπών, αλλά μάλλον τη συμπεριφορά των κλεφτών: «Προς το παρόν παρατηρείται μια αλλαγή ιδίως στο εμπόριο τροφίμων: ότι γίνονται όλο και περισσότερο αντικείμενα κλοπής προϊόντα που δεν επιλέγονταν τόσο από τους κλέφτες στο παρελθόν». Μεταξύ αυτών είναι προϊόντα όπως το τυρί, το βούτυρο, το κρέας και τα αλλαντικά.
Για τον Φρανκ Χορστ επομένως, το συμπέρασμα είναι το εξής: οι άνθρωποι δεν κλέβουν γενικώς περισσότερο λόγω του πληθωρισμού, αλλά κλέβουν διαφορετικά. Και ο νέος στόχος τους είναι τα βασικά τρόφιμα. Φυσικά, η κατάσταση στη Μεγάλη Βρετανία και τις Η.Π.Α. δεν μπορεί να συγκριθεί ακριβώς με τη Γερμανία, καθώς οι συνθήκες είναι διαφορετικές. Στις Η.Π.Α., για παράδειγμα, υπάρχει μεγάλο πρόβλημα με τα ναρκωτικά – έτσι, οργανωμένες συμμορίες ληστεύουν φαρμακεία για να πάρουν τις ουσίες που χρειάζονται.
Πάντως, τα σούπερ-μάρκετ και τα καταστήματα λιανικής πώλησης στο Ηνωμένο Βασίλειο και τις Η.Π.Α. λαμβάνουν περισσότερα μέτρα φύλαξης, αυξάνοντας τις κάμερες που βιντεοσκοπούν τον χώρο ή προβαίνοντας σε ελέγχους. Ταυτοχρόνως, όλα αυτά κοστίζουν πολλά χρήματα στις επιχειρήσεις. Και θα μπορούσαν έτσι να κάνουν τα προϊόντα ακόμη πιο ακριβά για τους πελάτες.