Η απόφαση της ιταλικής κυβέρνησης να επιβάλλει έκτακτο φόρο στα «υπερβολικά» κέρδη των τραπεζών, παρά την επακόλουθη σχετική υπαναχώρηση ως προς το επίπεδό του, δεν αποτελεί μία μοναδική περίπτωση αλλά μία τάση που καταγράφεται σε αρκετές χώρες της Ευρώπης και αφορά εν γένει την κερδοφορία των επιχειρήσεων και όχι μόνο τον χρηματοπιστωτικό τομέα.
Όπως σημειώνουν σε ανάλυσή τους οι «Financial Times» όλο και περισσότερες κυβερνήσεις χρησιμοποιούν την αύξηση της φορολόγησης των εταιρικών κερδών προκειμένου να γεμίσουν τα ταμεία τους, φροντίζοντας παράλληλα να εκμεταλλευθούν και τη δυσαρέσκεια των πολιτών, καθώς αρκετές εταιρείες έχουν ανακοινώσει κέρδη – ρεκόρ, σε μία περίοδο που ο μέσος καταναλωτής βρίσκεται αντιμέτωπος με κύμα ακρίβειας σε αρκετά είδη πρώτης ανάγκης.
Ο πρώτος κλάδος που βρέθηκε στο στόχαστρο ήταν αυτός της ενεργειακής βιομηχανίας, καθώς οι τιμές εκτοξεύονταν στα ύψη και μαζί με αυτές και τα κέρδη των επιχειρήσεων. Σύμφωνα με στοιχεία της KPMG και του Tax Foundation περισσότεροι από 30 έκτακτοι φόροι, αρκετοί από τους οποίους καλύπτουν πλέον πολλούς τομείς, έχουν εισαχθεί ή προταθεί σε όλη την Ευρώπη από τις αρχές του 2022. Συνολικά 24 χώρες της ΕΕ ανακοίνωσαν, πρότειναν ή εφάρμοσαν έναν έκτακτο φόρο για τις ενεργειακές εταιρείες, τον οποίο πρότειναν αξιωματούχοι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής μετά την εκτίναξη των τιμών της ενέργειας στις αρχές του 2022.
Οι τράπεζες έχουν γίνει όλο και μεγαλύτερος στόχος, με την Τσεχική Δημοκρατία, τη Λιθουανία, την Ισπανία και τώρα την Ιταλία να επιβάλλουν επιβαρύνσεις στον τομέα. Η Λετονία θα μπορούσε να ακολουθήσει. Σε άλλες χώρες, οι τομείς που καλύπτονται από έκτακτους φόρους έχουν γίνει ακόμη πιο διαδεδομένοι. Η Ουγγαρία έχει επιβάλει εισφορές σε όλα τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, συμπεριλαμβανομένων των ασφαλιστικών εταιρειών, καθώς και σε φαρμακευτικούς ομίλους. Η Πορτογαλία εισήγαγε εισφορά 33% στους διανομείς τροφίμων με υπερκέρδη που θα προκύψουν το 2022 και το 2023. Η Κροατία προχώρησε ακόμη πιο μακριά, εισάγοντας έναν έκτακτο φόρο που δυνητικά ισχύει για όλες τις εταιρείες που αναφέρουν έσοδα άνω των 300 εκατ. κορώνων (40 εκατ. ευρώ) για το 2022. Η Βουλγαρία σχεδιάζει επίσης έναν έκτακτο φόρο σε ολόκληρη την οικονομία.
Ενώ η αρχική «εισφορά αλληλεγγύης» από τις ενεργειακές εταιρείες σε ολόκληρη την ΕΕ είχε οριστεί να διαρκέσει μόνο μέχρι τον Δεκέμβριο του 2023, χώρες όπως η Ισπανία, η Σλοβακία, η Ουγγαρία και η Τσεχική Δημοκρατία σχεδιάζουν να τις επιβάλουν μέχρι το 2024 και σε ορισμένες περιπτώσεις μέχρι το 2025.
Την ίδια ώρα το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο έχει επίσης ταχθεί υπέρ του να γίνουν οι εισφορές επί των υπερκερδών μόνιμο χαρακτηριστικό του φορολογικού συστήματος. «[Αυτό] είναι καλύτερο από το να στηριζόμαστε σε εκ των υστέρων έκτακτους φόρους σε συγκεκριμένες επιχειρήσεις ή τομείς», τόνισε ο Σ. Χέμπους, κορυφαίο στέλεχος του τμήματος φορολογικών υποθέσεων του ΔΝΤ.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
