Δέκα χρόνια συμπληρώνονται από τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 13ης Νοεμβρίου 2015 στο Παρίσι, που συγκλόνισαν τη Γαλλία και ολόκληρη την Ευρώπη. Οι επιθέσεις άφησαν πίσω τους 132 νεκρούς και περισσότερους από 350 τραυματίες, με τη χώρα να τιμά σήμερα τη μνήμη των θυμάτων με σειρά τελετών και τα εγκαίνια κήπου αφιερωμένου σε αυτούς, ενώ βρίσκεται σε εξέλιξη η δημιουργία μουσείου-μνημείου για την τρομοκρατία.
Οι Γάλλοι θυμούνται με φρίκη τη νύχτα εκείνη, όταν στις 21:30, τρεις βομβιστές-καμικάζι επιχείρησαν να εισέλθουν στο Stade de France, χωρίς εισιτήρια, και πυροδότησαν τα εκρηκτικά κοντά στο γήπεδο, προκαλώντας τον θάνατο ενός συνταξιούχου οδηγού.
Λίγο αργότερα, ένοπλοι εξαπέλυσαν επιθέσεις σε μπαρ και εστιατόρια σε πολυσύχναστες συνοικίες του Παρισιού, ενώ στις 21:40 ομάδα τζιχαντιστών εισέβαλε στο θέατρο Μπατακλάν, όπου διεξαγόταν συναυλία του συγκροτήματος Eagles of Death Metal. Η ομηρία και οι πυροβολισμοί διήρκεσαν σχεδόν τρεις ώρες, μέχρι την επέμβαση των ειδικών δυνάμεων.
Το Ισλαμικό Κράτος ανέλαβε την ευθύνη για τις επιθέσεις, οι οποίες κόστισαν τη ζωή σε 130 ανθρώπους —μεταξύ των οποίων 90 στο Μπατακλάν— ενώ δύο επιζώντες αυτοκτόνησαν αργότερα, ανεβάζοντας τον συνολικό απολογισμό στους 132 νεκρούς.
Οι σημερινές τελετές μνήμης ακολουθούν τη διαδρομή των επιθέσεων, με τον πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν να επισκέπτεται κάθε σημείο που επλήγη. Η έναρξη έγινε με φόρο τιμής στον Μανουέλ Ντίας, το πρώτο θύμα, και στα θύματα του Stade de France.
Στο Παρίσι, τελετές πραγματοποιούνται σε όλα τα σημεία των επιθέσεων, από το ανατολικό τμήμα της πόλης έως το Μπατακλάν, ενώ οι εκδηλώσεις μεταδίδονται απευθείας στην Πλατεία της Δημοκρατίας, όπου οι πολίτες καλούνται να αφήσουν «κεριά, λουλούδια ή μερικά λόγια» ως χειρονομία μνήμης.
Στο τέλος της ημέρας, εγκαινιάζεται κήπος στη μνήμη των θυμάτων πίσω από το Hôtel-de-Ville, στο κέντρο της πόλης. Ο πύργος του Άιφελ φωταγωγείται στα χρώματα της γαλλικής σημαίας, όπως ανακοίνωσε ο δήμος Παρισιού.
Ο πρώην πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ, που βρισκόταν στο Stade de France τη μοιραία βραδιά, τόνισε πως οι τελετές είναι αφιερωμένες «στους επιζήσαντες και στους αγαπημένους των θυμάτων», υπογραμμίζοντας το καθήκον να μην ξεχαστεί ποτέ η τραγωδία.
Ο Σαλά Αμπντεσλάμ, μοναδικός επιζών της ομάδας των τζιχαντιστών, καταδικάστηκε το 2022 σε ισόβια κάθειρξη, ενώ τα υπόλοιπα εννέα μέλη σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια των επιθέσεων ή από τις γαλλικές αρχές.
Ένα έτος-ορόσημο για τη γαλλική κοινωνία
Οι επιθέσεις του Νοεμβρίου 2015 ήρθαν να προστεθούν σε μια χρονιά με αλλεπάλληλες τρομοκρατικές ενέργειες στη Γαλλία, όπως η επίθεση στη σατιρική εφημερίδα Charlie Hebdo, η ομηρία σε εβραϊκό κατάστημα και άλλες επιθέσεις σε διάφορες περιοχές της χώρας.
Σημαντικό περιστατικό αποτέλεσε και η αποτροπή τρομοκρατικής ενέργειας στο τρένο Άμστερνταμ-Παρίσι τον Αύγουστο, όταν επιβάτες, ανάμεσά τους δύο Αμερικανοί στρατιώτες, εξουδετέρωσαν ένοπλο που είχε ορκιστεί πίστη στο Ισλαμικό Κράτος.
Σύμφωνα με τις αρχές, το νέο μουσείο-μνημείο της τρομοκρατίας (Musée-mémorial du terrorisme, MMT) αναμένεται να ανοίξει στο Παρίσι στα τέλη του 2029 ή στις αρχές του 2030, με μεγάλο μέρος του να είναι αφιερωμένο στα γεγονότα της 13ης Νοεμβρίου 2015.