Εντείνονται οι ανησυχίες για τραπεζική κρίση στην Ιταλία λόγω των επιπτώσεων της πανδημίας, ενώ σε πορεία υποβάθμισης έθεσε ε ο οίκος αξιολόγησης Moody’s τις περισσότερες τράπεζες της χώρας, αναθεωρώντας σε αρνητικές τις προοπτικές τους από σταθερές.
Σύμφωνα με τον οίκο αξιολόγησης, η επιδείνωση στις συνθήκες λειτουργίας τους, λόγω των διαστάσεων που έχει πάρει η επιδημία του κορονοϊού στη γειτονική χώρα και των κινδύνων για τα χρηματοπιστωτικά προφίλ των ιταλικών τραπεζών έπαιξαν ρόλο στην απόφαση του Moody’s. Συγκεκριμένα, οι προοπτικές για τις αξιολογήσεις πέντε τραπεζών άλλαξαν από αρνητικό σε σταθερό. Ο οίκος αξιολόγησης έθεσε σε τροχιά υποβάθμισης ή αβέβαιης κατεύθυνσης ακόμη 4 τράπεζες και επιβεβαίωσε μόλις μια ιταλική τράπεζα με σταθερό outlook.
Ο οίκος σημειώνει τη χειροτέρευση της ποιότητας των στοιχείων ενεργητικού. Παρά τα μεγάλα πακέτα υποστήριξης της οικονομίας από την ιταλική κυβέρνηση αλλά και από τα μέτρα που έχει αποφασίσει η ΕΚΤ, ο οίκος αξιολόγησης τονίζει ότι αναμένεται πως θα υπάρξει σημαντική αύξηση στα προβληματικά δάνεια και στο κόστος κινδύνου, καθώς οι εταιρείες και οι ιδιώτες θα προσπαθούν να ξεπεράσουν την ξαφνική αλλαγή στην οικονομική κατάσταση, παγώνοντας τις πληρωμές δανείων.
Επίσης, πιο δύσκολη γίνεται η χρηματοδότηση, σύμφωνα με την Moody's, καθώς ο νέος κύκλος έντονης αβεβαιότητας θα κάνει ακόμη πιο δύσκολη την πρόσβαση στην αγορά, αν και τα μέτρα που έλαβε η ΕΚΤ εξασφαλίζουν αρκετή ρευστότητα προς το παρόν.
Οι ιταλικές τράπεζες και ο μεγάλος αριθμός μη εξυπηρετούμενων δανείων αποτελούν εδώ και χρόνια ανησυχία σε μια οικονομία που έχει βαλτώσει εδώ και μια δεκαετία. Οι τράπεζες της Ιταλίας, που ήταν κάποτε ισχυρές, έχουν μετατραπεί πλέον σε εντελώς ασταθείς παράγοντες, που αποτελούν απειλή για το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες έχουν δείξει συχνά την ενόχληση τους για το γεγονός ότι οι ιταλικές τράπεζες είναι συνεχώς μια ατυχία μακριά από την ολοκληρωτική καταστροφή που θα τους αναγκάσει να προχωρήσουν σε διάσωση.
Με την Ιταλία να βρίσκεται σε καραντίνα και τον αριθμό των νεκρών να έχει ξεπεράσει τους 10.000, τη βιομηχανία κλειστή και την καταναλωτική δαπάνη να έχει πιάσει πάτο, η ιταλική οικονομία αναμένεται να συρρικνωθεί κατά 3% φέτος, σύμφωνα με τις προβλέψεις του Oxford Economics.
Πολλές ιταλικές εταιρείες αναμένεται να βρεθούν μπροστά σε τεράστιες απώλειες εσόδων που χρειάζονται για να αποπληρώσουν τα δάνεια τους. Αυτό είναι κάτι που θα μπορούσε να αποδυναμώσει τους τραπεζικούς ισολογισμούς σε σημείο κρίσης.
Ο Νίκολα Μπόρι, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Luiss της Ρώμης, σημειώνει, μιλώντας στους New York Times, πως «είναι πιθανό οι τράπεζες να χρειαστούν διάσωση» και συμπλήρωσε πως «η οικονομία έχει βασικά σταματήσει. Αναμένεται να δούμε πολλές χρεοκοπίες. Σαφέστατα οι ιταλικές τράπεζες θα δεχθούν ισχυρό πλήγμα».
Η πανδημία χτύπησε στη χειρότερα χρονική στιγμή την ιταλική οικονομία καθώς έφθινε η παραδοσιακή ανησυχία που υπήρχε για τις ιταλικές τράπεζες. Το σύνολο των «κόκκινων δανείων» στο τέλος του 2018 είχε μειωθεί σε 200 δισ. ευρώ από 350 δισ. ευρώ που ήταν το 2015, σύμφωνα με την κεντρική τράπεζα της χώρας.
Όμως, πίσω από αυτή την πρόοδο, μια άλλη τακτική ξεκίνησε. Οι τράπεζες αύξησαν τις αγορές ιταλικών ομολόγων αυξάνοντας την έκθεσή τους στον ολοένα αυξανόμενο κίνδυνο του δημόσιου χρέους. Μέχρι τον Φεβρουάριο του 2019, οι ιταλικές τράπεζες είχαν αυξήσει την κατοχή ιταλικών ομολόγων κατά 14% σε σχέση με τον προηγούμενο χρόνο, σύμφωνα με την Moody’s.
«Η οικονομία της χώρας καταρρέει και το χρέος θα αυξηθεί» δηλώνει ο Νίκολα Νόμπιλε, επικεφαλής οικονομολόγος για το Oxford Economics στο Μιλάνο. «Η Ιταλία δεν έχει μεγάλο δημοσιονομικό χώρο για να ξοδέψει χρήματα στις τράπεζες. Αν τα πράγματα γίνουν χειρότερα τότε κάτι θα πρέπει να γίνει σε ευρωπαϊκό επίπεδο», τονίζει.