Ο Ντόναλντ Τραμπ επιστρέφει στον Λευκό Οίκο, έχοντας κατορθώσει να ξεπεράσει όχι μόνο την αντίπαλό του Κάμαλα Χάρις, αλλά και μία σειρά από ποινικές καταδίκες.
Οι Αμερικανοί εμπιστεύθηκαν τις υποσχέσεις του κυρίως στο επίπεδο της οικονομίας, με τους πολιτικούς αναλυτές να τονίζουν ότι η δεύτερη θητεία του θα είναι αρκετά διαφορετική από την προηγούμενη, καθώς τώρα διαθέτει περισσότερη πείρα, αλλά και διάθεση να… εκδικηθεί όσους των έχουν αμφισβητήσει.
Άλλωστε όπως είχε αναπτύξει σε ανάλυσή του πριν από μερικούς μήνες το Reuters, συλλέγοντας στοιχεία για μεγάλο χρονικό διάστημα, ο Τραμπ έχει κατορθώσει να «ακυρώσει» όποιον του «πήγε κόντρα» στο εσωτερικό του Ρεπουμπλικανικού κόμματος και όλα δείχνουν ότι το ίδιο θα πράξει και ως πρόεδρος των ΗΠΑ.
Το ενδεχόμενο μίας αυταρχικής -στο πλαίσιο φυσικά που του επιτρέπει το αμερικανικό σύνταγμα- διακυβέρνησης δεν μπορεί να αποκλειστεί. Το πρώτο «θύμα» του θα μπορούσε να είναι ο επικεφαλής της Fed, Τζερόμ Πάουελ. Ο Τραμπ δεν έχει κρύψει την πρόθεσή του να αλλάξει τον τρόπο λειτουργίας της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ, ώστε και ο ίδιος ως πρόεδρος της χώρας να έχει λόγο στη νομισματική πολιτική, έχοντας ίσως ζηλέψει τα «κατορθώματα» σε αυτόν τον τομέα του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Στην προεκλογική εκστρατεία του, μίλησε για την ανάπτυξη του αμερικανικού στρατού εναντίον του «εσωτερικού εχθρού» και απείλησε να εκκαθαρίσει την κυβέρνηση από τους μη πιστούς. Υποτιμά ολόκληρες κατηγορίες ανθρώπων με απάνθρωπους όρους, αποκαλώντας τους πολιτικούς αντιπάλους «παράσιτα» και τους μετανάστες χωρίς χαρτιά «ζώα». Σκέφτεται επιδοκιμαστικά για τη χρήση βίας. Έχει μάλιστα υποστηρίξει ότι όσοι συνέβαλαν στις δικαστικές του περιπέτειες «θα το πληρώσουν».
Αυτή τη φορά, ο Τραμπ θα έχει πολύ περισσότερα περιθώρια να κυβερνήσει όπως θέλει, έχοντας ελέγξει το Κογκρέσο και με το Ρεπουμπλικανικό κόμμα να έχει ανασυγκροτηθεί κατ' εικόνα του, ενώ οι «φίλοι» του αποτελούν περισσότερο από το ένα τέταρτο του ομοσπονδιακού δικαστικού σώματος.
Ο Τραμπ έχει συγκεντρώσει γύρω του πολλούς «πιστούς» και οι σύμμαχοί του έχουν ετοιμάσει μια βάση δεδομένων με χιλιάδες πιθανούς υποψηφίους για πολιτικούς διορισμούς που έχουν ελεγχθεί ώστε να ταιριάζουν στην προσέγγιση του Τραμπ για τη διακυβέρνηση. Επίσης, θα επιστρέψει στον Λευκό Οίκο πλήρως εκπαιδευμένος στους μοχλούς εξουσίας που διαθέτει ο πρόεδρος.
Η νίκη του Τραμπ οφείλεται σε βαθιές διαιρέσεις και δυσαρέσκεια στο εσωτερικό των ΗΠΑ. Το 73% των ψηφοφόρων ήταν θυμωμένοι ή δυσαρεστημένοι με την κατεύθυνση της χώρας, σύμφωνα με δημοσκόπηση του CNN.
Οικονομία: Οι υποσχέσεις και οι κίνδυνοι
Οι ΗΠΑ, μετά την αναστάτωση της πανδημίας, πέρασαν σε μια περίοδο ραγδαίας ανόδου του πληθωρισμού που συμπίεσε τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς. Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ απάντησε με μια εκστρατεία αυξήσεων των επιτοκίων που έπληξε και πάλι τους καταναλωτές αυξάνοντας το κόστος εξυπηρέτησης των πιστωτικών καρτών, των δανείων αυτοκινήτων και των στεγαστικών δανείων. Η ανησυχία για την οικονομία κυριάρχησε σταθερά στην προεκλογική εκστρατεία.
Προσαρμοσμένο για τον πληθωρισμό, το μέσο εισόδημα των νοικοκυριών βελτιώθηκε ελάχιστα κατά τα τρία πρώτα χρόνια της προεδρίας του Τζο Μπάιντεν, με σωρευτική άνοδο μόνο κατά 1,3% από το 2020 έως το 2023. Αντίστοιχα, το πραγματικό μέσο εισόδημα αυξήθηκε περισσότερο από 10% κατά τη διάρκεια των τριών πρώτων ετών της θητείας του Τραμπ, λίγο πριν από την πανδημία.
Ο Τραμπ υπόσχεται ότι με την οικονομική του πολιτική θα φέρει ανάπτυξη, θα δημιουργήσει θέσεις εργασίας, θα αυξήσει το εισόδημα των Αμερικανών και θα συγκρατήσει το κόστος διαβίωσης. Οικονομικοί αναλυτές επισημαίνουν ήδη ότι το βασικό εργαλείο πολιτικής που έχει επιλέξει, οι δασμοί στα εισαγόμενα προϊόντα, μπορεί να οδηγήσουν στα αντίθετα από τα επιδιωκόμενα από τον Τραμπ αποτελέσματα: να πυροδοτήσουν ένα παγκόσμιο εμπορικό πόλεμο με δυσμενείς συνέπειες για τις αμερικανικές εταιρείες, την ανάπτυξη και την απασχόληση, αλλά και να οδηγήσουν σε ένα νέο κύκλο αύξησης των τιμών στο εσωτερικό των ΗΠΑ, που θα υποχρέωνε τη Fed και πάλι να αυξήσει τα επιτόκια.