Τα πρώτα και ουσιαστικά δείγματα γραφής της νέας οικονομικής πολιτικής της κυβέρνησης περιμένει η χρηματιστηριακή αγορά, ώστε να διαμορφώσει την από τούδε και στο εξής πορεία της, καθώς το στοίχημα της αυτοδυναμίας κερδήθηκε, ενώ επόμενο κρίσιμο ραντεβού ασφαλώς είναι το timing της ανάκτησης της επενδυτικής βαθμίδας.
Πλέον, η χρηματιστηριακή αγορά καλείται να εστιάσει στην ουσία της νέας πολιτικής πραγματικότητας, όπως αυτή θα διαμορφωθεί από σήμερα με τις προγραμματικές δηλώσεις της κυβέρνησης, που θα δώσουν ένα ισχυρό στίγμα για το πώς θα κινηθεί η οικονομική πολιτική της επόμενης τετραετίας.
Περιθώριο κωλυσιεργιών και καθυστερήσεων δεν υπάρχει, καθώς τα χρονοδιαγράμματα των έργων που εξαρτώνται από τα κεφάλαια του Ταμείου Ανάκαμψης είναι ασφυκτικά. Εξάλλου, η οικονομική πολιτική θα πρέπει από εδώ και πέρα θα είναι προσαρμοσμένη στη δημοσιονομική πειθαρχία, που την τελευταία τριετία και αρχής γενομένης από την εμφάνιση του κορονοϊού είχε χαλαρώσει αρκετά. Τα μηνύματα απ’ όλες τις κατευθύνσεις είναι ότι πλέον σταματούν όλα τα προγράμματα στήριξης επιχειρήσεων και νοικοκυριών.
Η νέα κυβέρνηση με τον «αέρα» της ισχυρής κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας και της πρωτοφανούς εξασθένησης της αξιωματικής αντιπολίτευσης καλείται να διαμορφώσει ένα μείγμα οικονομικής πολιτικής που θα ξεφεύγει από την εποχή των διαδοχικών κρίσεων (πανδημία, πόλεμος και ενεργειακή κρίση), όταν οι ευρωπαϊκοί δημοσιονομικοί κανόνες χαλάρωσαν και δόθηκε η δυνατότητα να υποστηριχθούν επιχειρήσεις και νοικοκυριά με δεκάδες δισεκατομμύρια από τον προϋπολογισμό.
Σε ό,τι αφορά την ιστορική ευκαιρία για τη χώρα να αξιοποιήσει τεράστια κονδύλια από το Ταμείο Ανάκαμψης, επίσης η ισχυρή και αυτοδύναμη κυβέρνηση είναι ατού, ώστε να αποφευχθούν αρρυθμίες του παρελθόντος. Δεν θα ήταν υπερβολή αν λεγόταν πως στην ουσία η χώρα καλείται να εφαρμόσει ένα νέο… μνημόνιο, όχι με εστίαση στις περικοπές και στο νοικοκύρεμα, όπως τα προηγούμενα, αλλά ένα πρόγραμμα μεγάλων μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων.
Τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης δεν είναι «κλειδωμένα» για να δοθούν άνευ όρων στην Ελλάδα, αλλά απαιτούν πολύ μεγάλη πειθαρχία, σφιχτά χρονοδιαγράμματα προσαρμογών, ετοιμασιών, και οργανογραμμάτων. Και πάντα ελλοχεύει η απειλή ότι ενδεχόμενες καθυστερήσεις θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε απώλεια κονδυλίων, αφού τα προγράμματα του Ταμείου Ανάκαμψης λήγουν το 2026 και όσα κεφάλαια μείνουν αναξιοποίητα θα χαθούν.
Εντός αυτού του περιβάλλοντος, γίνεται αντιληπτό ότι περίοδος… χάριτος δεν υφίσταται για την κυβέρνηση. Τα πρώτα δείγματα γραφής από τη συγκρότηση της νέας κυβέρνησης και πριν παρουσιαστούν οι προγραμματικές δηλώσεις είναι μάλλον ενθαρρυντικά για την αγορά. Στο αναβαθμισμένο υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών τοποθετήθηκε ο Κωστής Χατζηδάκης, ένα πολιτικό στέλεχος με κατ' εξοχήν φιλελεύθερη πολιτική αντίληψη και εγνωσμένη αποτελεσματικότητα, ενώ στο υπουργείο μεταφέρθηκε και το σύνολο των αρμοδιοτήτων διαχείρισης εθνικών και κοινοτικών κονδυλίων, που ως τώρα ήταν μοιρασμένες με το υπ. Ανάπτυξης, σε μια σαφή ένδειξη ότι αποτελεί προτεραιότητα η αποτελεσματικότερη διαχείρισή τους.
Οι προκλήσεις είναι πολλές και σύνθετες, οι εξελίξεις τρέχουν με ιλιγγιώδεις ρυθμούς, οπότε η επενδυτική κοινότητα θα είναι πολύ αυστηρή με τη νέα κυβέρνηση, ακριβώς γιατί οι όροι του «παιχνιδιού» πλέον είναι εντελώς διαφορετικοί από αυτούς που υπήρχαν την τελευταία τριετία, της μεγάλης χαλαρότητας και παροχολογίας, λόγω πανδημίας, ενεργειακής κρίσης και πολέμου.
Το αν θα ανταποκριθεί η νέα κυβέρνηση στις προκλήσεις μένει να αποδειχτεί, όμως έχει όλα τα εχέγγυα να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων και εξαρχής ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, έδωσε σαφές στίγμα των προθέσεών του να υλοποιήσει μεταρρυθμίσεις που ήταν εδώ και χρόνια το μεγάλο ζητούμενο, αλλά δεν είχαν υλοποιηθεί.
Το Χρηματιστήριο
Με την προσδοκία ότι η επόμενη τετραετία θα φέρει ισχυρή ανάπτυξη και υλοποίηση μεγάλων μεταρρυθμίσεων, η χρηματιστηριακή αγορά έκανε μια πολύ μεγάλη κούρσα τους πρώτους πεντέμισι μήνες του έτους, με τον Γενικό Δείκτη να κερδίζει έως 37,40% και τον τραπεζικό έως +60%, οπότε μετά τις εκλογές σημειώθηκε μια εύλογη διόρθωση προς κατοχύρωση κάποιων εκ των πολλών κερδών.
Η διόρθωση ήταν σημάδι υγείας καθώς έφερε «καύσιμα» στο σύστημα. Όπως φάνηκε χθες, δεν υπήρχε βάθος στους πωλητές, ενώ οι αγοραστές έκαναν ξανά την εμφάνισή τους. Η εβδομάδα που διανύουμε είναι ειδικών συνθηκών, καθώς είναι η πρώτη μετεκλογική, υπάρχει πληθώρα αποκοπής μερισμάτων, ενώ ολοκληρώνεται και το λίαν κερδοφόρο πρώτο εξάμηνο του έτους. Εύλογα, το χρηματιστήριο αναζητά τις νέες του ισορροπίες.
Το Χ.Α. βρέθηκε πρώτο σε όλο τον κόσμο σε αποδόσεις το πρώτο εξάμηνο, οπότε είναι λογικό τώρα να βγαίνουν δεύτερες σκέψεις για τις αποτιμήσεις, την κόπωση ορισμένων μετοχών, τα περιθώρια ανόδου άλλων και γενικώς να υπάρχει μια επανεξέταση δεδομένων.
Πάντως, η αγορά και η οικονομία φαίνεται πως ετοιμάζονται για μια νέα αρχή, που συμπίπτει με την ανάληψη των καθηκόντων της νέας κυβερνητικής θητείας. Υπάρχει μεγάλη κινητικότητα για κλείδωμα deals, με τις κατασκευές στο προσκήνιο (Intrakat, Δομική Κρήτης), εκδόσεις ομολόγων ξεκλειδώνουν (Mytilineos), ενώ ολόκληροι κλάδοι ανασυντάσσονται με σκοπό να λάβουν θέσεις στο νέο status quo.
Το μεσοπρόθεσμο ανοδικό momentum παραμένει σε πλήρη ισχύ, ενώ οι διορθώσεις επαναφορτίζουν το κλίμα και δίνουν την ευκαιρία να ανέβουν στο άρμα της αγοράς επιπλέον επενδυτές που έχασαν το πρότερο ράλι. Ενώ λοιπόν η αγορά είχε περιθώρια να υποχωρήσει κι άλλο, τουλάχιστον έως την περιοχή των 1.210 – 1.200 μονάδων χωρίς να αλλοιωθούν τα κεκτημένα, χθες βγήκαν κάποιες αγορές και έβαλαν αναχώματα, επιτρέποντας στον Γενικό Δείκτη να κινηθεί σταθεροποιητικά (+0,12%). Μένει να δούμε πως θα κινηθεί σήμερα και προσεχώς η χρηματιστηριακή αγορά.