Καθοριστική θα είναι η τρέχουσα εβδομάδα για το χρηματιστήριο καθώς μένει να δούμε τις τάσεις αυτονόμησης και τις άμυνες που μπορεί να βγάλει η αγορά, με φόντο τις ανακοινώσεις αποτελεσμάτων μεγάλων ομίλων όπως ΟΠΑΠ και Motor Oil, σε αντιδιαστολή με τη νέα μεγάλη πτώση των διεθνών αγορών την Παρασκευή και κυρίως το μεγάλο ξεπούλημα που έλαβε χώρα στη Wall Street, ύστερα από την ομιλία του προέδρου της Fed Τζερόμ Πάουελ.
Την Παρασκευή το ελληνικό χρηματιστήριο δεν πρόλαβε τη ραγδαία επιδείνωση του κλίματος στις διεθνείς αγορές μετά την ομιλία του κεντρικού τραπεζίτη στο οικονομικό συμπόσιο του Jackson Hole, η οποία κρίθηκε… σκληρή και αποφασιστική από τους επενδυτές και τους αναλυτές, υπενθυμίζοντας ότι απέχει πολύ μακριά μια εξομάλυνση και εξισορρόπηση στην πολιτική της αύξησης των επιτοκίων.
Ο πρόεδρος της Federal Reserve επανέλαβε τη δέσμευσή του για την ανάσχεση του πληθωρισμού, προειδοποιώντας ότι αναμένει από την κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ να συνεχίσει να αυξάνει τα επιτόκια με τρόπο που θα προκαλέσει "πίεση" στην οικονομία της χώρας.
Αυτό οδήγησε σε μεγάλη πτώση τόσο τις ευρωπαϊκές αγορές όπου έκλεισαν με απώλειες έως -2,26%, όσο κυρίως τους δείκτες της Wall Street που κατέγραψαν τη μεγαλύτερη «βουτιά» των τελευταίων τριών μηνών, με τον Dow Jones να χάνει πάνω από 1.000 μονάδες ή ποσοστό -3,03%, τον S&P 500 να υποχωρεί κατά -3,37% και τον τεχνολογικό Nasdaq στο -3,94%.
Ευρύτερα το διεθνές επενδυτικό κλίμα μοιάζει εκ νέου ναρκοθετημένο, εν μέσω περαιτέρω κλιμάκωσης της ενεργειακής κρίσης που προκαλεί νέο ντόμινο ανησυχίας σε ολόκληρη την αλυσίδα της διεθνούς οικονομίας, οι αποδόσεις ομολόγων έχουν εκτοξευτεί, ενώ ολοένα και περισσότεροι επενδυτικοί οίκοι προειδοποιούν για μείωση της έκθεσης σε μετοχές και χρηματιστήρια.
Μέσα σ’ αυτό το περιβάλλον μένει να δούμε τι (νέες) αντοχές μπορεί να δείξει το ελληνικό χρηματιστήριο, το οποίο – τηρουμένων των αναλογιών – παρουσιάζει αξιοσημείωτα στοιχεία ανθεκτικότητας, εστιάζοντας στους εγχώριους καταλύτες, όπως είναι τα πολλά deals, οι ανακοινώσεις αποτελεσμάτων και η καλή πορεία του τουρισμού. Βεβαίως, ένα στοιχείο που κρατάει μερικώς «μακριά» το Χ.Α. από την άμεση και ταχύτατη σύνδεση με το momentum των κορυφαίων αγορών του κόσμου, είναι το γεγονός πως είναι μια υπερβολικά ρηχή αγορά, απασχολεί ένα απειροελάχιστο κομμάτι της παγκόσμιας επενδυτικής «πίτας», ενώ συγκεντρώνει άλλης φύσης και άλλου χαρακτήρα επενδυτικά κεφάλαια.
Πάντως, και ενώ απομένουν τρεις συνεδριάσεις για την ολοκλήρωση του Αυγούστου και του 8μήνου 2022, ο Γενικός Δείκτης κρατάει κέρδη 5,02% το μήνα, ο FTSE 25 είναι στο +5,28%, ο Mid Cap στο +2,59%, ενώ ο τραπεζικός δείκτης ξεχωρίζει με άνοδο 12,50%. Έτσι, σε επίπεδο έτους, το Χ.Α. εξάλειψε εντελώς τις απώλειες καθώς κερδίζει οριακά 0,04% σε επίπεδο Γ.Δ., ο FTSE 25 ενισχύεται κατά 0,44%, ο Mid Cap χάνει 6,26%, ενώ ο τραπεζικός δείκτης κερδίζει 1,98%.
Ένας άλλος καταλύτης που επηρεάζει την πορεία του Χ.Α. αλλά και τη διάθεση και την ψυχολογία των επενδυτών, είναι το πολιτικό ρίσκο, ενώ η αγορά θα συνεκτιμήσει αυτή την εβδομάδα και τις πρώτες δημοσκοπήσεις που δημοσιεύτηκαν χθες σε κυριακάτικα φύλλα και είναι οι πρώτες μετά τη δημοσιοποίηση της σοβαρής υπόθεσης των υποκλοπών. Η πρώτη ανάγνωση των δημοσκοπήσεων δείχνει πως το πλήγμα για την κυβέρνηση είναι σαφώς μικρότερο απ’ ότι όλα τα συμφραζόμενα μαρτυρούσαν τελευταία και απ’ ό,τι υπολόγιζε σύσσωμη η αντιπολίτευση αλλά και αρκετοί πολιτικοί αναλυτές.
Βεβαίως, θα πρέπει να σημειωθεί πως στη συνεδρίαση της Παρασκευής περιορίστηκαν περαιτέρω οι επενδυτικές πρωτοβουλίες, τόσο των πωλητών όσο και των αγοραστών έως ότου ξεκαθαρίσει η κατάσταση με το θέμα των παρακολουθήσεων. Δεδομένου ότι η κατάσταση στη Βουλή ήταν τεταμένη εν μέσω ισχυρών αντεγκλήσεων αλλά και αναφορών είτε για πρόωρες εκλογές, είτε για κατάθεση δυσπιστίας, οι επενδυτές σταμάτησαν τις πρωτοβουλίες τους, κάτι που έριξε το τζίρο μόλις στα 33,9 εκατ. ευρώ, που αποτελεί μια από τις μικρότερες επιδόσεις του 2022, πολύ μικρότερη ακόμη και από την εβδομάδα του Δεκαπενταύγουστου!
Ευρύτερα πάντως, σε μια λίαν πτωτική εβδομάδα για τις διεθνείς αγορές, το Χ.Α. έδειξε ανθεκτικότητα την περασμένη εβδομάδα, με το Γ.Δ. να έχει πτώση μόλις 0,60%, ο FTSE 25 έχασε 0,86%, ο Mid Cap ενισχύθηκε οριακά σε ποσοστό 0,01% καθώς αρκετές μετοχές του μεσαίου χώρου είχαν καλή κίνηση το πενθήμερο, ενώ ο τραπεζικός δείκτης κινήθηκε διορθωτικά σε ποσοστό 1,48%, δεδομένου ότι προέρχονταν από σημαντικά κέρδη πρωτύτερα. Ο Γ.Δ. είχε υψηλό εβδομάδας στις 900,98 μονάδες ενδοσυνεδριακά στις 25/8 και χαμηλό στις 881,18 μονάδες επίσης ενδοσυνεδριακά την Τετάρτη 24/8.
Το σίγουρο είναι ότι τεχνικά η εβδομάδα δεν «έδωσε» κάτι νεότερο, αφενός επιβεβαιώθηκε η ανθεκτικότητα της περιοχής των 890 μονάδων, αφετέρου πιστοποιήθηκε ότι μια πειστική υπέρβαση των 900 μονάδων απαιτεί νέες εισροές κεφαλαίων και τζίρους πολύ πάνω από τους υπάρχοντες.
Οι μέσες συναλλαγές την εβδομάδα που παρήλθε ήταν στα 53,7 εκατ. ευρώ, μειωμένες κατά 21,1% έναντι της αμέσως προηγούμενης που ήταν πάνω από τα 65 εκατ. ευρώ. Η μέση ημερήσια αξία συναλλαγών το 2022 διαμορφώνεται πλέον στα 81,1 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 14,5% έναντι του 2021 που ήταν στα 71 εκατ. ευρώ.
Τι σχολιάζουν οι αναλυτές
Στην ανθεκτικότητα έως τώρα της χρηματιστηριακής αγοράς συγκριτικά με το κλίμα στο εξωτερικό σε αγορές και ειδησεογραφία επισημαίνουν και οι αναλυτές. Ο υπεύθυνος ανάλυσης της Beta Χρηματιστηριακή Μάνος Χατζηδάκης τονίζει πως «ο Αύγουστος ξεπέρασε τις αρχικές προσδοκίες ενός ήσυχου χρηματιστηριακού μήνα με περιορισμένες συναλλαγές χωρίς ιδιαίτερα νέα. Φαίνεται ότι το “ωφέλιμο” χρονικό περιθώριο της παύσης ανόδου των επιτοκίων από το τέλος Ιουλίου έως τα τον Σεπτέμβριο έδωσε την ευκαιρία για την ολοκλήρωση κάποιων εγχειρημάτων εξαγορών ή την υποδοχή των αποτελεσμάτων εξαμήνου χωρίς το θόρυβο άλλων εξωτερικών παραγόντων τόσο εντός όσο και εκτός των τειχών».
Συνεχίζοντας ο αναλυτής τονίζει πως «η εγχώρια Αγορά στάθηκε καλύτερα από το ύψος των περιστάσεων δεδομένης της καλπάζουσας τιμής του φυσικού αερίου και των έντονων ανατιμητικών τάσεων στην χονδρική τιμή ρεύματος στο Χρηματιστήριο ενέργειας. Οι τουριστικές εισροές υποστηρίζουν φέτος τα έσοδα του κράτους, οι αφίξεις στους μήνες καλοκαιρινούς αιχμής κινούνται υψηλότερα (5-7%) από την περίοδο ρεκόρ του 2019 διαχέοντας σημαντική ρευστότητα τόσο γεωγραφικά όσο και σε μεγάλο αριθμό από βασικούς οικονομικούς κλάδους δραστηριότητας.
Παράλληλα η έως τώρα ανακοινωμένη εταιρική κερδοφορία και οι κυοφορούμενες επιχειρηματικές εξελίξεις κράτησαν ψηλά το ενδιαφέρον στο Χρηματιστήριο τηρουμένων πάντα των εποχικών αναλογιών που παρουσιάζει ο Αύγουστος. Χωρίς να παραγνωρίζεται η επίδραση του εξωτερικού περιβάλλοντος, φαίνεται ότι η φετινή χρονιά για κάποιους κλάδους μπορεί να διαφοροποιήσει δραστικά την χρηματιστηριακή τους συμπεριφορά προς το θετικότερο αναδεικνύοντας τους ως επιλογές παντός καιρού.
Η διαφοροποίηση αυτή δεν είναι μια ασαφής έννοια αλλά «πατάει» πάνω στην εταιρική κερδοφορία και ιστορικά υψηλές επιδόσεις, σε μερίσματα και δείκτες αποτίμησης συναλλαγών στο εξωτερικό. Η ανακοίνωση των αποτελεσμάτων εξαμήνου και η ανάλυση των προοπτικών για το υπόλοιπο της χρονιάς έχουν κάνει απόλυτα διακριτές αυτές τις περιπτώσεις».
Αναφορικά με τα τεχνικά δεδομένα, ο κ. Χατζηδάκης σημειώνει πως «τεχνικά, ο Γενικός Δείκτης παραμένει σε ανοδική αγορά παρά την αδυναμία διάσπασης των 900 μονάδων. Ο βηματισμός έχει αλλάξει καθώς στις τελευταίες συνεδριάσεις παρατηρούνται μικρού εύρους κινήσεις με χαρακτηριστικό γνώρισμα την κινητοποίηση των αγοραστών προς το κλείσιμο της ημέρας. Η απόσταση ασφαλείας από τον κινητό μέσο όρο των 200 ημερών αφήνει περιθώρια για την κατοχύρωση κερδών από το δίμηνο ράλι που έχει προηγηθεί χωρίς να χαλάσει το διάγραμμα.
Αν και οι ταλαντωτές έχουν αποφορτιστεί από τις υπεραγορασμένες ζώνες τιμών τα χρονικά περιθώρια των αγοραστών αρχίζουν να στενεύουν αφού οι ανερχόμενοι κινητοί μέσοι των 30 και 50 ημερών αρχίζουν να προσεγγίζουν τα επίπεδα διαπραγμάτευσης της αγοράς. Παρόλα αυτά το πλατύσκαλο συσσώρευσης ακόμα δεν έχει σπάσει προς κάποια κατεύθυνση, οι 900 μονάδες είναι η προφανής αντίσταση ενώ αντίθετα οι 850 μονάδες είναι το πρώτο ανάχωμα υποστήριξης των τιμών».
Από την πλευρά του, ο διευθύνων σύμβουλος της Fast Finance ΑΕΠΕΥ Ηλίας Ζαχαράκης τονίζει πως «Το Χ.Α. είναι η μόνη αγορά παγκοσμίως που κατάφερε να περάσει σε θετικό έδαφος για το 2022 κερδίζοντας 14% από τα χαμηλά του μέσα σε ενάμιση μήνα, με τις υπόλοιπες αγορές να χάνουν το 15-20% της αξίας τους.
Από την άλλη μεριά του Ατλαντικού η ομιλία του Πάουλ ήταν αρκετή για να βουλιάξει τους δείκτες στην συνεδρίαση της Παρασκευής. Ουσιαστικά είπε ότι είναι πολύ νωρίς ακόμα να μιλήσουμε για πιο ομαλή αύξηση επιτοκίων μιας και ο πληθωρισμός χρειάζεται χρόνο για να δείξει ότι αποκλιμακώνεται.
Η μακρά διάρκεια του φτηνού χρήματος μπορεί να χρειαστεί και μεγάλο χρόνο για να μπορέσει να αποκλιμακωθεί το ανοδικό boom των τιμών. Οι οικονομίες θα πρέπει να επιβραδυνθούν για να συμβεί αυτό και η αύξηση επιτοκίων είναι ο πιο σημαντικός παράγοντας. Το λίπος από την άλλη είναι μεγάλο οπότε δεν είναι και εύκολη η χρονική πρόβλεψη.
Ο μόνος τρόπος που θα μπορούσε να δώσει μία μεγαλύτερη ώθηση στις οικονομίες θα ήταν το τέλος του πολέμου που έχει ανοίξει το ντόμινο της αύξησης των τιμών ενέργειας και παράλληλα και των υπόλοιπων τιμών. Στο Ελληνικό έδαφος τώρα, ο τουρισμός δείχνει ότι θα καλύψει μεγάλο κενό στο ΑΕΠ με τις προβλέψεις να τον θέλουν πάνω από το 5%. Από την άλλη μην ξεχνάμε την πολύ σημαντική διαφορά της Ελλάδας με τις υπόλοιπες οικονομίες που είναι ο ιδιωτικός δανεισμός.
Αν ο τραπεζικός κλάδος ανοίξει σταδιακά περαιτέρω τις κάνουλες η οικονομία θα μπορεί για αρκετά ακόμα χρόνια να αναπτύσσεται με καλό ρυθμό. Οι ξένες επενδύσεις που συνεχίζονται μαζί με τα Ευρωπαϊκά κονδύλια μπορούν να κάνουν την διαφορά. Χρηματιστηριακά οι αγοραστές χωρίς να βιάζονται ποντάρουν στην επενδυτική βαθμίδα. Πρέπει όμως σε κάθε περίπτωση να βάζουμε και τον αστάθμητο πολιτικό παράγοντα, με τους επενδυτές να φοβούνται ότι μία εκλογική διαδικασία μπορεί να φέρει ακυβερνησία ή μία συγκυβέρνηση που μπορεί να προβληματίσει την πολιτική που έχει χαραχτεί».