Συνεχής πίεση στα ελληνικά 10ετή ομόλογα, πλησιάζει το 4,7% η απόδοση

Οι μαζικές ρευστοποιήσεις περιφερειακών ομολόγων της ευρωζώνης συνεχίζονται σήμερα, με την απόδοση των ελληνικών 10ετών ομολόγων, που δεν ξεπερνούσε το 4% πριν τις ανακοινώσεις της ΕΚΤ, την περασμένη Πέμπτη, να έχει ανεβεί σήμερα πάνω από το 4,60%.

Ο συνδυασμός προαναγγελίας αυξήσεων στα επιτόκια της ΕΚΤ από τον Ιούλιο και ασάφειας για τον τρόπο που θα υποστηριχθούν τα ομόλογα των υπερχρεωμένων οικονομιών έχει δημιουργήσει δυσμενές περιβάλλον για τα ομόλογα της Ιταλίας, της Ελλάδας και των άλλων χωρών του Νότου.

Όπως σημειώνουν αναλυτές, πλέον έχει τεθεί υπό αμφισβήτηση η δέσμευση της ΕΚΤ από την εποχή του Ντράγκι ότι θα κάνει «ό,τι χρειασθεί» για να διατηρηθεί η ενότητα της ευρωζώνης και οι διαχειριστές κεφαλαίων ασκούν πίεση στην κεντρική τράπεζα να ξεκαθαρίσει το συντομότερο πώς ακριβώς θα υποστηρίξει τις υπερχρεωμένες οικονομίες.

Η ΕΚΤ δεν έχει ανακοινώσει πότε θα μπορούσε να ενεργοποιήσει ένα νέο πρόγραμμα αγοράς τίτλων των περιφερειακών οικονομιών και οι αναλυτές εκτιμούν ότι το κρίσιμο στοιχείο θα είναι το spread των ιταλικών και γερμανικών 10ετών ομολόγων. Πέρα από ένα όριο 250 μονάδων βάσης (2,5%) εκτιμάται ότι η Ιταλία μπαίνει σε επικίνδυνη ζώνη αμφισβήτησης της βιωσιμότητας του χρέους της και θα χρειασθεί στήριξη από την ΕΚΤ.

Ήδη σήμερα αυτό το όριο αρχίζει να «πολιορκείται». Το spread των ιταλικών ομολόγων έχει πλησιάσει τις 243 μονάδες βάσεις, καθώς η απόδοσή τους διαμορφώνεται σε 4,14%. Αντίστοιχα, τα ελληνικά 10ετή έχουν σήμερα απόδοση ανεβασμένη στο 4,65%, ενώ το περασμένο καλοκαίρι είχε υποχωρήσει ακόμη και κοντά στο 0,50%.

Από την περασμένη Πέμπτη, όταν συνεδρίασε το διοικητικό συμβούλιο της ΕΚΤ και προανήγγειλε τον τερματισμό του μόνιμου προγράμματος αγοράς ομολόγων (APP) και την αύξηση των επιτοκίων από τον Ιούλιο, οι αποδόσεις των ομολόγων του Νότου βρίσκονται σε συνεχή άνοδο, καθώς οι επενδυτές αποσύρουν κεφάλαια υπό τον φόβο ότι η αυστηρότερη νομισματική πολιτική αναπόφευκτα θα πλήξει τις τιμές των τίτλων.

Για την Ελλάδα, λόγω της ιδιαίτερης δομής του χρέους της, δεν τίθεται ζήτημα αμφισβήτησης της βιωσιμότητάς του, αν και η μεγάλη άνοδος των αποδόσεων δημιουργεί σοβαρές επιπλοκές στο πρόγραμμα δανεισμού του 2022, καθώς θα είναι πολύ δύσκολες οι επόμενες, προγραμματισμένες έξοδοι στην αγορά με εκδόσεις ομολόγων, από τις οποίες ο ΟΔΔΗΧ αρχικά στόχευε να αντλήσει συνολικά 12 δισ. ευρώ και μέχρι στιγμής έχει αντλήσει περίπου 4,5 δισ.

Το μεγάλο πρόβλημα, όμως, που επαναφέρει στη μνήμη τις εποχές όπου η ευρωζώνη έδινε μάχη επιβίωσης, εντοπίζεται στην Ιταλία, καθώς η τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης έχει μπροστά της μεγάλες δανειακές ανάγκες που πρέπει να καλυφθούν από την αγορά και αρχίζουν να δοκιμάζονται τα όρια αντοχής της σε αυξημένα κόστη δανεισμού.

Το ζήτημα που απασχολεί τους αναλυτές είναι ότι η ΕΚΤ αρχίζει πλέον, λόγω του πληθωρισμού – ρεκόρ και της μεγάλης ανόδου του πληθωρισμού στις ΗΠΑ, που φέρνει σενάρια ακόμη και για αύξηση κατά 0,75% στα αμερικανικά επιτόκια, να δίνει προτεραιότητα όχι στη διατήρηση χαμηλού κόστους δανεισμού για τις υπεχρεωμένες οικονομίες, αλλά στην ανάσχεση των πληθωριστικών πιέσεων.

Ο Μπλανσάρ τόνισε ότι η ΕΚΤ δεν θα χρειασθεί να αυξήσει τα επιτόκια όσο η Fed και, ως εκ τούτου, δεν θα έπρεπε θεωρητικά να αποτελεί πρόβλημα η αύξηση των επιτοκίων για τη βιωσιμότητα του χρέους. Ωστόσο, οι επενδυτές ομολόγων πρέπει ακόμα να πεισθούν για αυτό, καθώς μια σημαντική αύξηση του μακροπρόθεσμου κόστους δανεισμού θα μπορούσε από μόνη της να αλλάξει αυτές τις μετρήσεις βιωσιμότητας και να δημιουργήσει ένα «αυτοεκπληρούμενο» πρόβλημα που η ΕΚΤ θα πρέπει τελικά να αντιμετωπίσει.

«Η κύρια ανησυχία μου για την ΕΚΤ είναι ότι για να πείσεις τους επενδυτές ότι το spread θα παραμείνει χαμηλό, πρέπει να τους πείσεις ότι θα κάνεις ό,τι χρειασθεί», υπογράμμισε ο Μπλανσάρ. «Εάν οι επενδυτές πιστεύουν ότι κάνετε μικρή προσπάθεια αλλά όχι αρκετή, θα εξακολουθούν να απαιτούν μεγαλύτερο spread. Ανησυχώ σε αυτό το στάδιο ότι η ΕΚΤ δεν έχει μια διαδικασία με την οποία μπορεί να παρέμβει επαρκώς για να το αντιμετωπίσει αυτό και υποψιάζομαι ότι αυτό θα αποτελέσει ζήτημα για τα επόμενα ένα - δύο χρόνια».