Σε κατάσταση «πολιορκίας» παραμένει και σήμερα, για τρίτη συνεχή ημέρα, η τουρκική λίρα, καθώς ο οίκος Fitch προειδοποίησε για υποβάθμιση της πιστοληπτικής αξιολόγησης της χώρας, αντιδρώντας στην «καρατόμηση» του κεντρικού τραπεζίτη από τον Ερντογάν, ενώ η γερμανική Commerzbank τονίζει ότι είναι τόσο σοβαρή η απώλεια εμπιστοσύνης στις τουρκικές αρχές, που δεν μπορεί να αποκατασταθεί χωρίς προσφυγή στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
Η λίρα υποχωρεί κατά 0,5% σήμερα, επεκτείνοντας τις απώλειες από την Παρασκευή σχεδόν στο 10%. Η ισοτιμία του δολαρίου με την τουρκική λίρα κινείται σήμερα ανοδικά σε 7,98 λιρες/ δολ. παρά το γεγονός ότι οι κρατικές τράπεζες της Τουρκίας εφαρμόζουν τα τελευταία 24ωρα πρακτικές συμπίεσης της ρευστότητας σε λίρες, οι οποίες κατά πολλούς θεσμικούς επενδυτές ισοδυναμούν με έμμεση επιβολή capital controls.
Ειδικότερα οι μεγάλες κρατικές τράπεζες παρέχουν με το σταγονόμετρο ρευστότητα σε λίρες στην αγορά του Λονδίνου με αποτέλεσμα το επιτόκιο των swaps να έχει αυξηθεί ακόμα και στο 1.000% κάτι που δυσκολεύει την προσπάθεια ξένων επενδυτών να δανειστούν λίρες για να κλείσουν επενδυτικές θέσεις και σε κάποιο βαθμό βοηθά στο να υποστηρίζεται τεχνητά η ισοτιμία του νομίσματος στην ισοτιμία συναλλάγματος.
Το θρίλερ της τουρκικής λίρας
Όπως φαίνεται στο γράφημα, τη Δευτέρα η ισοτιμία του δολαρίου εκτινάχθηκε κάθετα, έως και τις 8,32 λίρες, πολύ κοντά στο επίπεδο ρεκόρ που είχε καταγραφεί τον περασμένο Νοέμβριο, πριν αλλάξει ο διοικητής της κεντρικής τράπεζας. Στη συνέχεια, με πωλήσεις συναλλάγματος από τις κεντρικές τράπεζες και αύξηση των επιτοκίων στα swaps, η ισοτιμία συγκρατείται χαμηλότερα από τις 8 λίρες.
Σύμφωνα με τη γερμανική Commerzbank, η Τουρκία έχει βρεθεί στη δίνη μιας πτώσης της ισοτιμίας του νομίσματος και αύξησης του πληθωρισμού, ο οποίος μπορεί να ξεπεράσει και το 20%. Η αξιοπιστία της κεντρικής τράπεζας είναι πολύ δύσκολο να αποκατασταθεί και πλέον ίσως απαιτείται, για να γίνει αυτό, να εφαρμοστεί ένα πρόγραμμα με την επιτήρηση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.
Καταπέλτης η Fitch
Ο οίκος αξιολόγησης Fitch, εν τω μεταξύ, ανακοίνωσε ότι θα μπορούσε να υποβαθμίσει την Τουρκία σε «BB-», επικαλούμενος την αποχώρηση του κεντρικού τραπεζίτη Ν. Αμπάλ, ο οποίος είχε αυξήσει το επιτόκιο αναφοράς στο 19% από 10,25% από την άφιξή του στις αρχές Νοεμβρίου για να συγκρατήσει τον πληθωρισμό και να σταθεροποιήσει τη λίρα. Ο Ερντογάν αντιτάχθηκε δημοσίως στα υψηλότερα επιτόκια λέγοντας ότι ήταν πληθωριστικά.
«Θα εξετάσουμε την κατεύθυνση της πολιτικής υπό τον νέο κυβερνήτη της κεντρικής τράπεζας και την εξέλιξη της εξωτερικής θέσης», σχολίασε ο Fitch. «Θεωρούσαμε την ανοικοδόμηση της αξιοπιστίας της οικονομικής πολιτικής ένα δύσκολο έργο ακόμη και για τον έμπειρο κ. Aμπάλ, πρώην υπουργό Οικονομικών. Ο κ. Καβτσιόγλου, ο τέταρτος κεντρικός τραπεζίτης τα τελευταία δύο χρόνια, δεν έχει αντίστοιχο βιογραφικό», ανέφερε.
Ερντογάν: Φέρτε συνάλλαγμα και χρυσό στις τράπεζες
Ο Ερντογάν δήλωσε σήμερα ότι η κυβέρνησή του θα επικεντρωθεί στην προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης, στην αύξηση των εξαγωγών και στην ενίσχυση της μεταποίησης και της απασχόλησης στο πλαίσιο ενός νέου προγράμματος οικονομικής μεταρρύθμισης.
Οι Τούρκοι πρέπει να καταθέσουν οποιοδήποτε χρυσό ή ξένο νόμισμα που διατηρούν στο σπίτι τους στις τράπεζες της χώρας για να βοηθήσουν τις εταιρείες και την οικονομία, δήλωσε ο Ερντογάν σε ομιλία του σε συνέδριο του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) στην Άγκυρα. Κάλεσε επίσης τις τράπεζες να προσφέρουν ελκυστικούς όρους για τις επενδύσεις. Τα γεγονότα στις χρηματοπιστωτικές αγορές της Τουρκίας αυτήν την εβδομάδα δεν αντικατοπτρίζουν την πραγματική κατάσταση της χώρας, είπε.
Πώς ο Ερντογάν «καρατόμησε» τον Αμπάλ σε μία νύχτα
Όπως έγραφε το Business Daily, ένα προεδρικό διάταγμα που δημοσιεύθηκε μετά τα μεσάνυχτα της Παρασκευής, όπως είχε συμβεί και τον Νοέμβριο με την καθαίρεση του προηγούμενου διοικητή, ο Ερντογάν καθαίρεσε τον Νάτζι Αμπάλ από τη θέση του διοικητή της κεντρικής τράπεζας και τον αντικατέστησε με τον οικονομολόγο και πολιτικό Σαχάπ Καβτζίογλου.
Ο κ. Αμπάλ, πρώην υπουργός Οικονομικών, βρισκόταν στο αξίωμα από τον Νοέμβριο και είχε διοριστεί στο πλαίσιο αναδιάταξης του οικονομικού επιτελείου, στόχος της οποίας ήταν να αποκατασταθεί η τρωθείσα εμπιστοσύνη στην κεντρική τράπεζα, μετά από μια μακρά περίοδο υπερβολικά χαμηλών επιτοκίων, έξαρσης του πληθωρισμού και υποτίμησης της λίρας.
Ο τέως διοικητής της κεντρικής τράπεζας πληρώνει το κόστος της απόφασής του να αυξήσει, την Πέμπτη, το βασικό επιτόκιο κατά δύο μονάδες, στο 19%, ποσοστό που εξέπληξε την αγορά, καθώς οι αναλυτές περίμεναν μια αύξηση κατά 1%. Ο κ. Αμπάλ είχε παραλάβει το επιτόκιο στο 10,25% και είχε προχωρήσει σε μεγάλη αύξηση, που οδήγησε και στη σημαντική ενίσχυση της λίρας,η οποία διαπραγματευόταν χθες στο επίπεδο των 7,22 λιρών, ενώ στις αρχές Νοεμβρίου είχε ξεπεράσει και τις 8,50 λίρες/δολ. Η κεντρική τράπεζα εξήγησε ότι η μεγάλη αύξηση του επιτοκίου της Πέμπτης είχε στόχο να περιορίσει τον πληθωρισμό, που αυξήθηκε με ετήσιο ρυθμό 15,6% τον Φεβρουάριο.