Την απάντηση σε ένα θεμελιώδες ερώτημα για την πορεία των αμερικανικών μετοχών και, ευρύτερα, των διεθνών χρηματιστηρίων καλούνται να αναζητήσουν πλέον οι επενδυτές: πόσο ελκυστικές είναι οι αποτιμήσεις – ρεκόρ των μετοχών στη Wall Street, τώρα που όλα δείχνουν ότι τελειώνει η εποχή των υπερβολικά χαμηλών αποδόσεων των ομολόγων;
Σημείο καμπής για τη Wall Street και τις διεθνείς αγορές ενδέχεται να αποδειχθεί η διπλή νίκη των Δημοκρατικών στις εκλογές για τη Γερουσία στην πολιτεία της Τζόρτζια, που άνοιξε το δρόμο για να εφαρμόσει ο Τζο Μπάιντεν ένα πρόγραμμα ισχυρής δημοσιονομικής στήριξης της αμερικανικής οικονομίας. Αυτή η προοπτική ήδη έχει ανεβάσει πάνω από το 1% την απόδοση του 10ετούς αμερικανικού ομολόγου, εντείνοντας τον προβληματισμό των επενδυτών για τις υψηλές αποτιμήσεις των μετοχών.
Μετά τα ρεκόρ της προηγούμενης εβδομάδας, κόντρα στην πολιτική αναταραχή μετά την εισβολή του όχλου υποστηρικτών του Τραμπ στο Καπιτώλιο, αλλά και στα δυσμενή στοιχεία για την αμερικανική αγορά εργασίας που δημοσιεύθηκαν την Παρασκευή, η εβδομάδα άρχισε με νευρικότητα στη Νέα Υόρκη, με τον Dow Jones να υποχωρεί κατά 0,29%, τον S&P 500 κατά 0,66% και τον πιο γενναιόδωρα αποτιμημένο τεχνολογικό δείκτη Nasdaq να χάνει 1,25%.
Κύρια πηγή ανησυχίας για τους «ταύρους» της αμερικανικής χρηματιστηριακής αγοράς αποτελεί η σημαντική και συνεχής άνοδος της απόδοσης του σημαντικότερου ομολόγου της διεθνούς αγοράς, του αμερικανικού 10ετούς τίτλου. Χθες, η απόδοσή του «σκαρφάλωσε» κατά 3 μονάδες βάσης, στο 1,15% και τον τελευταίο μήνα έχει ενισχυθεί κατά 25 μονάδες βάσης, ξεπερνώντας με άνεση το συμβολικό όριο του 1%.
Μέχρι την περασμένη Τετάρτη, η απόδοση βρισκόταν χαμηλότερα από το 1% και το ξεπέρασε όταν οι επενδυτές άρχισαν να εγκαταλείπουν το αμερικανικό 10ετές ομόλογο, πιέζοντας χαμηλότερα την τιμή και οδηγώντας υψηλότερα την απόδοση, αμέσως μετά την επικράτηση των δημοκρατικών υποψηφίων στις εκλογές για τη Γερουσία στην Τζόρτζια. Πλέον κατέστη σαφές ότι ο Τζο Μπάιντεν δεν έχει μόνο τον έλεγχο του Λευκού Οίκου, αλλά και μια οριακή πλειοψηφία στη Γερουσία, που θα του επιτρέψει να εφαρμόσει, τουλάχιστον κατά το μεγαλύτερο μέρος του, ένα φιλόδοξο σχέδιο στήριξης επιχειρήσεων και νοικοκυριών με νέα δημοσιονομικά μέτρα.
Ο νέος πρόεδρος αναμένεται να παρουσιάσει την Πέμπτη το σχέδιό του για ένα νέο «πακέτο» μέτρων στήριξης, στο οποίο αναμένεται ότι θα περιλαμβάνεται και η παροχή αυξημένων ενισχύσεων στα νοικοκυριά (με 2.000 δολάρια, από 600 που είχαν εγκριθεί τον Δεκέμβριο). Επιπλέον, ο Μπάιντεν αναμένεται να χορηγήσει αυξημένα κονδύλια στις πολιτείες και στην τοπική αυτοδιοίκηση, αλλά και να διαθέσει σημαντικά ποσά για την επιτάχυνση των εμβολιασμών για τον κορονοϊό.
Τα μέτρα αυτά μπορεί να προσφέρουν μια πολύτιμη ώθηση στην αμερικανική οικονομία και μια ανακούφιση στα νοικοκυριά και τις μικρότερες επιχειρήσεις, αλλά οι επενδυτές των αγορών βλέπουν και την άλλη όψη του νομίσματος: το αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών θα κληθεί να καλύψει το κόστος των μέτρων με σημαντικά αυξημένο δανεισμό, που θα προκαλέσει αύξηση των αποδόσεων των ομολόγων, ενώ η δημοσιονομική στήριξη θα αυξήσει περισσότερο τις πληθωριστικές προσδοκίες, που ήδη είναι υψηλές.
Τα νέα δεδομένα που διαμορφώνονται ίσως δεν οδηγήσουν άμεσα σε μια επαναφορά της απόδοσης των 10ετών ομολόγων στα επίπεδα που βρισκόταν πριν το ξέσπασμα της κρίσης της πανδημίας, όμως είναι σαφές εδώ και αρκετούς μήνες ότι σταδιακά θα χάνεται το μεγάλο «μπόνους» που έλαβαν όσοι επενδύουν σε μετοχές, όταν η απότομη, πρωτοφανής στα χρονικά, πτώση της απόδοσης του 10ετούς ομολόγου, από τον περασμένο Μάρτιο, έκανε τις μετοχές να μοιάζουν εξαιρετικά ελκυστικές, ακόμη και σε επίπεδα αποτιμήσεων πολύ υψηλά με ιστορικούς όρους.
Όπως φαίνεται στο γράφημα, η εντυπωσιακή πορεία της Wall Street μέσα στο 2020 δεν είναι καθόλου άσχετη με τις εξελίξεις στην αγορά ομολόγων.
Η απόδοση του 10ετούς αμερικανικού ομολόγου
Στις αρχές του 2020, η απόδοση του 10ετούς αμερικανικού ομολόγου βρισκόταν στο 1,85%, αλλά στις 8 Μαρτίου είχε «γκρεμισθεί» στο επίπεδο του 0,50%, λόγω των φόβων για μια νέα μεγάλη ύφεση μακράς διάρκειας. Έκτοτε, η απόδοση ανεβαίνει μεν, όσο βελτιώνονται οι προσδοκίες για τη μελλοντική ανάπτυξη, πλην όμως αυτή η άνοδος ήταν πολύ αργή και μέχρι πρόσφατα, όπως προαναφέρθηκε, η απόδοση του 10ετούς τίτλου δεν ξεπερνούσε το 1%.
Όπως εξηγούσε σε πρόσφατο άρθρο ο Economist, η μεγάλη πτώση της απόδοσης των ομολόγων είναι ο βασικός παράγοντας που οδηγεί στο συμπέρασμα ότι οι αποτιμήσεις των αμερικανικών μετοχών δεν είναι υπερβολικά υψηλές. Με βάση τον κυκλικά προσαρμοσμένο δείκτη τιμής προς κέρδη (CAPE), τον οποίο εισήγαγε ο νομπελίστας οικονομολόγος Ρόμπερτ Σίλερ ως μέθοδο προσέγγισης της αξίας των μετοχών, σήμερα οι τιμές των μετοχών βρίσκονται σε ιστορικά υψηλά: μόνο σε δύο περιόδους ήταν υψηλότερες, στα τέλη της δεκαετίας του ’20 και στις αρχές της δεκαετίας του 2.000. Σε πρόσφατη μελέτη του, όμως, ο Σίλερ υποστήριξε ότι οι υψηλές αυτές αποτιμήσεις εξακολουθούν να θεωρούνται δικαιολογημένες, επειδή τα επιτόκια σήμερα είναι πολύ χαμηλά.
Είσοδος σε περίοδο αναταράξεων
Οι αναλυτές, πάντως, δεν προβλέπουν ότι η αύξηση των επιτοκίων θα οδηγήσει σε κάποια βίαια πτώση των μετοχών, αν και τονίζουν ότι η μεταβλητότητα στις αγορές θα αυξηθεί, ιδιαίτερα λόγω της επανεξέτασης από τους επενδυτές των αποτιμήσεων τεχνολογικών μετοχών, οι οποίες βρίσκονται σε πρωτοφανή ύψη. Ο Μοχάμεντ Ελ-Εριάν, επικεφαλής οικονομικός σύμβουλος της Allianz, δήλωσε στο CNBC ότι το πιθανότερο είναι να συνεχισθεί η ανοδική πορεία των μετοχών, αλλά οι εξελίξεις στην αγορά ομολόγων αποτελούν ένα προειδοποιητικό σήμα για τους επενδυτές. «Αν έχουμε μια περαιτέρω άνοδο της απόδοσης του 10ετούς ομολόγου κατά 20 μονάδες βάσης επιπλέον, μέσα στις επόμενες 5 – 6 συνεδριάσεις, αυτό θα αποτελέσει ένα πολύ ισχυρό προειδοποιητικό σήμα για τις μετοχές», τονίζει χαρακτηριστικά ο Ελ-Εριάν.
Σε αυτό το νέο περιβάλλον, οι αναλυτές επισημαίνουν ότι θα έχει μεγάλη σημασία, προκειμένου να συνεχίσουν να θεωρούνται δικαιολογημένες οι αποτιμήσεις των μετοχών, να είναι θετικές οι ανακοινώσεις αποτελεσμάτων από τις εταιρείες. «Τα υψηλότερα επιτόκια είναι ο “άγνωστος Χ” και θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε μια περίοδο υποχώρησης των αποτιμήσεων των μετοχών, κάτι που καθιστά ακόμη πιο σημαντική από όσο είναι συνήθως την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων των εισηγμένων εταιρειών», υπογράμμιζε η Morgan Stanley σε σημείωμα προς τους πελάτες της.
Αναφερόμενοι στα πρόσθετα μέτρα δημοσιονομικής στήριξης που αναμένονται από τον Μπάιντεν, οι αναλυτές της Goldman Sachs υπογράμμιζαν ότι η καλή πλευρά είναι πως θα οδηγήσουν σε αύξηση της εταιρικής κερδοφορίας το 2021, αλλά τόνιζαν ότι, ταυτόχρονα, θα προκαλέσουν και αύξηση επιτοκίων, η οποία θα περιορίσει τα περιθώρια αύξησης των αποτιμήσεων των μετοχών, που είναι ήδη πολύ υψηλές, ιδιαίτερα για τις τεχνολογικές μετοχές (η Amazon διαπραγματεύεται, για παράδειγμα, με P/E 91).
Σε αυτή τη σύνθετη εξίσωση, ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο θα παίξει η πολιτική που θα ακολουθήσει η Fed, η οποία ως τώρα στηρίζει την αγορά με πολύ χαμηλά επιτόκια και μεγάλου ύψους αγορές τίτλων. Οι τελευταίες δηλώσεις των αξιωματούχων της κεντρικής τράπεζας δείχνουν ότι δεν έχει την πρόθεση να συνεχίσει να προσφέρει επ’ αόριστον την υποστήριξή της στις αγορές, καθώς υπάρχει ανησυχία για χρηματιστηριακές «φούσκες», που θα μπορούσαν να κλονίσουν τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
