Ακόμη ένα επεισόδιο έχει προστεθεί στον «πόλεμο» μεταξύ Ουάσιγκτον και Πεκίνου με φόντο τη δημοφιλή εφαρμογή Tik Tok. Μετά τη νομοθεσία που πέρασε για την πλατφόρμα στις ΗΠΑ, που αναγκάζει την ByteDance να πουλήσει εντός ενός έτους, το Tik Tok κατέθεσε προσφυγή εναντίον της αμερικανικής κυβέρνησης, κάνοντας λόγο για περιορισμό της ελευθερίας του λόγου.
Οι ανησυχίες ότι η κινεζική κυβέρνηση θα μπορούσε να αποκτήσει πρόσβαση σε ευαίσθητα δεδομένα χρηστών μέσω της εφαρμογής βίντεο μικρής διάρκειας TikTok, η οποία ανήκει στην κινεζική εταιρεία ByteDance, ώθησαν το Κογκρέσο να περάσει νομοθεσία για την απαγόρευση της πλατφόρμας κοινωνικής δικτύωσης, εκτός εάν πωληθεί σε αγοραστή εγκεκριμένο από την αμερικανική κυβέρνηση.
Ο Αμερικανός πρόεδρος Μπάιντεν έδωσε περιθώριο ενός έτους στη ByteDance να αποεπενδύσει από την TikTok, ενώ η αμερικανική κυβέρνηση προτίθεται να επιβάλει πρόστιμα στα δύο μεγάλα καταστήματα εφαρμογών για κινητά και σε εταιρείες φιλοξενίας cloud ώστε να διασφαλίσει ότι οι Αμερικανοί δεν θα έχουν πρόσβαση στην εφαρμογή σε περίπτωση απαγόρευσης. Από την πλευρά της, η εταιρεία προσέφυγε στη Δικαιοσύνη, επικαλούμενη παραβίαση του συνταγματικού δικαιώματος της ελευθερίας στην έκφραση.
Η πίεση για την πώληση του TikTok έχει ήδη δημιουργήσει εικασίες σχετικά με τους πιθανούς αγοραστές. Στα σενάρια περιλαμβάνεται μια ομάδα επενδυτών που συγκεντρώθηκαν υπό τον πρώην υπουργό Οικονομικών, τον Στίβεν Μνούτσιν, ενώ υπάρχει ενδιαφέρον από μεγάλες αμερικανικές εταιρείες ή και από έναν συνασπισμό private equity funds.
Την ίδια στιγμή, η προσέγγιση «πώληση ή απαγόρευση» έχει προκαλέσει ανησυχία στους υποστηρικτές των ψηφιακών δικαιωμάτων ότι οι ΗΠΑ ενδέχεται να υπονομεύουν τον ρόλο τους στην προώθηση ενός ανοικτού και ελεύθερου διαδικτύου που δεν ελέγχεται από μεμονωμένες χώρες. Μια κυβερνητική απαγόρευση που θα εμποδίζει τους Αμερικανούς να χρησιμοποιούν την εφαρμογή θα μπορούσε να αντιμετωπίσει νομικές προκλήσεις για παραβίαση της πρώτης τροπολογίας, σύμφωνα με την Caitlin Chin, συνεργάτιδα του Κέντρου Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών. Δεν πρέπει να παραγνωρίζεται το γεγονός πως μεγάλος αριθμός Αμερικανών, συμπεριλαμβανομένων εκλεγμένων αξιωματούχων και μεγάλων ειδησεογραφικών οργανισμών όπως οι New York Times και η Washington Post, παράγουν πλέον βίντεο στο TikTok.
Το TikTok έχει εξελιχθεί σε ένα χώρο όπου οι χρήστες μοιράζονται έργα τέχνης, πληροφορίες και απόψεις για πολιτικά θέματα, όπως τα δικαιώματα στην άμβλωση. Όπως επισημαίνουν οι New York Times, συνταγματολόγοι έχουν αναφέρει ότι η αιτιολόγηση μιας τέτοιας απαγόρευσης θα είναι ένας δύσκολος σκόπελος για την κυβέρνηση Μπάιντεν ενώπιων του Ανωτάτου Δικαστηρίου.
Οι ανησυχίες που προκαλεί το TikTok
Το TikTok κατηγορείται ότι η μητρική του εταιρεία ByteDance ελέγχεται από το Κινεζικό Κομμουνιστικό Κόμμα, συγκεντρώνει ευαίσθητα δεδομένα χρηστών και τα αποθηκεύει σε σέρβερ στην Κίνα. Εξάλλου, αν και δεν υπάρχουν πολλά στοιχεία που να υποδηλώνουν ότι η ByteDance επηρεάζει τη ροή του περιεχομένου κατ' εντολή της κινεζικής κυβέρνησης, υπάρχουν ωστόσο ορισμένες αναφορές που είναι πράγματι ανησυχητικές. Όπως ότι το TikTok λογόκρινε βίντεο που σχετίζονται με τη σφαγή στην πλατεία Τιενανμέν, την ανεξαρτησία του Θιβέτ και την απαγορευμένη ομάδα Φάλουν Γκονγκ.
Η εφαρμογή που βγήκε στην αγορά το 2016 και πλέον αποτελεί ισχυρό παίκτη στα social media, δεν βρίσκεται για πρώτη φορά απέναντι στην αμερικανική κυβέρνηση. Το 2020, ο πρώην πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ είχε εκδώσει εκτελεστικό διάταγμα για να το απαγορεύσει, το οποίο όμως σταμάτησε σε ομοσπονδιακό δικαστήριο καθώς κρίθηκε ως «αυθαίρετο» επειδή δεν έλαβε υπόψη άλλα μέσα αντιμετώπισης του προβλήματος, ενώ είχαν απορριφθεί και οι αιτιάσεις περί απειλής για την εθνική ασφάλεια ως «υποθετικές».
Από το 2016 που ξεκίνησε, το TikTok είναι η εφαρμογή κοινωνικής δικτύωσης που ανταγωνίζεται σκληρά αμερικανικές εταιρείες τεχνολογίας, όπως η Meta, στην οποία ανήκουν το Facebook και το Instagram, και ανάγκασε κάθε αντίπαλο να μιμηθεί με κάποιο τρόπο το χαρακτηριστικό της στυλ με τα σύντομα βίντεο -πλέον υπάρχουν Facebook και Instagram Reels, YouTube Shorts, Snapchat Spotlight.
Η Δύση έχει εκφράσει πολλές την ανησυχία πως το TikTok και η ByteDance μπορούν να παραδώσουν ευαίσθητα δεδομένα χρηστών, όπως πληροφορίες τοποθεσίας, στην κινεζική κυβέρνηση, έχοντας επισημάνει νόμους που επιτρέπουν στην κινεζική κυβέρνηση να απαιτεί κρυφά δεδομένα από κινεζικές εταιρείες και πολίτες για επιχειρήσεις συλλογής πληροφοριών.
Ακόμα μια ανησυχία είναι ότι η Κίνα θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει τις συστάσεις περιεχομένου του TikTok για να τροφοδοτήσει την παραπληροφόρηση. Ένας φόβος που έχει κλιμακωθεί στις ΗΠΑ λόγω του πολέμου Ισραήλ-Χαμάς αλλά και των επικείμενων προεδρικών εκλογών. Οι επικριτές λένε επίσης ότι το TikTok έχει τροφοδοτήσει την εξάπλωση του αντισημιτισμού.
Ωστόσο, το TikTok έχει αρνηθεί εδώ και καιρό τέτοιους ισχυρισμούς και έχει προσπαθήσει να αποστασιοποιηθεί από την ByteDance, η οποία θεωρείται μία από τις πιο αξιόλογες επιχειρήσεις τεχνολογίας στον κόσμο.
Υπενθυμίζουμε πως η Ινδία το 2020 απαγόρευσε το TikTok, κοστίζοντας στην ByteDance μία από τις μεγαλύτερες αγορές της, με την ινδική κυβέρνηση να βάζει μπλόκο σε εκατοντάδες κινεζικές εφαρμογές, ισχυριζόμενη μεταξύ άλλων ότι μετέδιδαν κρυφά τα δεδομένα των χρηστών σε ξένους διακομιστές.
Επίσης, άλλες χώρες και κυβερνητικοί φορείς όπως η Βρετανία και το κοινοβούλιο της, η Αυστραλία, ο Καναδάς, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Γαλλία και το κοινοβούλιο της Νέας Ζηλανδίας, έχουν απαγορεύσει την εφαρμογή από τις επίσημες συσκευές τους. Ο υπουργός ψηφιακών υποθέσεων της Ταϊβάν χαρακτήρισε πρόσφατα το TikTok επικίνδυνο προϊόν που αποτελεί απειλή για την εθνική ασφάλεια.
Είναι επικίνδυνο για την εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ το Tik Tok;
Η κινεζική κυβέρνηση κατέχει το 1% των μετοχών της ByteDance και ελέγχει ένα από τα τρία μέλη του διοικητικού συμβουλίου της εταιρείας με έδρα το Πεκίνο. Η TikTok αρνείται τις κατηγορίες που της έχουν απαγγελθεί αν και δεν έχει καταφέρει να πείσει τους Αμερικανούς νομοθέτες, καθώς ούτε η κατάθεση του CEO της εταιρείας στο Κογκρέσο την περασμένη χρονιά καθησύχασε σχετικά με την κινεζική επιρροή στην εφαρμογή. Την ίδια στιγμή οι υπερασπιστές του TikTok σημειώνουν πως υπάρχουν περισσότεροι τρόποι για την κινεζική κυβέρνηση να αποκτήσει πρόσβαση στα προσωπικά στοιχεία, όπως η αγορά από μεταπωλητές δεδομένων.
Το Citizen Lab του Πανεπιστημίου του Τορόντο διεξήγαγε μια ενδελεχή ανάλυση του TikTok και του κινεζικού αδελφού του Douyin το 2021 και δήλωσε ότι τα στοιχεία είναι «ασαφή σχετικά με το αν το TikTok χρησιμοποιεί πολιτική λογοκρισία των αναρτήσεων των χρηστών» και ότι ούτε το Douyin ούτε το TikTok «φαίνεται να επιδεικνύουν ανοιχτά κακόβουλη συμπεριφορά παρόμοια με αυτή που επιδεικνύουν τα κακόβουλα προγράμματα».
Όπως αναφέρεται στην έρευνα, το Douyin και το TikTok φαίνεται επίσης να μοιράζονται τον ίδιο πηγαίο κώδικα που προσαρμόστηκε αργότερα για κάθε αγορά, καθώς και περιορισμούς για περιεχόμενο που χαρακτηρίζεται ως «ρητορική μίσους», «πρόληψη αυτοκτονιών» και «ευαίσθητο», με ορισμένες πολιτικές λέξεις-κλειδιά να περιορίζονται στο Douyin αλλά όχι στο TikTok.
Την ίδια στιγμή στις ΗΠΑ εντείνονται οι φωνές πως η αμερικανική κυβέρνηση έχει επανειλημμένα αποτύχει να περάσει οποιαδήποτε ομοσπονδιακή προστασία των προσωπικών δεδομένων, που βρίσκονται τώρα στο επίκεντρο της διαμάχης με τη TikTok, τονίζοντας ότι η κυβέρνηση τα βάζει με μια εταιρεία παρά να ασχοληθεί με ένα πραγματικό ζήτημα δημόσιας πολιτικής.
Σημειώνουν πως η μόνη κίνηση που έχει υπάρξει από την αμερικανική κυβέρνηση ήταν η νομοθεσία που ψηφίστηκε πριν δυο μήνες για να εμποδίσει τους μεσίτες δεδομένων να πωλούν δεδομένα χρηστών των ΗΠΑ σε ξένους αντιπάλους όπως η Κίνα, ένα πρόβλημα αναμφισβήτητα πολύ μεγαλύτερο από μία εφαρμογή.
Οι επιπτώσεις της σύγκρουσης
Το νομοσχέδιο, ωστόσο, δεν σταματά εκεί, αλλά ανοίγει τις ίδιες διατάξεις για άλλες εφαρμογές που «ελέγχονται από ξένους αντιπάλους» ή «τη λειτουργία αλγορίθμου σύστασης περιεχομένου ή συμφωνίας σχετικά με την κοινή χρήση δεδομένων».
Αυτό θα μπορούσε να περιλαμβάνει άλλες δημοφιλείς κινεζικές εφαρμογές για τις εταιρείες ένδυσης Temu και Shein, ακολουθώντας τα βήματα άλλων εφαρμογών όπως το Grindr. Υπενθυμίζουμε πως το 2020, ο Κινέζος ιδιοκτήτης της δημοφιλούς εφαρμογής γνωριμιών για ομοφυλόφιλους Grindr αναγκάστηκε να την πουλήσει έναντι 600 εκατ. δολαρίων λόγω ανησυχιών για την εθνική ασφάλεια ότι τα δεδομένα της εφαρμογής θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για να εκβιαστούν Αμερικανοί.
Η κινεζική κυβέρνηση έχει εκφράσει την αντίθεση της στις κινήσεις της Ουάσιγκτον σημειώνοντας πως οι ΗΠΑ βρίσκονται «στην αντίθετη πλευρά της αρχής του θεμιτού ανταγωνισμού και των διεθνών οικονομικών και εμπορικών κανόνων», με τον εκπρόσωπο του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών Wang Wenbin να κάνει τον περασμένο μήνα λόγο για «γκανγκστερική λογική» εκ μέρους των ΗΠΑ.
Το κινεζικό Υπουργείο Εμπορίου έχει υπογραμμίσει ότι η χώρα θα λάβει «όλα τα απαραίτητα μέτρα» για να διασφαλίσει τα συμφέροντά της όσον αφορά το TikTok τονίζοντας πως αντιτίθεται σθεναρά σε μια αναγκαστική πώληση του TikTok και έχει τη νομική δυνατότητα να το πράξει. Θεωρεί την τεχνολογία του TikTok ως εξαιρετικά πολύτιμη και έχει λάβει μέτρα από το 2020 για να διασφαλίσει ότι μπορεί να ασκήσει βέτο σε οποιαδήποτε πώληση από την ByteDance.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
