Τις μεγάλες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι ελληνικές επιχειρήσεις στην ψηφιακή μετάβαση επισημαίνει, σε συνέντευξη στο BD, ο Βασίλης Καζάς, Διευθύνων Σύμβουλος της Grant Thornton. Όπως υπογραμμίζει, «ο ψηφιακός μετασχηματισμός δεν αφορά απλώς την υιοθέτηση νέων τεχνολογιών. Είναι μια ολιστική αλλαγή που αγγίζει τον τρόπο λειτουργίας και τη στρατηγική ενός οργανισμού, επηρεάζοντας τόσο τα συστήματα όσο και το ανθρώπινο δυναμικό του».
Ο κ. Καζάς επισημαίνει με έμφαση την καθυστέρηση στην υιοθέτηση των νέων τεχνολογιών για τη βελτίωση της παραγωγικότητας. Όπως σημειώνει, «παρότι η πλειοψηφία των επιχειρήσεων έχει υιοθετήσει διάφορα πληροφοριακά συστήματα, μόνο οι μισές από αυτές τα χρησιμοποιούν αποτελεσματικά, έχοντας καταφέρει να ψηφιοποιήσουν και να αυτοματοποιήσουν τις λειτουργικές τους διαδικασίες σε ικανοποιητικό βαθμό».
Σχετικά με τις δυσκολίες που συναντούν επιχειρήσεις για να αξιοποιήσουν την ευκαιρία χρηματοδότησης ουσιαστικά με μηδενικό επιτόκιο από το Ταμείο Ανάκαμψης, ο Διευθύνων Σύμβουλος της Grant Thornton επισημαίνει ότι ένα πρόβλημα ήταν η έλλειψη επαρκούς ενημέρωσής τους, ενώ οι ίδιες «δεν προετοίμαζαν εγκαίρως τα επενδυτικά τους σχέδια, προκειμένου να υπάρξει ο απαιτούμενος χρόνος από την πλευρά του ΤΑΑ για την αξιολόγηση και την έγκριση του αιτήματός τους».
Όπως τονίζει, «οι περισσότερες επιχειρήσεις αδυνατούσαν να καταρτίσουν επενδυτικά σχέδια τα οποία να τοποθετούν περισσότερο στο επίκεντρο την πράσινη μετάβαση και την ψηφιακή μετάβαση, κομβικοί παράγοντες για τη χρηματοδότηση του ΤΑΑ».
- Βιώνουμε ένα χωρίς προηγούμενο ψηφιακό μετασχηματισμό που αλλάζει ριζικά την κοινωνία την οικονομία και το επιχειρείν. Στο ταχέως μεταβαλλόμενο αυτό περιβάλλον ποιες είναι οι μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις ειδικά στην Ελλάδα όπου το μέγεθος των εταιρειών είναι μικρότερο; Πως μπορεί να κινηθεί μία εταιρεία;
Πριν ξεκινήσουμε να αναφερόμαστε στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις κατά την υλοποίηση της ψηφιακής τους μετάβασης, είναι σημαντικό να επισημάνουμε ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός δεν αφορά απλώς την υιοθέτηση νέων τεχνολογιών. Είναι μια ολιστική αλλαγή που αγγίζει τον τρόπο λειτουργίας και τη στρατηγική ενός οργανισμού, επηρεάζοντας τόσο τα συστήματα όσο και το ανθρώπινο δυναμικό του. Τα τελευταία χρόνια, παρατηρούμε ότι οι μεγαλύτερες προκλήσεις σε αυτό το ζήτημα για τις επιχειρήσεις είναι η έλλειψη ψηφιακών δεξιοτήτων, οι δυσκολίες χρηματοδότησης και η δυσκολία προσαρμογής στις ταχύτατες τεχνολογικές εξελίξεις. Επιπλέον, πολλές επιχειρήσεις δεν διαθέτουν την απαραίτητη τεχνολογική υποδομή και δεν έχουν επαρκή πληροφόρηση και κατανόηση των πλεονεκτημάτων που μπορεί να προσφέρει ο ψηφιακός μετασχηματισμός στις λειτουργίες τους. Σε αυτό το πλαίσιο, η Grant Thornton στηρίζει τις επιχειρήσεις μέσα από μια ολιστική προσέγγιση, προσφέροντας εξατομικευμένες συμβουλευτικές υπηρεσίες που συνδυάζουν την ενσωμάτωση και την αξιοποίηση νέων τεχνολογιών και καινοτόμων υπηρεσιών. Βοηθάμε τις επιχειρήσεις να δημιουργήσουν στρατηγικά πλάνα που ενισχύουν την αποδοτικότητα και την ανταγωνιστικότητά τους, υποστηρίζοντας την προσαρμογή τους σε ένα διαρκώς εξελισσόμενο ψηφιακό περιβάλλον.
- Σύμφωνα με την πρόσφατη έρευνα της Grant Thornton, "Technology & Beyond", πολλές επιχειρήσεις αναφέρουν δυσκολίες στην πλήρη αξιοποίηση των πληροφοριακών συστημάτων που διαθέτουν. Ποιες είναι οι κύριες προκλήσεις που βλέπετε στον χώρο αυτό, και πώς η Grant Thornton μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπισή τους;
Η έρευνα “Technology & Beyond”, η οποία πραγματοποιήθηκε από κοινού με το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών αποκάλυψε ότι όντως πολλές επιχειρήσεις στην Ελλάδα αντιμετωπίζουν σημαντικές δυσκολίες στην πλήρη αξιοποίηση των πληροφοριακών τους συστημάτων, μεταξύ άλλων. Παρότι η πλειοψηφία των επιχειρήσεων έχει υιοθετήσει διάφορα πληροφοριακά συστήματα, μόνο οι μισές από αυτές τα χρησιμοποιούν αποτελεσματικά, έχοντας καταφέρει να ψηφιοποιήσουν και να αυτοματοποιήσουν τις λειτουργικές τους διαδικασίες σε ικανοποιητικό βαθμό. Μόνο οι μισές επιχειρήσεις αξιοποιούν τα συστήματα αυτά με τρόπο που βελτιώνει ουσιαστικά τη λήψη αποφάσεων και την παραγωγικότητα.
Οι κυριότερες προκλήσεις που εντοπίστηκαν σχετίζονται με την έλλειψη ψηφιακών δεξιοτήτων, την περιορισμένη πρόσβαση σε χρηματοδότηση για ψηφιακές επενδύσεις, και την χρήση παρωχημένων τεχνολογιών. Απέναντι σε αυτά τα ζητήματα, η Grant Thornton προσφέρει συμβουλευτικές υπηρεσίες που βοηθούν τις επιχειρήσεις να αντιμετωπίσουν αυτά τα εμπόδια. Το πρώτο κρίσιμο βήμα είναι να βοηθήσουμε τις επιχειρήσεις να κατανοήσουν τη θέση τους στο τρέχον επιχειρηματικό τοπίο και τον στόχο τους μετά την ολοκλήρωση του ψηφιακού μετασχηματισμού. Αυτή η κατανόηση αφορά τόσο τις υποδομές και τις λειτουργίες, όσο και το προσωπικό ενός οργανισμού. Μέσα από την εκπαίδευση των στελεχών, την αναβάθμιση των τεχνολογικών υποδομών και την ανάπτυξη στρατηγικών που ευθυγραμμίζονται με τις ανάγκες κάθε επιχείρησης, η Grant Thornton καθοδηγεί τις επιχειρήσεις σε κάθε τους βήμα και τις στηρίζει ώστε να αξιοποιήσουν πλήρως τα πληροφοριακά τους συστήματα και να επιτύχουν τους στόχους τους.
- Παρά τις συγκρατημένες επενδύσεις, βλέπουμε έναν αυξανόμενο αριθμό επιχειρήσεων να ανακατευθύνουν τις επενδύσεις τους προς τις ψηφιακές υποδομές. Ποιες είναι οι μεγαλύτερες τεχνολογικές τάσεις που πιστεύετε ότι θα επηρεάσουν τις επιχειρήσεις στην Ελλάδα τα επόμενα χρόνια;
Το γεγονός ότι οι επιχειρήσεις αρχίζουν να ανακατευθύνουν όλο και περισσότερο πλέον τις επενδύσεις τους προς τις ψηφιακές υποδομές υποδηλώνει ότι έχουν αρχίσει να κατανοούν το πόσο σημαντικό είναι να συμβαδίσουν με τους ρυθμούς εξέλιξης του επιχειρηματικού τοπίου, ώστε να παραμείνουν ανταγωνιστικές. Στην Ελλάδα, οι τάσεις που αναμένεται να διαμορφώσουν το επιχειρηματικό τοπίο τα επόμενα χρόνια, περιλαμβάνουν την αυξημένη υιοθέτηση της τεχνητής νοημοσύνης, την αποτελεσματική και ολοκληρωμένη χρήση των big data, καθώς και την ευρύτερη αυτοματοποίηση διαδικασιών. Αυτές οι τεχνολογίες δεν προσφέρουν μόνο τη δυνατότητα μείωσης του λειτουργικού κόστους, αλλά ενισχύουν τη στρατηγική λήψη αποφάσεων και βελτιώνουν την εμπειρία των πελατών.
Επιπλέον, η ανάπτυξη ψηφιακών υποδομών, όπως το cloud και η κυβερνοασφάλεια, θα αποτελέσουν κομβικούς τομείς επενδύσεων για τις επιχειρήσεις. Αν και τα τελευταία χρόνια οι σχετικές επενδύσεις αυξήθηκαν σε μεγάλο βαθμό, τα δεδομένα μαρτυρούν ότι θα απαιτηθούν επιπλέον επενδύσεις από αρκετές επιχειρήσεις, προκειμένου να μπορούν να συμβαδίζουν με τις τρέχουσες τεχνολογικές εξελίξεις.
Στόχος της Grant Thornton ωστόσο δεν είναι μόνο να προβλέπει το μέλλον, και τις σχετικές τάσεις που αναδύονται, αλλά να το διαμορφώνει η ίδια, μέσα από τις υπηρεσίες που προσφέρει και αξιοποιώντας την τεχνογνωσία των στελεχών της. Με αυτόν τον τρόπο, η εταιρεία μας είναι σε θέση να βοηθήσει τις επιχειρήσεις να προσαρμοστούν σε αυτές τις τεχνολογικές αλλαγές, προσφέροντας λύσεις που βελτιστοποιούν τις επιχειρηματικές διαδικασίες και τους επιτρέπουν να παραμείνουν ανταγωνιστικές στη σύγχρονη ψηφιακή εποχή.
- Στο δημόσιο διάλογο γίνεται πολύ συζήτηση για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις στη χρηματοδότηση από τις τράπεζες. Οι επιχειρήσεις υποστηρίζουν ότι οι τράπεζες έχουν υπερβολικά αυστηρά κριτήρια ή δεν ασχολούνται όπως θα έπρεπε με τις πιο μικρές επιχειρήσεις και από την πλευρά τους οι τράπεζες σημειώνουν ότι ένα μεγάλο μέρος των μικρών επιχειρήσεων δεν έχει τα οικονομικά στοιχεία που να της καθιστούν αξιόχρεες. Ποια είναι η δική σας άποψη;
Κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών, όπου η Grant Thornton ασχολήθηκε ενδελεχώς με την κατάρτιση και την υποβολή των επενδυτικών σχεδίων για τις επιχειρήσεις που επιθυμούσαν να έχουν πρόσβαση στους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, διαπιστώσαμε ότι οι βασικότεροι λόγοι που επηρέαζαν τη χρηματοδότηση των επιχειρήσεων ήταν δύο: αφενός ότι δεν είχαν ενημερωθεί επαρκώς για τις ευκαιρίες χρηματοδότησης που προσφέρει το ΤΑΑ, και αφετέρου ότι δεν προετοίμαζαν εγκαίρως τα επενδυτικά τους σχέδια, προκειμένου να υπάρξει ο απαιτούμενος χρόνος από την πλευρά του ΤΑΑ για την αξιολόγηση και την έγκριση του αιτήματός τους. Για παράδειγμα, είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι για τις μικρές επιχειρήσεις στην Ελλάδα, με κύκλο εργασιών έως 10 εκατομμύρια ευρώ, το επιτόκιο για τα δάνεια που αφορούν στο Ταμείο Ανάκαμψης παρέμεινε σταθερό στο 0,35%, με απόφαση του Υπουργείου Οικονομικών. Αυτή η εξέλιξη καθιστούσε ένα ευνοϊκότερο περιβάλλον για τις μικρές επιχειρήσεις, προκειμένου να υλοποιήσουν τα επενδυτικά τους σχέδια μέσω του ΤΑΑ. Ωστόσο, κάτι τέτοιο δεν υλοποιήθηκε σε σημαντικό βαθμό, καθώς οι περισσότερες επιχειρήσεις αδυνατούσαν να καταρτίσουν επενδυτικά σχέδια τα οποία να τοποθετούν περισσότερο στο επίκεντρο την πράσινη μετάβαση και την ψηφιακή μετάβαση, κομβικοί παράγοντες για τη χρηματοδότηση του ΤΑΑ.
Προς αυτήν την κατεύθυνση, ο ρόλος ενός συμβούλου σε τέτοιες περιπτώσεις είναι κομβικής σημασίας, καθώς μπορεί να καθοδηγήσει και να στηρίξει μία επιχείρηση καθ’ όλη τη διάρκεια ενός κύκλου χρηματοδότησης, από το να την ενημερώσει για τα οφέλη που μπορεί να αποκομίσει από η σχετική επένδυση και τους πυλώνες πάνω στους οποίους πρέπει να στηριχθεί αυτή, μέχρι και τη διαδικασία που θα κληθεί να ακολουθήσει προκειμένου να εγκριθεί το επενδυτικό της σχέδιο και να εξασφαλίσει με επιτυχία την εκάστοτε χρηματοδότηση. Να αναφέρουμε ωστόσο ότι, όσον αφορά στο σκέλος των δανείων του Ταμείου Ανάκαμψης, όλο το προηγούμενο διάστημα υπήρξε μία αρμονική συνεργασία μεταξύ Πολιτείας, τραπεζικών ιδρυμάτων και επιχειρηματικής κοινότητας, η οποία έχει αποφέρει εξαιρετικά αποτελέσματα και η οποία θα οδηγήσει σε πολλαπλάσια οφέλη τόσο για τις εγχώριες επιχειρήσεις όσο και για την οικονομία συνολικά.
- Το μικρό μέγεθος των επιχειρήσεων συνδέεται με τη φοροδιαφυγή; Υπάρχουν κάποιοι που υποστηρίζουν ότι πολλές επιχειρήσεις επιλέγουν να λειτουργούν σε μια γκρίζα ζώνη χωρίς να αποτυπώνουν το σύνολο των οικονομικών τους δεδομένων. Έχει βάση;
Αποτελεί γεγονός ότι, κατά την περίοδο της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα, λόγω της επείγουσας ανάγκης για αύξηση των φορολογικών εσόδων, εφαρμόστηκαν υψηλοί φορολογικοί συντελεστές σε επίπεδο φορολογίας εισοδήματος τόσο των φυσικών όσο και των νομικών προσώπων. Ωστόσο, ως προς την εταιρική φορολογία, τα πράγματα έχουν εξομαλυνθεί, με την μείωση του εταιρικού φορολογικού συντελεστή σε 22%. Παράλληλα, στην Ελλάδα έχουν δοθεί συνολικά στις επιχειρήσεις φορολογικά κίνητρα με την έκπτωση δαπανών επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας, καθώς και δαπανών που αφορούν σε πράσινη οικονομία, ενέργεια και ψηφιοποίηση.
Ως εκ τούτου, υπάρχουν πλέον οι κατάλληλες συνθήκες, προκειμένου καμία ελληνική επιχείρηση να μην συνδέεται με τη φοροδιαφυγή, ανεξαρτήτως μεγέθους, και καμία επιχείρηση να μη λειτουργεί σε μία «γκρίζα ζώνη». Μάλιστα, οι επιχειρήσεις έχουν τη δυνατότητα να αναβαθμίσουν περαιτέρω τις λειτουργίες τους και να συμβαδίσουν περισσότερο με την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση που έχει εκκινήσει εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενισχύοντας με αυτόν τον τρόπο και την ανταγωνιστικότητά τους. Ως προς το κομμάτι της ανταγωνιστικότητας, η μεγέθυνση των ελληνικών επιχειρήσεων αποτελεί σίγουρα ένα κρίσιμο θέμα, προκειμένου να γίνουν πιο ανταγωνιστικές τόσο στο ευρωπαϊκό όσο και στο διεθνές περιβάλλον. Μέσα από τα ισχυρά φορολογικά κίνητρα για συγχωνεύσεις επιχειρήσεων και καινοτομία, που ανακοινώθηκαν ωστόσο πρόσφατα, εκτιμώ ότι το εν λόγω ζήτημα θα επιλυθεί και ότι το επίπεδο καινοτομίας στην Ελλάδα θα ενισχυθεί περαιτέρω.
- Πόσο έχει αλλάξει το παραγωγικό μοντέλο της χώρας μετά την κρίση; Ειδικά στις επιχειρήσεις παρατηρείται κάποια ουσιαστική αλλαγή στον τρόπο που λειτουργούν και αναπτύσσονται οι ελληνικές εταιρείες ώστε να ανταπεξέλθουν στις σύγχρονες διεθνείς απαιτήσεις;
Έχοντας έρθει αντιμέτωπες με ποικίλες κρίσεις τα τελευταία χρόνια, είναι γεγονός ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις έχουν αναπτύξει δύο χαρακτηριστικά που παλιότερα δεν τα είχαν σε τόσο έντονο βαθμό. Αφενός την ανθεκτικότητα απέναντι σε διάφορες μορφές αντιξοότητας και αφετέρου την ταχύτερη προσαρμοστικότητά τους σε ένα παγκόσμιο οικονομικό περιβάλλον που πλέον χαρακτηρίζεται από υψηλότερη μεταβλητότητα και συνεχείς αλλαγές. Την ίδια στιγμή, η Ελλάδα έχει εισέλθει σε μία νέα εποχή, καθώς επικρατεί ένας «πυρετός» αναδημιουργίας και οικονομικής ανασυγκρότησης, με διεθνή επενδυτικά σχήματα να τοποθετούνται όλο και περισσότερο στην Ελλάδα. Ένας από τους κυριότερους τομείς αυτών των επενδύσεων είναι ο τεχνολογικό τομέας, γεγονός που έχει αναβαθμίσει την θέση της Ελλάδας παγκοσμίως, ενώ σημαντικό ρόλο στην ενίσχυση της ελληνικής ανταγωνιστικότητας διαδραματίζει πλέον και η εξαγωγική δραστηριότητα της χώρας, η οποία τα τελευταία χρόνια βρίσκεται σε μία σταθερά ανοδική πορεία. Το γεγονός ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις παρουσιάζουν πλέον μεγαλύτερη εξωστρέφεια και εντείνουν την δραστηριότητά τους εκτός συνόρων αποτελεί επίσης ένα χαρακτηριστικό που ήταν λιγότερο έκδηλο προ κρίσης και που πλέον έχει ενσωματωθεί σε μεγάλο βαθμό σε όσες επιχειρήσεις έχουν τη δυνατότητα να επεκτείνουν τις δραστηριότητές τους στο εξωτερικό.
Την ίδια στιγμή, όλο και περισσότερες επιχειρήσεις αναγνωρίζουν ότι τόσο η ψηφιακή μετάβαση όσο και η πράσινη μετάβαση δεν αποτελούν απλώς επιπρόσθετες ενέργειες που θα προσδώσουν περαιτέρω οφέλη στη λειτουργία τους, αλλά αντίθετα, αποτελούν απαραίτητες διαδικασίες που πρέπει να υλοποιήσουν προκειμένου να διασφαλίσουν τόσο τη βιωσιμότητά τους όσο και την απρόσκοπτη εξέλιξή τους. Η σταδιακή μετατόπιση των επενδυτικών τους πόρων προς αυτούς τους δύο πυλώνες υποδεικνύει ότι όλο και περισσότερες επιχειρήσεις φιλοδοξούν να βρεθούν στην «καρδιά» του σύγχρονου επιχειρείν.
Ως επί το πλείστον, θεωρώ ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις έχουν καταφέρει να συμβαδίζουν περισσότερο με τα ευρωπαϊκά πρότυπα, και ότι έχουν απαλλαγεί από διάφορες «παθογένειες» του παρελθόντος. Τα τελευταία χρόνια, άλλωστε, η χώρα μας καταγράφει μία συνεχή βελτίωση στην ελκυστικότητα του επιχειρηματικού της περιβάλλοντος, και είναι ιδιαίτερα σημαντικό αυτή η δυναμική να διατηρηθεί. Προσωπικά, είμαι αισιόδοξος ότι η ανοδική πορεία των ελληνικών επιχειρήσεων, και κατ’ επέκταση της ελληνικής οικονομίας, θα συνεχιστεί, δεδομένου ότι έχουμε όλα τα απαραίτητα εφόδια για να το επιτύχουμε.
- Σε μια εποχή περιορισμένων πόρων και συγκρατημένων επενδύσεων, πώς η Grant Thornton διασφαλίζει ότι οι πελάτες της μπορούν να μετρήσουν την απόδοση των τεχνολογικών τους επενδύσεων;
Όπως επισημαίνει χαρακτηριστικά η έρευνα “Technology & Beyond”, παρά το γεγονός ότι πολλές ελληνικές επιχειρήσεις έχουν καταρτίσει σημαντικά επενδυτικά πλάνα για την αναβάθμιση των πληροφοριακών τους συστημάτων και των τεχνολογικών τους υποδομών, μόνο το 30% εξ αυτών καταφέρνουν να μετρήσουν αποτελεσματικά την απόδοση αυτών των επενδύσεων. Αυτό συνήθως οφείλεται στην έλλειψη κατάλληλων δεικτών απόδοσης (KPIs) και στην περιορισμένη εμπειρία στη μέτρηση του επιχειρηματικού αντίκτυπου της τεχνολογίας. Το εν λόγω γεγονός, με τη σειρά του, επηρεάζει και τις μελλοντικές επενδύσεις ενός οργανισμού, καθώς δεν υπάρχει σαφής κατανόηση των πραγματικών ωφελειών.
Σε αυτό το πλαίσιο, τα στελέχη του τμήματος Technology βοηθούν τις επιχειρήσεις αρχικά να δημιουργήσουν τους κατάλληλους δείκτες απόδοσης που αντανακλούν τη στρατηγική τους. Στη συνέχεια, αναπτύσσουμε μεθόδους που επιτρέπουν την αποτελεσματική μέτρηση της απόδοσης των επενδύσεών τους. Η 360 προσέγγιση του τμήματος, συνδυάζει ιδανικά τις υπηρεσίες ενός tech expert με αυτές ενός business strategist, γεφυρώνοντας το τεχνολογικό κομμάτι με τις ανάγκες και τους στόχους των επιχειρήσεων.
Με αυτόν τον τρόπο, διασφαλίζουμε ότι οι τεχνολογικές επενδύσεις οδηγούν με επιτυχία σε αύξηση της παραγωγικότητας, μείωση του κόστους και βελτίωση της στρατηγικής ανταγωνιστικότητας. Σε μια περίοδο περιορισμένων πόρων και συγκρατημένων επενδύσεων, είναι κομβικής σημασίας να κατανοούμε το πώς λειτουργούν οι επιχειρήσεις σε ένα περιβάλλον αυξημένων απαιτήσεων και να εφαρμόζουμε τις κατάλληλες λύσεις για την περαιτέρω ανάπτυξή τους.
Ο Διευθύνων Σύμβουλος της Grant Thornton, Βασίλης Καζάς, και η δημοσιογράφος Μαρία Νικόλτσιου.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
