Πώς τα Rafale «απογειώνουν» τα εξοπλιστικά και κρίνουν… τις φρεγάτες

Ο εξοπλιστικός «πυρετός» στην Ελλάδα ανεβαίνει, επιβεβαιώνοντας και στην πράξη όσα η κυβέρνηση είχε δηλώσει από την αρχή της θητείας της, ότι θα ενισχύσει τις Ένοπλες Δυνάμεις, μετά από δέκα χρόνια παγώματος.

Όπως πέρυσι στη ΔΕΘ, έτσι και φέτος, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έκανε τη μεγάλη ρελάνς στα εξοπλιστικά ανακοινώνοντας αιφνιδιαστικά την απόκτηση έξι επιπλέον μαχητικών αεροσκαφών Rafale, την ώρα που το θέμα που μονοπωλούσε τις συζητήσεις ήταν το ποιες φρεγάτες θα αποκτήσει το Πολεμικό Ναυτικό. 

Με τις φρεγάτες όμως να αποτελούν ακόμα επτασφράγιστο μυστικό για το Μέγαρο Μαξίμου, τα αεροσκάφη «4+ γενιάς» Rafale ήρθαν και έκλεψαν την παράσταση, ταυτόχρονα όμως ανέβασαν το λογαριασμό των αμυντικών εξοπλισμών σε επίπεδα που πριν μερικά χρόνια θα ήταν αδιανότητα.

Πόσο ανεβαίνει το κόστος των εξοπλιστικών

Η συμφωνία Ελλάδας - Γαλλίας για την απόκτηση των 18 μαχητικών από την DASSAULT υπογράφηκε στην αρχή του 2021. Σύμφωνα με τον υπουργό Εθνικής Άμυνας Ν. Παναγιωτόπουλο, το συνολικό κόστος για την αρχική αγορά των 12 μεταχειρισμένων  και των 6 καινούργιων Rafale έφτασε σε 1,92 δισ. ευρώ για τα 18 αεροσκάφη και 400 εκατ. ευρώ, για τα οπλικά συστήματά που θα διαθέτουν (χωρίς κρατήσεις). 

Τώρα τα έξι επιπλέον Rafale που θα είναι, σύμφωνα πάντα με πληροφορίες, καινούργια θα κοστίζουν από 800 εκατομμύρια έως ένα δισεκατομμύριο ευρώ. Συνολικά, δηλαδή, το εξοπλιστικό πρόγραμμα των Rafale για την Πολεμική Αεροπορία ενδέχεται να ξεπεράσει τα 3,5 δισεκατομμύρια ευρώ.

Σύμφωνα πάντα με τα όσα έχει ανακοινώσει ο ίδιος ο πρωθυπουργός, το κόστος των εξοπλιστικών συνολικά θα εκτοξευτεί στα 11 δισεκατομμύρια ευρώ. Να υπενθυμίσουμε ότι το κόστος απόκτησης φρεγατών υπολογίζεται στα 5 δισ. ευρώ, ενώ ήδη έχει ολοκληρωθεί και έχει ανατεθεί η λειτουργία του Κέντρου Εκπαίδευσης της Αεροπορίας στη Καλαμάτα στην Ισραηλινή Elbit με το κόστος να αγγίζει το 1,5 δισ. ευρώ.

Η συνεισφορά των Rafale βέβαια μπορεί να προσφέρει τεράστια υπεροχή στην Πολεμική Αεροπορία απέναντι στους γείτονες που δεν διστάζουν να εκδηλώνουν τις προθέσεις τους με κάθε ευκαιρία και γι’ αυτό η απόκτησή τους έγινε με θερμή υποδοχή, άφησε όμως πικρή γεύση για τις ελληνικές αμυντικές εταιρείες, καθώς έμειναν εκτός του προγράμματος αφαιρώντας από την οικονομία της χώρας αρκετά εκατομμύρια ευρώ από υποκατασκευαστικό έργο που θα μπορούσαν να είχαν πάρει μαζί φυσικά με την απόκτηση τεχνογνωσίας.

Πιεζόμενος βέβαια ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Ν. Παναγιωτόπουλος, τόσο από τους εκπροσώπους των εταιρειών αλλά και από κόμματα της αντιπολίτευσης, έχει δεσμευτεί ότι σε δεύτερο χρόνο θα συμμετέχουν στο εξοπλιστικό πρόγραμμα και οι  ελληνικές αμυντικές βιομηχανίες. Οπότε τώρα παραμένει το ερωτηματικό αν η ελληνική κυβέρνηση προωθήσει τις απαραίτητες ρυθμίσεις ώστε να ενταχθούν αυτή τη φορά στο εξοπλιστικό πρόγραμμα για τα μαχητικά και οι ελληνικές εταιρείες.

Και οι φρεγάτες

Όσον αφορά τώρα τη «ναυμαχία» των φρεγατών βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη και αναμένεται η κλιμάκωσή της μέσα στο φθινόπωρο, με κύριους διεκδικητές τις ΗΠΑ, τη Γαλλία, την Ολλανδία και την Ιταλία. 

Τα τελευταία μάλιστα 24ωρα, τα σενάρια για τη νέα φρεγάτα του Πολεμικού Ναυτικού αναθερμάνθηκαν, με αφορμή την εσωτερική συζήτηση στις ΗΠΑ (Επιτροπή Ενόπλων Υπηρεσιών του Κογκρέσου) για το ενδεχόμενο αποδέσμευσης πλοίων όπως τα καταδρομικά «Ticonderoga» ή τις φρεγάτες LCS του αμερικανικού ναυτικού προς συμμάχους ανά τον κόσμο, αλλά και το γεγονός ότι η Αθήνα περιμένει την τελική πρόταση των ΗΠΑ. 

Πολλοί αναλυτές έχουν μεταφράσει την ενέργεια του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ να αναφερθεί μόνο στα Rafale και καθόλου στη νέα φρεγάτα, ως απόδειξη ότι η κυβέρνηση έχει λάβει πολιτική απόφαση να αποκτηθούν αμερικάνικες φρεγάτες και για λόγους γεωπολιτικής ισορροπίας με την Γαλλία ανακοίνωσε την απόκτηση επιπλέον μαχητικών. 

Οι πληροφορίες όμως επιμένουν ότι τίποτα δεν έχει κλείσει για το μεγαλύτερο εξοπλιστικό των τελευταίων ετών και το παιχνίδι είναι ακόμα ανοιχτό χωρίς να υπολογίζονται και βέβαια τυχόν εκπλήξεις. Να σημειωθεί ότι την εξέλιξη με τις φρεγάτες αναμένουν εναγωνίως και τα Ελληνικά Ναυπηγεία (Σκαραμαγκά και Ελευσίνας), καθώς δυστυχώς το μέλλον τους έχει συνδεθεί σε αρκετά μεγάλο βαθμό με τη ναυπήγηση των νέων φρεγατών.

Ερωτηματικά για την αναβολή στην Επιτροπή της Βουλής

Την ίδια ώρα πάντως ερωτηματικά έχει δημιουργήσει η δεύτερη αναβολή – η πρώτη ήταν τον Ιούλιο - της συζήτησης στην Ειδική Διαρκής Επιτροπή Εξοπλιστικών Προγραμμάτων και Συμβάσεων της Βουλής, που είχε ανακοινωθεί για την Τετάρτη 15/9 στην οποία ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Παναγιωτόπουλος θα ενημέρωνε τα μέλη της σχετικώς με ενεργοποιήσεις  πέντε ιδιαίτερα σημαντικών για τις Ένοπλες Δυνάμεις εξοπλιστικών προγραμμάτων αρμοδιότητας Γενικών Επιτελείων ΓΕΣ – ΓΕΑ, καθώς και την κατακύρωση ενός διαγωνισμού για πρόγραμμα επ’ ωφελεία του ΓΕΝ.

1. Τα δύο πρώτα εξοπλιστικά προγράμματα αρμοδιότητας ΓΕΣ αφορούν στην κατασκευή Αεροσήραγγος, η οποία θα χρησιμοποιηθεί ως εξομοιωτής Ελευθέρας Πτώσεως για την εκπαίδευση των αλεξιπτωτιστών, καθώς και την Αναβάθμιση των επιχειρησιακών δυνατοτήτων δεκαεννέα (19) ελικοπτέρων της Αεροπορίας Στρατού Apache (AH-64A) μέσω διακρατικής συμφωνίας με το Ισραήλ.
2. Το τρίτο πρόγραμμα αφορά στην αναβάθμιση τριάντα οκτώ (38) αεροσκαφών F-16 “BLOCK-50” σε δυνατότητες “BLOCK-52+”. Σημειώνεται ότι ουσιαστικά για την αναβάθμιση αυτών των αεροσκαφών θα χρησιμοποιηθεί μέρος του Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού που θα αφαιρεθεί από τα αεροσκάφη που αναβαθμίζονται ήδη στην έκδοση “VIPER”. Μετά την αναβάθμιση αυτή, τα αεροσκάφη θα αποκτήσουν δυνατότητες που θα τους επιτρέψουν να ανταπεξέλθουν στο σύγχρονο περιβάλλον απειλών και να φέρουν το σύνολο των σύγχρονων όπλων που διαθέτει ή και προμηθεύεται η Πολεμική Αεροπορία. 
3. Το τέταρτο και πέμπτο πρόγραμμα αφορούν σε σύναψη Διακρατικής συμφωνίας με τις ΗΠΑ για την υποστήριξη των εκπαιδευτικών αεροσκαφών Τ-6Α μέσω προμηθειών και επισκευής υλικών, καθώς και την προμήθεια φυσιγγίων για τα μαχητικά αεροσκάφη τύπων F-16 και F-4 της Πολεμικής Αεροπορίας. Επιπρόσθετα, προωθείται η κατακύρωση του διαγωνισμού που αφορά στη γενική επιθεώρηση - επισκευή των κύριων Μηχανών Εσωτερικής Καύσεως των Φρεγατών τύπου ΜΕΚΟ.