ΣΥΡΙΖΑ για Πειραιώς: Να διασφαλιστεί το δημόσιο συμφέρον

Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρακολουθεί ο Χρηματοπιστωτικός Τομέας του ΣΥΡΙΖΑ - Προοδευτική Συμμαχία παρακολουθεί τις εξελίξεις περί την Τράπεζα Πειραιώς, όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή του, καλώντας παράλληλα την κυβέρνηση πάνω απ' όλα να διασφαλίσει το δημόσιο συμφέρον.

Όπως υπογραμμίζεται από το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης «παρακολουθούμε τις προσπάθειες που καταβάλλει η κυβέρνηση να «διευκολύνει» ιδιώτες μετόχους της Τράπεζας. Κοινός στόχος τους είναι η απομείωση των εδραιωμένων συμφερόντων του Δημοσίου, όπως αυτά είναι διατυπωμένα στην απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής «State Aid SA. 43364 (2015/N) – Greece».

Οι ιδιώτες μέτοχοι που εμφανίστηκαν πριν από λίγες μέρες στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) με πρόταση κεφαλαιακής ενίσχυσης της Τράπεζας επιδιώκουν να αποκτήσουν τη μετοχική πλειοψηφία της Τράπεζας Πειραιώς όσο το δυνατόν φθηνότερα. Αναγκαίο βήμα, σε αυτήν την κατεύθυνση, είναι η εξουδετέρωση των ενσώματων προαιρεσιακών δικαιωμάτων του CoCos, με τεχνητό γεγονός ενεργοποίησης (trigger event) πριν από το Δεκέμβριο του 2022, οπότε το ελληνικό Δημόσιο θα μπορεί μονομερώς να μετατρέψει το CoCos σε κοινές μετοχές. 

Επιχειρούν να αξιοποιήσουν το παράθυρο ευκαιρίας μιας ευνοϊκής για τοποθετήσεις χρηματιστηριακής συγκυρίας. Σε πρώτη φάση, με την παρέμβαση του Δημοσίου, με μια ψευδώνυμη και προσωρινή «κρατικοποίηση», χωρίς αλλαγή της διοίκησης και διασφάλιση των δικαιωμάτων των εργαζομένων. Αυτή θα είναι η «διευκόλυνση» της κυβέρνησης προς τους μεγαλομετόχους και τη διοίκηση της Τράπεζας Πειραιώς. 

Το μεγαλύτερο όμως πρόβλημα για αυτούς που απεργάζονται αυτούς τους  σχεδιασμούς και τις μεθοδεύσεις είναι ότι τα προσφερόμενα προς ενίσχυση κεφάλαια (max €0,8 δισεκ.), όποτε και αν αυτά διατεθούν, δεν διασφαλίζουν την μεσοπρόθεσμη κεφαλαιακή σταθερότητα και ανθεκτικότητα της Τράπεζας. 

Από την άλλη, η Τράπεζα Πειραιώς (όπως και οι υπόλοιπες συστημικές τράπεζες στην Ελλάδα) έχει “μπροστά της”, την άμεση πρόκληση της συνολικής εξυγίανσης του χαρτοφυλακίου της, από την ιδιαίτερα υψηλή NPE περίμετρο. 

Αυτή η πρόκληση θα πρέπει να επιτευχθεί εντός του 2021, όσο δηλαδή : 

α) η εταιρική απόσχιση τύπου Hive Down μπορεί και “εξουδετερώνει” την μετοχοποίηση ζημιών υπερ του ΕΔ και β) το λογιστικό πρότυπο IFRS 9 δεν προκαλεί επιπρόσθετες προβλέψεις.  Στην παρούσα φάση η μόνη δοκιμασμένη διεθνώς πρόταση μαζικής “εξυγίανσης” ενεργητικού κόκκινων δανείων αφορά στον συνδυασμό Τιτλοποιήσεων και Εγγυήσεων του Δημοσίου (σχήματα τύπου “ΗΡΑΚΛΗΣ”, HASP). Επίσης έχει κατατεθεί η πρόταση της ΤτΕ (υβριδικό AMC - Bad Bank). η οποία όμως είναι επιζήμια  δημοσιονομικά “λύση” αφού ουσιαστικά οι εγγυήσεις του Ελληνικού Δημοσίου θα καλύψουν υπέρμετρα υψηλούς κινδύνους που είναι απρόθυμη να “σηκώσει” η ίδια η δευτερογενή αγορά κόκκινων δανείων (διαφορά NBV-MV).   

Η παραπάνω τριπλή στόχευση των Τραπεζών (παράθυρο ευκαιρίας ενός έτους για συνολική εξυγίανση χωρίς σημαντικό capital hit, χωρίς αύξηση του μετοχικού ποσοστού του ΕΔ αλλά και τεχνικές λύσεις κεφαλαικής υποβοήθησης εκ μέρους του ΕΔ), θα επηρεασθεί περαιτέρω από τις αρνητικές επιπτώσεις της πανδημίας στην οικονομία και τα χαρτοφυλάκια των τραπεζών.

Ολα αυτές οι στοχεύσεις και επι μέρους δράσεις θα αξιολογηθούν και ποσοτικοποιηθούν κυρίως στα αναμενόμενα stress test στο τέλος του 2021 από τον επόπτη (SSM), ο οποίος θα δώσει και τα χρονικά περιθώρια επίλυσης των όποιων προβλημάτων εμφανισθούν. ΄Ηδη διεξάγεται ένας έντονος διάλογος μεταξύ συναρμόδιων ευρωπαϊκών αρχών και τραπεζών για τις βέλτιστες τεχνικές λύσεις που μπορούν να υιοθετηθούν.   

Σε αντίθεση με αυτούς τους εθνικούς και ευρωπαϊκούς σχεδιασμούς, τα μέχρι σήμερα πραγματικά γεγονότα και δεδομένα της Τράπεζας Πειραιώς έχουν ως εξής:

1. έχει ανακεφαλαιοποιηθεί σωρευτικά με το ποσό των €9,7 δισεκ. (χωρίς να υπολογίζεται το funding gap) από κεφάλαια του Ελληνικού Δημοσίου που συγκεντρώθηκαν μέσα από την βάσανο της περιόδου των μνημονίων. 
2. διαθέτει κεφαλαιακό μαξιλάρι ύψους €3,9 δισεκ. μέσω του αναβαλλόμενου φόρου (DTC), που ουσιαστικά αποτέλεσε την ¨τρίτη – κρυφή¨ ανακεφαλαιοποίηση του τραπεζικού συστήματος από την κυβέρνηση Σαμαρά - Βενιζέλου στα τέλη του 2014. (πράγμα που εγείρει εύλογα ερωτηματικά για το πόσο καλά προγραμματισμένες και σχεδιασμένες ήταν τελικά οι δύο προηγούμενες ανακεφαλαιοποίησεις επί κυβερνήσεων ΝΔ-ΠΑΣΟΚ).
3. έχει υψηλό δείκτη συνολικής κεφαλαιακής επάρκειας (16,1%), έχει πρόσφατα λάβει την έγκριση του ΤΧΣ για το σχέδιο μετασχηματισμού “Τhira” και στις επίσημες ανακοινώσεις της δηλώνει εξακολουθητικά ότι θα πληρωθεί το τοκομερίδιο του CoCos με μετρητά.
4. το δεύτερο τρίμηνο (Q2) του 2020 έχει δημιουργηθεί “μαξιλάρι” Μέγιστου Διανεμητέου Ποσού (MDA, Maximum Distributable Amount) ύψους €2,08 δισεκ. και άρα συνεχίζει να ικανοποιεί την συνδυασμένη απαίτηση αποθέματος ασφαλείας κεφαλαίων που προβλέπει το άρθρο 141 της Οδηγίας 2013/36/ΕΕ
5. οι από 27/3 και 28/7 συστάσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για μη καταβολή μερισμάτων ουδεμία σχέση έχουν με την πληρωμή τοκομεριδίου, διαφορετικά θα έπρεπε να εφαρμοστεί και για το τοκομερίδιο του ομολόγου ποσού €400 εκατ TIER II, που καταβλήθηκε την 29/6/2020.
6. δεν υφίσταται αντικειμενικό γεγονός δυσμενούς εποπτικής κεφαλαιακής πρόβλεψης, ώστε να υπάρξει προληπτική ενεργοποίηση του σχετικού όρου για μετατροπή του σε κοινές μετοχές (τα CoCos λειτουργούν ως πρόσθετα κεφαλαιακά “αποθέματα” απορρόφησης τρεχουσών η ορατών μελλοντικών ζημιών).

Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ θέτει την Κυβέρνηση ενώπιον των ευθυνών της, ώστε να μην παράσχει θεσμικά και νομικά ερείσματα σε σχεδιασμούς και μεθοδεύσεις αθέμιτου μετοχικού ακτιβισμού τωρινού ή μελλοντικού. Να μην προβεί σε θεσμικές ακροβασίες και παραπλανητικές νομοθετικές πρωτοβουλίες σε σχέση με το ΤΧΣ, με στόχο μια προσωρινή «κρατικοποίηση» που θα την διαδεχθεί σύντομα μια κεφαλαιακά επισφαλής ιδιωτικοποίηση. Η κυβέρνηση και οι εμπλεκόμενοι Υπουργοί έχουν υποχρέωση να διαφυλάξουν το δημόσιο συμφέρον αλλά και την βιωσιμότητα των λύσεων που θα επιλεχθούν και το σύνολο των ενεργειών τους θα πρέπει να κατατείνει προς αυτό. 

Το ελληνικό Δημόσιο -σε αυτήν την κρίσιμη καμπή της Ελληνικής οικονομίας- και έχοντας ένα ιδιαίτερα αρνητικό επενδυτικό απολογισμό, λόγω της συνεχούς στήριξης του τραπεζικού συστήματος, οφείλει να παρουσιάσει ένα συγκροτημένο σχέδιο αρχιτεκτονικής του τραπεζικού συστήματος, σε συνεργασία με τα αρμόδια εποπτικά όργανα στην Ελλάδα και την ΕΕ. 

Σε αυτή την νέα αρχιτεκτονική, θα πρέπει να συνυπάρχουν αρμονικά και συμπληρωματικά, οι επαρκώς κεφαλαιοποιημένες, μεσαίου και μικρού μεγέθους τράπεζες, ιδιωτικής, κρατικής ή μεικτής ιδιοκτησίας. 

Μόνο έτσι θα πυροδοτηθεί ένας ενάρετος πιστωτικός κύκλος στην πραγματική οικονομία και οι εκατοντάδες χιλιάδες μικρομεσαίες επιχειρήσεις και τα εκατομμύρια νοικοκυριά θα έχουν πλέον πρόσβαση στον φθηνό και υγιή δανεισμό. 

Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ θα καταθέσει σύντομα τις ολοκληρωμένες προτάσεις του».