Πώς θα στηθεί το Κέντρο Καινοτομίας για την αμυντική βιομηχανία

Μετά από μεγάλη αναμονή, τέθηκε σε δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση το πολυσυζητημένο νομοσχέδιο του υπουργείου Εθνικής Άμυνας για το Ελληνικό Κέντρο Αμυντικής Καινοτομίας (ΕΛΚΑΚ), υπό τον τίτλο: «Ίδρυση Ελληνικού Κέντρου Αμυντικής Καινοτομίας, εκσυγχρονισμός θεσμικού πλαισίου των Ανωτάτων Στρατιωτικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, σύσταση Κοινού Σώματος Πληροφορικής στις Ένοπλες Δυνάμεις και λοιπές διατάξεις».

Το σχέδιο νόμου έχει τέσσερα σκέλη, από τα οποία τα δύο αφορούν το ΕΛΚΑΚ. Με το πρώτο συστήνεται το Ελληνικό Κέντρο Αμυντικής Καινοτομίας, με σκοπό την ανάπτυξη ενός οικοσυστήματος αμυντικής καινοτομίας προς όφελος τόσο των Ενόπλων Δυνάμεων όσο και του επιστημονικού δυναμικού της χώρας, ενώ στο δεύτερο σκέλος περιλαμβάνονται διατάξεις για τον εκσυγχρονισμό της λειτουργίας των Ανωτάτων Στρατιωτικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων.

Το μετοχικό κεφάλαιο του ΕΛΚΑΚ ορίζεται σε 1,5 εκατ. ευρώ, διαιρείται σε χίλιες πεντακόσιες (1.500) ονομαστικές μετοχές, ονομαστικής αξίας χιλίων (1.000) ευρώ η καθεμία. Το μετοχικό κεφάλαιο αναλαμβάνεται και καλύπτεται εντός τριών (3) μηνών από την έναρξη ισχύος του παρόντος από:

α) Το ελληνικό Δημόσιο σε ποσοστό εξήντα επτά τοις εκατό (67%).
β) Την «Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας Α.Ε.», το γνωστό Υπερταμείο, σε ποσοστό τριάντα τρία τοις εκατό (33%).

Ο σκοπός δημιουργίας του ΕΛΚΑΚ

Σκοπός του ΕΛΚΑΚ είναι η παρακολούθηση και ο συντονισμός των διακρατικών προγραμμάτων, συμπεριλαμβανομένων των Διακρατικών Ολοκληρωμένων Προγραμμάτων Ερευνητικής και Αναπτυξιακής Συνεργασίας. Η ανάληψη και η υλοποίηση πρωτοβουλιών για την καλλιέργεια εγχώριου οικοσυστήματος ανάπτυξης καινοτόμων τεχνολογιών, προϊόντων, διαδικασιών ή εφαρμογών οι οποίες επιτρέπουν την αξιοποίησή τους στον τομέα της άμυνας και ασφάλειας και για μη στρατιωτικούς σκοπούς.

Επίσης ο σχεδιασμός, η ανάπτυξη, η αξιολόγηση και η διαχείριση χρηματοδοτικών και μη χρηματοδοτικών εργαλείων, έργων και συναφών προγραμμάτων για την ενίσχυση του οικοσυστήματος αμυντικής καινοτομίας, τη μεταφορά τεχνολογίας μεταξύ καινοτόμων ή νεοφυών επιχειρήσεων και των αμυντικών βιομηχανιών και τη συνεργασία με άλλους φορείς και ιδίως με Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, με Ανώτατα Στρατιωτικά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, με σχολές των Ενόπλων Δυνάμεων και με ερευνητικά κέντρα.

Ένα άλλο πολύ σημαντικό σημείο το οποίο θα ασχολείται το ΕΛΚΑΚ είναι η δημιουργία θερμοκοιτίδων επιχειρηματικότητας, γραφείων μεταφοράς τεχνολογίας και φορέων στήριξης της επιχειρηματικότητας, συμπεριλαμβανομένης της συμμετοχής σε τέτοιες επιχειρήσεις και της σύστασης νέων, καθώς και η χρηματοδότηση υφιστάμενων ή νέων τέτοιων δομών.

Επίσης η ίδρυση θυγατρικών εταιρειών με αντικείμενο την παραγωγή καινοτόμων τεχνολογικών προϊόντων, ειδικά στον τομέα των μη επανδρωμένων συστημάτων, με σκοπό τον σχεδιασμό και την ανάπτυξη νέων τεχνολογικών προϊόντων και υπηρεσιών, τη μεταφορά τεχνολογίας και τεχνογνωσίας, την εκπόνηση σχεδίων και την κατασκευή πειραματικών πρωτοτύπων, την πιστοποίηση συστημάτων.

Πώς θα οργανώνονται τα προγράμματα έρευνας και ανάπτυξης

Με το νομοσχέδιο προβλέπεται η άμεση σύνδεση των Ενόπλων Δυνάμεων με το ΕΛΚΑΚ καθώς τα Γενικά Επιτελεία Στρατού, Ναυτικού και Αεροπορίας υπό το συντονισμό του ΓΕΕΘΑ και τη συμμετοχή της ΓΔΑΕΕ θα καθορίζουν τις κατευθύνσεις, τους τομείς ενδιαφέροντος και την προτεραιότητα των προγραμμάτων για τα επόμενα τέσσερα χρόνια. Όλα αυτά σύμφωνα πάντα με τις επιχειρησιακές ανάγκες των Κλάδων των Ενόπλων Δυνάμεων, κάτι που μέχρι στιγμής δεν συνηθιζόταν καθώς δεν υπήρχε κεντρικός σχεδιασμός για τα αμυντικά προγράμματα. 

Το πρόβλημα με την πνευματική ιδιοκτησία

Αρνητικά σχόλια στη δημόσια διαβούλευση του νομοσχεδίου συγκεντρώνει το σημείο του νομοσχεδίου που αφορά την πνευματική ιδιοκτησία των προϊόντων των υλοποιούμενων προγραμμάτων από το Ελληνικό Δημόσιο.

Όπως αναφέρεται στο νομοσχέδιο το ελληνικό Δημόσιο - δηλαδή το υπουργείο Εθνικής Άμυνας - καθίσταται δικαιούχος των δικαιωμάτων πνευματικής και βιομηχανικής ιδιοκτησίας για κάθε χρήση στον τομέα της άμυνας, της ασφάλειας και της πολιτικής προστασίας των προϊόντων των υλοποιούμενων προγραμμάτων έρευνας και ανάπτυξης, εξαιρουμένων των Διακρατικών Ολοκληρωμένων Προγραμμάτων Ερευνητικής και Αναπτυξιακής Συνεργασίας. 

Σε περίπτωση ύπαρξης περισσοτέρων του ενός δικαιούχων των δικαιωμάτων πνευματικής και βιομηχανικής ιδιοκτησίας η άδεια εμπορικής εκμετάλλευσης παραχωρείται στον ανάδοχο κατόπιν σχετικής έγκρισης από τους έτερους δικαιούχους, εκτός αν ορίζεται διαφορετικά με σχετική γραπτή συμφωνία τους ή στο πλαίσιο ειδικών διατάξεων του ενωσιακού δικαίου που εφαρμόζονται στις δράσεις έρευνας και ανάπτυξης.

Αυτό που μένει να δούμε είναι πώς θα υποδεχθεί πλέον ο κλάδος της αμυντικής βιομηχανίας το εν λόγω νομοσχέδιο και τα σχόλια που θα κάνει πάνω σε αυτό, καθώς σύμφωνα με πληροφορίες για την σύνταξή του όχι απλά δεν έχουν ερωτηθεί αλλά ούτε καν ενημερωθεί από το υπουργείο Εθνικής Άμυνας.