Στο 4ο Συνέδριο του Ινστιτούτου Χρηματοοικονομικού Αλφαβητισμού συμμετείχε ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας, ο οποίος και αναφέρθηκε στη χρησιμότητα του χρηματοοικονομικού αλφαβητισμού για όλους τους πολίτες.
Όπως τόνισε χαρακτηριστικά, σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, ο χρηματοοικονομικός αλφαβητισμός βασίζεται στο συνδυασμό γνώσεων, δεξιοτήτων, συμπεριφοράς και νοοτροπίας που πρέπει να διαθέτει ένα άτομο προκειμένου να μπορεί να λαμβάνει αποτελεσματικές οικονομικές αποφάσεις για τη διατήρηση της μακροπρόθεσμης οικονομικής ευημερίας του.
Η έλλειψη των ανωτέρω, δηλαδή ο χρηματοοικονομικός αναλφαβητισμός, μπορεί να εμποδίσει τα άτομα να διαχειριστούν σωστά τα οικονομικά τους, με τελικά αρνητικές συνέπειες, όπως είναι ο υπερβολικός δανεισμός και ο χρηματοοικονομικός αποκλεισμός, είπε ο κ. Στουρνάρας. Αρκετές μελέτες δείχνουν ότι πολλοί άνθρωποι δεν έχουν επαρκείς βασικές οικονομικές γνώσεις, ενώ τα αποτελέσματα ερευνών του ΟΟΣΑ δείχνουν ότι λιγότερο από το ήμισυ του ενήλικου πληθυσμού στις χώρες της G20 είναι χρηματοοικονομικά εγγράμματα άτομα.
Σύμφωνα με τον κ. Στουρνάρα, ο χρηματοοικονομικός αλφαβητισμός είναι απαραίτητος για όλους τους πολίτες, καθώς βοηθά:
- στη λήψη τεκμηριωμένων χρηματοοικονομικών αποφάσεων
- στη διαχείριση προσωπικών χρηματοοικονομικών
- στην αποφυγή χρηματοοικονομικών παγίδων
- στον προγραμματισμό για το μέλλον
- στην οικονομική σταθερότητα
- στην ενδυνάμωση και την ανεξαρτησία
Αναγνωρίζοντας τη σημασία του χρηματοοικονομικού αλφαβητισμού, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα υποστηρίζει πρωτοβουλίες που προωθούν τον χρηματοοικονομικό αλφαβητισμό, μέσα από:
- την έρευνα και τη συλλογή δεδομένων για τα επίπεδα χρηματοοικονομικού αλφαβητισμού
- συνεργασίες με εθνικές κεντρικές τράπεζες
- εκπαιδευτικά προγράμματα, εκδόσεις και πόρους
- την προστασία των καταναλωτών
- την χρηματοπιστωτική ένταξη και τη σταθερότητα
- τη ρύθμιση και την εποπτεία του χρηματοπιστωτικού τομέα
- την επικοινωνία
- την παρακολούθηση και την αξιολόγηση των πρωτοβουλιών
Οι δράσεις της Τράπεζας της Ελλάδος για τον Χρηματοοικονομικό Αλφαβητισμό
Στα πλαίσια της κοινωνικής ευθύνης, η Τράπεζα της Ελλάδος στέκεται αρωγός στις προσπάθειες προώθησης της μάθησης και της χρηματοοικονομικής παιδείας, και υποστηρίζει τις δράσεις που ενισχύουν τον χρηματοοικονομικό αλφαβητισμό αναγνωρίζοντας τις θετικές του επιδράσεις σε ολόκληρη την οικονομία και στη χρηματοπιστωτική σταθερότητα.
Συγκεκριμένα, στο πλαίσιο των δράσεων αυτών, το Μουσείο της Τράπεζας της Ελλάδος προσφέρει ξεναγήσεις και φιλοξενεί εκπαιδευτικές εκδηλώσεις που επικεντρώνονται σε συγκεκριμένα οικονομικά θέματα όπως ο πληθωρισμός, οι ηλεκτρονικές πληρωμές και το ευρώ, που έχουν σχεδιαστεί για την προώθηση του χρηματοοικονομικού αλφαβητισμού στο κοινό.
Τον Ιούνιο του 2019 εγκαινιάστηκε η περιοδική έκθεση του Μουσείου της Τράπεζας «eΠληρωμές: ένας οδικός χάρτης», στο πλαίσιο της οποίας αναπτύχθηκε το μουσειοπαιδαγωγικό πρόγραμμα «Χωρίς Μετρητά πώς;», το οποίο είναι εγκεκριμένο από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής του Υπουργείου Παιδείας. Η δράση αυτή έχει ως στόχο τη χρηματοοικονομική εκπαίδευση μαθητών της τελευταίας τάξης του γυμνασίου και μαθητών λυκείου.
Επίσης, το Κέντρο Πολιτισμού, Έρευνας και Τεκμηρίωσης της ΤτΕ έχει εκδώσει ένα πρωτοποριακό βιβλίο για τη χρηματοοικονομική εκπαίδευση και ενδυνάμωση παιδιών πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης με τίτλο «Το αλφαβητάρι της οικονομίας», ένα πρωτότυπο λεξικό χρηματοοικονομικού αλφαβητισμού, που απευθύνεται σε μαθητές της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης.
Η βελτίωση της χρηματοοικονομικής γνώσης των ατόμων έχει καταστεί μακροπρόθεσμη προτεραιότητα πολιτικής για πολλά κράτη, με τις κεντρικές τράπεζες και τις εποπτικές αρχές να διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο προς την κατεύθυνση αυτή.
Η προώθηση του χρηματοοικονομικού αλφαβητισμού μπορεί να ενδυναμώσει τα άτομα και να τα εφοδιάσει με τις απαιτούμενες χρηματοοικονομικές γνώσεις και δεξιότητες, συμπεριλαμβανομένων των ψηφιακών, να τα ενθαρρύνει να αναζητούν χρηματοοικονομικές συμβουλές από υπεύθυνες πηγές, να αποτρέψει την ανορθολογική συμπεριφορά και να ενισχύσει την ικανότητα συνετής αξιολόγησης των οικονομικών συνθηκών.