Τον στόχο για πρωτογενές πλεόνασμα 1,1% του ΑΕΠ φέτος, δηλαδή πάνω από το ελάχιστο όριο του 0,7%, θα επιδιώξει να τηρήσει με ακρίβεια η κυβέρνηση, αποκλείοντας νέες παροχές και μέτρα στήριξης πριν το τέλος του έτους.
Αυτό τόνισαν στελέχη του υπουργείου Οικονομικών, παρουσιάζοντας σε δημοσιογράφους το προσχέδιο του προϋπολογισμού 2024. Όπως ανέφεραν, η κυβέρνηση περιέλαβε στο προσχέδιο την εκτίμηση για πλεόνασμα 1,1% στο κλείσιμο αυτής της χρονιάς και για λόγους αξιοπιστίας της δημοσιονομικής πολιτικής θα πρέπει να τηρηθεί.
Πάντως, άφησαν ανοικτή μια… χαραμάδα για πρόσθετες παροχές μικρού ύψους πριν το τέλος του έτους, μόνο στην -όχι ιδιαίτερα πιθανή- περίπτωση που φανεί ότι το πλεόνασμα θα υπερβεί τον στόχο του 1,1%.
Σε ό,τι αφορά τη συνολική δημοσιονομική διαχείριση, δηλαδή το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης, σημείωσαν ότι το έλλειμμα φέτος θα είναι αυξημένο στο 2,1% του ΑΕΠ, λόγω της αύξησης των δαπανών για τόκους, ως αποτέλεσμα της αύξησης επιτοκίων από την ΕΚΤ. Πάντως, το αποτέλεσμα θα είναι καλύτερο από Γαλλία και Ιταλία και πιθανόν από τη Γερμανία, κάτι που δείχνει την ανθεκτικότητα της οικονομίας, όπως ανέφεραν τα στελέχη του ΥΠΟΙΚ.
Το χρέος προβλέπεται ότι θα μειωθεί το 2023, ως ποσοστό του ΑΕΠ, από 171% σε 159,3%. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη μείωση χρέους στον κόσμο, υπογράμμισαν τα στελέχη του ΥΠΟΙΚ, που είναι αποτέλεσμα της μεγέθυνσης της οικονομίας, καθώς το ΑΕΠ πλησιάζει στα προ κρίσης επίπεδα. Το 2024, το χρέος θα μειωθεί περαιτέρω, στο 152,2% του ΑΕΠ, παρότι σε ονομαστικούς όρους θα είναι οριακά αυξημένο από τα 357 στα 358 δισ.
Σε ό,τι αφορά τα φορολογικά έσοδα, όπως εξήγησαν, το 2023 θα είναι αυξημένα στα 4,6 δισ. ευρώ. Η μεγάλη ευχάριστη έκπληξη ήλθε από τον φόρο νομικών προσώπων, όπου καταγράφεται μια υπέρβαση στόχου κατά 2 δισ. ευρώ περίπου, με ώθηση από την αυξημένη κερδοφορία των επιχειρήσεων το 2022. Μόνο από τα διυλιστήρια το Δημόσιο εισπράττει έκτακτη εισφορά 630 εκατ. ευρώ και άλλα 510 εκατ. από τον τακτικό φόρο εισοδήματος.
Σημαντική υπέρβαση είχαν και οι εισπράξεις από τον ΦΠΑ, κατά 1 δισ. ευρώ, ενώ άλλα 1 δισ. ευρώ ήταν η υπέρβαση στόχου στην είσπραξη φόρου εισοδήματος από το φυσικά πρόσωπα λόγω της αύξηση των εισοδημάτων. Στα φορολογικά έσοδα έδωσε ώθηση και η πολύ καλή πορεία των εισπράξεων από τον τουρισμό, που εκτιμάται ότι θα ξεπεράσουν τα 19 δισ., έναντι 17,7 δισ. το 2021.
Το σχέδιο για τη μείωση της φοροδιαφυγής οδηγεί, όπως ανέφεραν τα στελέχη του ΥΠΟΙΚ, σε μόνιμη αύξηση των εσόδων που υπολογίζεται ότι θα ανέλθει σε 2 δισ. ευρώ ετησίως το 2026, καθώς θα κλείνει συνεχώς το κενό ΦΠΑ. Μέχρι στιγμής, το κενό στην είσπραξη του ΦΠΑ έχει πέσει από 23% το 2019 σε 15% και εκτιμάται ότι θα μειωθεί στο 9% τα επόμενα χρόνια, δίνοντας ώθηση στα έσοδα όχι μόνο από τον ΦΠΑ, αλλά και από τον φόρο εισοδήματος των νομικών προσώπων.
Οι παρεμβάσεις του 2024
Σύμφωνα με το προσχέδιο του προϋπολογισμού, οι παρεμβάσεις που θα υλοποιηθούν σε σχέση με την ενίσχυση των εισοδημάτων περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων:
• την αύξηση, για πρώτη φορά μετά την πάροδο πολλών ετών, των μισθών και των επιδομάτων των δημοσίων υπαλλήλων από τον Ιανουάριο του 2024,
• την άρση του παγώματος των τριετιών στους μισθωτούς,
• την αύξηση του αφορολόγητου κατά 1.000 ευρώ για οικογένειες με παιδιά,
• την αύξηση κατά 8% του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος,
• τη νέα αύξηση των συντάξεων με βάση τον μέσο όρο της αύξησης του ΑΕΠ και του πληθωρισμού καθώς και
• την κατάργηση της μείωσης των συντάξεων κατά 30% όσων συνταξιούχων εργάζονται και η αντικατάστασή της με εισφορά 10% επί των αμοιβών από την εργασία.
Για τον στόχο της αποτελεσματικότερης αντιμετώπισης της φοροδιαφυγής θα υλοποιηθούν ποικίλες δράσεις, που περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων:
• την ολοκλήρωση της διασύνδεσης των ταμειακών μηχανών με τα POS,
• την καθολική εφαρμογή των ηλεκτρονικών βιβλίων (myData),
• την επέκταση της υποχρέωσης κατοχής συστήματος ηλεκτρονικών πληρωμών (EFT/POS) στους λοιπούς κλάδους της λιανικής αγοράς,
• την πληρωμή των προνοιακών επιδομάτων μέσω πιστωτικών καρτών και
• την υποχρέωση αγοραπωλησίας ακινήτων μόνο με τραπεζικά μέσα πληρωμής και την αύξηση του προστίμου για αγορές με μετρητά άνω των 500 ευρώ.
Επιπλέον, περιλαμβάνονται στοχευμένες δημοσιονομικές παρεμβάσεις για την ενεργειακή κρίση και για την αντιμετώπιση των υποχρεώσεων εξαιτίας των φυσικών καταστροφών (πυρκαγιές, πλημμύρες) που έλαβαν χώρα το 2023, με τη λήψη άμεσων μέτρων για την αποκατάσταση της περιουσίας των πληγέντων και των υποδομών.
Επίσης, επειδή η κλιματική κρίση συντελεί στη συχνότερη εμφάνιση ακραίων καιρικών φαινομένων, η εφαρμογή μόνιμων μέτρων για τη θωράκιση της χώρας απέναντι σε αντίστοιχα φαινόμενα αποτελεί βασική προτεραιότητα.