Η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να ζητά τον περιορισμό ή τον οριστικό τερματισμό τους, αλλά τα προγράμματα της «χρυσής βίζας» φαίνεται ότι είναι «πολύ σκληρά για να πεθάνουν», όπως αποδεικνύουν τα τελευταία στοιχεία που έχουν
Στην Ελλάδα και την Πορτογαλία, ο αριθμός των θεωρήσεων που χορηγήθηκαν τους τελευταίους μήνες έχει αυξηθεί, ενώ η ζήτηση στην Ιταλία και την Ισπανία έχει φθάσει σε επίπεδα ρεκόρ.
Οι επονομαζόμενες «χρυσές βίζες» επιτρέπουν σε πλούσιους ξένους να αποκτήσουν άδεια παραμονής στην ΕΕ - και κατ' επέκταση, μια πορεία προς την υπηκοότητα - επενδύοντας σε ακίνητα ή χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία. Υπάρχουν λίγοι όροι, και ορισμένα προγράμματα απαιτούν να μην περνούν περισσότερο από μια εβδομάδα στη χώρα ετησίως.
Περισσότεροι από 132.000 άνθρωποι απέκτησαν υπηκοότητα μέσω αυτών των προγραμμάτων μεταξύ 2011 και 2019, και οι πολιτικές αντιδράσεις έχουν ενταθεί καθώς έχουν συνδεθεί με την εκτίναξη των τιμών των ακινήτων και τη χαλαρή ρύθμιση. Μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής έχουν παροτρύνει τις χώρες της ΕΕ να τα κλείσουν και η Ιρλανδία και το Ηνωμένο Βασίλειο το έχουν ήδη πράξει.
Ο πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας έχει θέσει σε επιπλέον έλεγχο τις χρυσές βίζες, επειδή αποτελούν, όπως το έθεσε η Βελγίδα βουλευτής Σ. Μπρίσμοντ, έναν πιθανό τρόπο για «ολιγάρχες, εγκληματίες και διεφθαρμένους πολιτικούς» να «εξαγοράσουν το δρόμο τους προς την Ευρώπη και να ξεπλύνουν τα μετρητά, την εικόνα και τις ταυτότητές τους».
Οι εκκλήσεις για την κατάργηση των χρυσών θεωρήσεων κερδίζουν έδαφος. Ο πρωθυπουργός της Πορτογαλίας ανακοίνωσε το τέλος του προγράμματος της χώρας του σε συνέντευξη Τύπου τον Φεβρουάριο, δηλώνοντας ότι «τίποτα δεν δικαιολογεί [αυτό] το ειδικό καθεστώς». Η Ελλάδα διπλασίασε το όριο των επενδύσεων από 250.000 ευρώ σε 500.000 ευρώ σε ορισμένα μέρη της χώρας. Το Μαυροβούνιο δεσμεύτηκε να τερματίσει το πρόγραμμά του και η Ισπανία σταθμίζει αν θα αυξήσει την ελάχιστη επένδυση από 500.000 ευρώ σε 1 εκατομμύριο ευρώ - ή αν θα το καταργήσει εντελώς.
Ωστόσο, παρ' όλα αυτά, υπάρχουν ελάχιστες ενδείξεις ότι οι χρυσές βίζες είναι πιο δύσκολο να αποκτηθούν. «Δεν έχουμε παρατηρήσει σημαντικές αλλαγές στη διαδικασία απόκτησης βίζας», δήλωσε η Π. Καζαμπούρι, επικεφαλής της εταιρείας συμβούλων μετανάστευσης Global Citizen Solutions.
Το χρονικό και οι εξελίξεις
Εισήχθησαν μετά την οικονομική κρίση του 2008 για να προσελκύσουν ξένα κεφάλαια και έγιναν ιδιαίτερα δημοφιλείς κατά τη διάρκεια της πανδημίας, καθώς οι Αμερικανοί που αναζητούσαν ένα σχέδιο Β συνέρρεαν στην Ευρώπη.
Ενώ οι πολιτικοί σε όλη την Ευρώπη μιλούν για μεγάλο παιχνίδι, η νομοθεσία που έχουν ψηφίσει για τον περιορισμό των χρυσών θεωρήσεων δεν ήταν σχεδόν τόσο σκληρή. Η Πορτογαλία ξεφορτώθηκε τον Ιούλιο την επιλογή της διαμονής μέσω επενδύσεων σε ακίνητα, αλλά άφησε άθικτη τη δυνατότητα για τους αλλοδαπούς να αποκτήσουν άδεια διαμονής εάν επενδύσουν τουλάχιστον 500.000 ευρώ σε τοπικές εταιρείες ή κεφάλαια που δεν συνδέονται με ακίνητα. Οι Κάτω Χώρες εξακολουθούν να δέχονται αιτήσεις για χρυσή βίζα, παρά το γεγονός ότι ανακοίνωσαν ότι σκοπεύουν να τερματίσουν το πρόγραμμά τους. Το ίδιο ισχύει και για το Μαυροβούνιο.
Η Κύπρος άλλαξε το πλαίσιο της θεώρησης φέτος τον Μάιο - προηγουμένως, τα μέλη της οικογένειας ενός επενδυτή μπορούσαν επίσης να λάβουν χρυσή βίζα - αλλά ως επί το πλείστον άφησε το πρόγραμμά της αμετάβλητο. Η Βουλγαρία επανέφερε φέτος το πρόγραμμα της χρυσής βίζας μετά το κλείσιμό του το 2021. Η Μάλτα αρνήθηκε να μεταρρυθμίσει το πρόγραμμά της, παρά τις επανειλημμένες εκκλήσεις της Επιτροπής της ΕΕ να το πράξει. Και η αύξηση των ορίων των επενδύσεων, όπως έκανε πρόσφατα η Ελλάδα, δεν θεωρείται σημαντικός αποτρεπτικός παράγοντας.
«Για ανθρώπους που ισχυρή οικονομική επιφάνεια μια επένδυση 500.000 δολαρίων για να αποκτήσουν άδεια παραμονής στην ΕΕ είναι μια χαρά», τονίζει ο Ν. Κατζ, ιδρυτής της εταιρείας συμβούλων μετανάστευσης Apex Capital Partners.
Μεταξύ των χωρών που έχουν καταργήσει τα προγράμματά τους, προσφέρονται άλλες επιλογές. Ενώ δεν υπάρχει ακριβές ισοδύναμο της χρυσής βίζας, εναλλακτικές λύσεις όπως οι βίζες ψηφιακών νομάδων, σχεδιασμένες για εργαζόμενους που επιθυμούν να ζήσουν στο εξωτερικό, γίνονται όλο και πιο δημοφιλείς. Όσοι ενδιαφέρονται να στήσουν μια επιχείρηση στο Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γαλλία, την Ιρλανδία ή τη Γερμανία μπορούν επίσης να υποβάλουν αίτηση για ειδικές βίζες επενδυτών, οι οποίες χορηγούν προσωρινή διαμονή και μια πορεία προς μόνιμη διαμονή. Και στις δύο περιπτώσεις, οι απαιτήσεις είναι αυστηρότερες από εκείνες των χρυσών θεωρήσεων: Οι θεωρήσεις ψηφιακού νομάδα απαιτούν από τους δικαιούχους να περνούν το μεγαλύτερο μέρος του έτους στη χώρα, ενώ οι θεωρήσεις επενδυτή απαιτούν την υποβολή σαφών επιχειρηματικών σχεδίων και ετήσιων εκθέσεων και την πραγματοποίηση μιας προκαταβολικής επένδυσης.
Η αβεβαιότητα σχετικά με το μέλλον των προγραμμάτων χρυσής βίζας υπήρξε ευλογία για τις εταιρείες συμβούλων μετανάστευσης. Η εταιρεία Get Golden Visa, με έδρα το Λονδίνο, κατέγραψε αύξηση 127% στις έρευνες σχετικά με την πορτογαλική και την ελληνική χρυσή βίζα κατά το πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους, σε σύγκριση με την ίδια περίοδο πέρυσι. Η εταιρεία συμβούλων Henley Partners δήλωσε ότι το ενδιαφέρον ήταν σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, ενώ οι έρευνες αυξήθηκαν κατά 125% για τα προγράμματα στην Ιταλία. Η Global Citizen Solutions επεσήμανε αύξηση κατά 20% των ερωτημάτων για τη χρυσή βίζα της Πορτογαλίας σε σύγκριση με πέρυσι.
Επίσης, περισσότεροι άνθρωποι προχωρούν με τη διαδικασία: ο αριθμός των χρυσών θεωρήσεων που χορηγήθηκαν στην Πορτογαλία μόνο τον Μάιο έφτασε σε υψηλό πολλών ετών, 180, σύμφωνα με τα κυβερνητικά στατιστικά στοιχεία. Στην Ελλάδα, ο αριθμός αυτός έφτασε τις 412, αυξημένος κατά 87% σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
Η Ισπανία χορήγησε συνολικά 2.462 χρυσές βίζες πέρυσι, αυξημένες κατά 60% από το 2021. Η Ιταλία χορήγησε επίσης 79 χρυσές βίζες πέρυσι, κυρίως σε Ρώσους, Αμερικανούς και Βρετανούς. Αυτό είναι σχεδόν διπλάσιο από το προηγούμενο έτος και το μεγαλύτερο ποσό που έχει χορηγηθεί από τότε που η χώρα ξεκίνησε το πρόγραμμά της το 2018.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
