Η εκρηκτική άνοδος της κίνησης δεδομένων φάνηκε πως έπιασε απροετοίμαστους τους παρόχους, καθώς τα τεχνικά προβλήματα που παρουσιάζονται στα δίκτυα πανελλαδικά αντανακλούν τη σοβαρή έλλειψη υποδομών. Ήδη πολλές περιοχές καταγράφουν κακή ποιότητα ή και απώλειας σήματος, με το δίκτυο να γίνεται όλο και πιο αργό, με αποτέλεσμα τα παράπονα των καταναλωτών να αυξάνονται, ενώ οι πάροχοι βλέπουν τις εξελίξεις να τρέχουν γρηγορότερα από ό,τι είχαν προβλέψει, αλλά και να αντιμετωπίζουν σημαντικές δυσκολίες στην προσπάθεια να βελτιώσουν τα δίκτυα τους.
Όσο προχωράει ο ψηφιακός μετασχηματισμός της χώρας και της οικονομίας, οι καταναλωτές στην Ελλάδα έχουν αυξήσει κατακόρυφα την κατανάλωση δεδομένων, προκαλώντας συμφόρηση στα δίκτυα, τα οποία μένουν πίσω από τις απαιτήσεις, με τις εταιρείες να καταγράφουν υψηλές επιδόσεις και κέρδη, αλλά μέχρι στιγμής να έχουν καθυστερήσει την ενίσχυση των δικτύων τους.
Μεταξύ 2015 και 2021, η χρήση δεδομένων έχει εκτοξευθεί σε ποσοστό που ξεπερνά το 1.500%, με την τάση να παραμένει συνεχώς ανοδική, και όπως αναφέρθηκε από τον διευθύνοντα σύμβουλο του ΟΤΕ Μ. Τσαμάζ κατά την πρόσφατη ανακοίνωση των αποτελεσμάτων του ομίλου για το πρώτο εξάμηνο του 2023, ο ΟΤΕ κατέγραψε ρεκόρ στη χρήση data στην κινητή με τη μηνιαία κατανάλωση ανά χρήστη να ξεπερνά τα 10 GB σημειώνοντας αύξηση 45%.
Αντίστοιχα σε υψηλά επίπεδα βρέθηκε και η κίνηση δεδομένων στη Vodafone που στο πρώτο εξάμηνο αυξήθηκε κατά 67,4%, από τα 80.805 TB σε 135.266 TB, και μάλιστα χωρίς την συμβολή της περιαγωγής που παρατηρείται τις τυπικές τουριστικές περιόδους στη χώρα μας.
Ωστόσο η Ελλάδα φαίνεται από τα στοιχεία ότι μένει και πάλι πίσω στην παγκόσμια κούρσα για τις ταχύτητες της κινητής τηλεφωνίας. Παρά το γεγονός ότι η ταχύτητα στην κινητή έχει αυξηθεί από τα 58,81 Mbps τον Ιούνιο του 2022 στα 70,38 Mbps το 2023, η Ελλάδα έχει υποχωρήσει στην 31η θέση της παγκόσμιας κατάταξης της Ookla, με τη χώρα μας να μένει πίσω όχι μόνο από ανεπτυγμένες οικονομίες, αλλά ακόμα και από τη Βουλγαρία και τη Β. Μακεδονία.
Η αναγκαία ανάπτυξη του δικτύου «θύμα» των αστικών μύθων
Όμως, μαζί με την ραγδαία άνοδο της κίνησης δεδομένων και του ψηφιακού μετασχηματισμού της χώρας, έρχονται και πολύ σημαντικές προκλήσεις για τους παρόχους που καλούνται να τρέξουν για να καλύψουν το επενδυτικό κενό δεκαετιών αλλά να «σκοντάφτουν» πάνω σε αστικούς μύθους και γραφειοκρατία.
Παράλληλα η πτώση των τιμών την τελευταία διετία, έχουν δημιουργήσει έναν δισεπίλυτο γρίφο στους επικεφαλείς των παρόχων καθώς οι απαιτήσεις αυξάνονται, ενώ με την υιοθέτηση του 5G να κλιμακώνεται, τα δίκτυα επιβαρύνονται ακόμα περισσότερο, την ίδια στιγμή που οι πάροχοι προχωρούν στην αναβάθμιση των υποδομών τους προς την 5G πραγματικότητα σε μια κούρσα με τον χρόνο. Οι επιδόσεις του δικτύου υποβαθμίζονται, με την πύκνωση των υποδομών να είναι απαραίτητη για να αυξηθεί η χωρητικότητα, παρότι οι πάροχοι κλείνουν το 3G για να την ενισχύσουν.
Υψηλόβαθμα στελέχη του τηλεπικοινωνιακού κλάδου παραδέχονται πως τα κόστη έχουν αυξηθεί σημαντικά, ενώ έχουν σημειωθεί και σημαντικές ελλείψεις σε εξοπλισμό. Επισημαίνουν ωστόσο πως έχουν προβλεφθεί οι αυξήσεις στα έξοδα στα νέα επενδυτικά τους προγράμματα που έχουν ανακοινωθεί, υπογραμμίζοντας ωστόσο ότι οι προκλήσεις παραμένουν.
Όπως είναι γνωστό το τηλεπικοινωνιακό δίκτυο της χώρας βασίζεται σε δίκτυα χαλκού τα οποία αναπτύχθηκαν στη διαδρομή πολλών δεκαετιών. Τώρα, οι πάροχοι καλούνται σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα να αλλάξουν όλη τη τηλεπικοινωνιακή ραχοκοκκαλιά της χώρας με στόχο να περάσει στη ψηφιακή εποχή.
Ωστόσο οι πάροχοι παρά το γεγονός ότι θέλουν να τρέξουν την ανάπτυξη των δικτύων τους αντιμετωπίζουν φαινόμενα όπου ιδιοκτήτες ακινήτου που υπήρχε τοποθετημένη κεραία να αρνούνται να ανανεώσουν τη σύμβαση επειδή δέχονται bullying από κατοίκους της περιοχής, καθώς ακόμα και σήμερα υπάρχουν αρκετοί που εκφράζουν φόβους ότι η παρουσία μιας κεραίας τηλεπικοινωνιών μπορεί να προκαλέσει προβλήματα υγείας.
Παρά το γεγονός ότι το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης έφερε fast track διαδικασίες για την ανάπτυξη κεραιών, οι εταιρείες έχουν να αντιμετωπίσουν και τα δημοτικά συμβούλια τα οποία επηρεάζονται και από τις αντιδράσεις των πολιτών.
Οι πάροχοι τονίζουν πως υπάρχει στήριξη από την πολιτεία, υπάρχει στήριξη από τη ρυθμιστική αρχή, ωστόσο είναι απαραίτητο να υπάρξει υποστήριξη και από τους Δήμους και τις τοπικές Αρχές.
Επισημαίνουν πως το πρόβλημα είναι ότι τοπικές αντιδράσεις και γραφειοκρατικές δυσκολίες κόβουν σε πολλές περιοχές την ταχύτητα των έργων πολιτικού μηχανικού για την εγκατάσταση των δικτύων οπτικής ίνας, σημειώνοντας, με τον τρόπο τους, αυτό που συχνά βλέπουμε σε πινακίδες σε διάφορα εργοτάξια δημοσίων έργων: «Η ενόχληση είναι προσωρινή, τα έργα μόνιμα» -για τα επόμενα 100 χρόνια, όπως λένε χαρακτηριστικά.