Έμφαση στην ανάπτυξη των τεχνολογικών μέσων που φέρνουν στο φως τα εισοδήματα της παραοικονομίας δίνει η νέα πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών, ενώ δίνει τέλος στην πρακτική των συνεχών ευνοϊκών ρυθμίσεων για οφειλές στην εφορία, που είχαν προκαλέσει έντονες αντιδράσεις από τους ευρωπαϊκούς Θεσμούς.
Όπως τόνισε χθες στη Βουλή ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης,
- «Για τον πόλεμο εναντίον της φοροδιαφυγής ακούω από τότε που ήμουν μαθητής. Έχουν γίνει διαχρονικά κάποια βήματα, αλλά επειδή το θέμα συζητείται συνεχώς, κανείς δεν πιστεύει τις διακηρύξεις των κυβερνήσεων. Είμαστε, λοιπόν, αποφασισμένοι να κάνουμε τη θεωρία, πράξη. Αξιοποιώντας πρωτίστως τις σύγχρονες τεχνολογίες, οι οποίες επιτρέπουν όλες τις σχετικές διασταυρώσεις, χωρίς να μπορούν να εγερθούν αμφιβολίες για την ορθότητα των παρεμβάσεων.
- Η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής είναι μία κατεύθυνση κοινωνικά δίκαια, αλλά, ταυτοχρόνως και ένας τρόπος μείωσης στη συνέχεια των φορολογικών συντελεστών για όλους. Αποτελεί, αν θέλετε, και δικό μου προσωπικό στοίχημα. Και, δεν προχωρούμε θεωρητικά. Προχωρούμε με συγκεκριμένα μέτρα».
Από 2024 η διασύνδεση ταμειακών με POS
Σχετικά με τη διασύνδεση των ταμειακών μηχανών με τα συστήματα πληρωμών (POS), ο κ. Χατζηδάκης εξήγγειλε το νέο χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης της εφαρμογής του μέτρου, σημειώνοντας ότι θα τεθεί σε πλήρη εφαρμογή έως τους πρώτους μήνες του 2024.
Η διασύνδεση των ταμειακών με τα POS είναι ένα μέτρο απαραίτητο για να σταματήσουν τα φαινόμενα απόκρυψης συναλλαγών, οι οποίες πληρώνονται μέσω των POS, κυρίως στον τομέα της εστίασης, αλλά χωρίς να κόβονται οι αποδείξεις για τα πραγματικά ποσά.
Το μέτρο είχε αντιμετωπίσει σοβαρά τεχνικά προβλήματα, με αποτέλεσμα να μην υλοποιηθεί το αρχικό χρονοδιάγραμμα που είχαν ανακοινώσει το υπουργείο Οικονομικών και η ΑΑΔΕ τον Μάρτιο. Τότε είχε ανακοινωθεί ότι η αναβάθμιση 400.000 ταμειακών μηχανών, η οποία απαιτείται για τη διασύνδεση με τα POS, θα ολοκληρωνόταν μέχρι το τέλος Ιουνίου 2023 για τις επιχειρήσεις με ετήσιο τζίρο μέχρι 100.000 ευρώ και μέχρι το τέλος Ιουλίου 2023 για τις επιχειρήσεις με ετήσιο τζίρο άνω των 100.000 ευρώ.
Επίσης, είχε ανακοινωθεί ότι περίπου 140.000 φορολογικοί μηχανισμοί θα αποσύρονταν μέχρι τον Οκτώβριο 2023 για να αντικατασταθούν από νέους μηχανισμούς που αποθηκεύουν όλα τα ποσά στη φορολογική τους μνήμη, εκδίδουν σχετικές αναφορές και διαβιβάζουν απευθείας και όχι μέσω υπολογιστή τις συναλλαγές στην ΑΑΔΕ.
Ο κ. Χατζηδάκης τόνισε ότι θα καθιερωθεί και η υποχρέωση διαβίβασης στοιχείων από παρόχους υπηρεσιών πληρωμών που βρίσκονται εκτός Ελλάδας στην ΑΑΔΕ. Πρόκειται για μια ακόμη «τρύπα» στο σύστημα, η οποία θα κλείσει, καθώς πολλοί επιτήδειοι αξιοποιήσουν συστήματα πληρωμών από παρόχους που βρίσκονται εκτός Ελλάδος και οι οποίοι, έως τώρα, δεν έχουν υποχρέωση να διαβιβάζουν στοιχεία στην ΑΑΔΕ.
Με κάρτες τα επιδόματα
Ένα ακόμη μέτρο που στοχεύει να ενισχύσει τις ηλεκτρονικές πληρωμές, το οποίο ανακοινώθηκε χθες από τον Κ. Χατζηδάκη είναι η πληρωμή προνοιακών επιδομάτων μέσω χρεωστικών καρτών.
Η Ελλάδα έχει αναλάβει σχετική δέσμευση, στο πλαίσιο του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, για την οποία το χρονοδιάγραμμα προέβλεπε ότι θα εφαρμοζόταν μέσα στο 2022. Όπως ανέφερε το σχετικό έγγραφο δεσμεύσεων, το οποίο έχει ενσωματωθεί στο εγκεκριμένο από την Ε.Ε. πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων του εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης, «η πλειονότητα των κοινωνικών επιδομάτων θα πρέπει να πληρώνονται μέσω προπληρωμένων καρτών».
Σύμφωνα με το έγγραφο, το ελληνικό κράτος δαπανά περίπου 3% του ΑΕΠ σε κοινωνικά επιδόματα και επιδόματα ανεργίας και η συντριπτική πλειονότητά τους πληρώνονται με τη μορφή της κατάθεσης σε λογαριασμό. Η Ελλάδα έχει πολύ μεγάλο κενό στις εισπράξεις του ΦΠΑ, γύρω στο 30% και για να καταπολεμηθεί καλύτερα η φοροδιαφυγή θα πρέπει να αρχίσουν να πληρώνονται τα περισσότερα επιδόματα μέσω προπληρωμένων καρτών.
Αρχίζουν τα πρόστιμα για το myDATA, έρχονται νέα τεκμήρια
Στο πλαίσιο της ανάπτυξης των ηλεκτρονικών ελέγχων για τη φοροδιαφυγή, ο κ. Χατζηδάκης εξήγγειλε ότι μέσα στο 2024 θα αυτοματοποιηθούν και θα ψηφιοποιηθούν περαιτέρω οι έλεγχοι με ψηφιακές τεχνολογίες.
Για παράδειγμα, ήδη η ΑΑΔΕ αξιοποιεί τους εφοριακούς που είναι εφοδιασμένοι με τάμπλετ και διενεργούν αυτή τη θερινή περίοδο περισσότερους από 30.000 ελέγχους σε νησιά και τουριστικές περιοχές. Με τα τάμπλετ και με την ενεργοποίηση της νέας ηλεκτρονικής εφαρμογής «ΕΛΕΓΧΟΣLive» οι ελεγκτές έχουν στην οθόνη το οικονομικό προφίλ του ελεγχόμενου, διενεργούν αυτόματες διασταυρώσεις και επαληθεύσεις στοιχείων και εκδίδουν επιτόπου το σημείωμα με τα αποτελέσματα του ελέγχου.
Επίσης μέσα στο 2024, όπως τόνισε ο κ. Χατζηδάκης, προχωρά η εισαγωγή κυρώσεων για τη μη διαβίβαση στοιχείων στο MyDATA, ύστερα από μια εύλογη περίοδο προσαρμογής. Τα ηλεκτρονικά βιβλία είναι υποχρεωτικά πλέον για επιχειρήσεις και επαγγελματίες, όμως, λόγω τεχνικών θεμάτων, η έναρξη της επιβολής προστίμων σε όσους δεν καταχωρούν τα στοιχεία έχει καθυστερήσει.
Ο κ. Χατζηδάκης εξήγγειλε, επίσης, την αναμόρφωση των τεκμηρίων διαβίωσης, την κωδικοποίηση της φορολογικής νομοθεσίας και τον υπερδιπλασιασμό των ελέγχων. Σύμφωνα με το πρόγραμμα που έχει παρουσιάσει προεκλογικά η Νέα Δημοκρατία, τα τεκμήρια διαβίωσης που εφαρμόζονται για τα αυτοκίνητα, τις κατοικίες, τα σκάφη αναψυχής και με βάση τα οποία η εφορία υπολογίζει το ελάχιστο εισόδημα που πρέπει να δηλώσουν οι φορολογούμενοι θα «κουρευτούν» κατά 30% μεσοσταθμικά από 1η Ιανουαρίου 2025, αλλά δεν θα καταργηθούν.
Όχι άλλες ρυθμίσεις
Παρά το γεγονός ότι υπήρχαν σχετικές εισηγήσεις από υπηρεσιακούς παράγοντες, ο κ. Χατζηδάκης ξεκαθάρισε ότι οι ρυθμίσεις με ευνοϊκό τρόπο για οφειλές στην εφορία, οι οποίες ήδη «τρέχουν», δεν πρόκειται να αναμορφωθούν για να επιτραπεί σε περισσότερους φορολογούμενους να τις αξιοποιήσουν.
«Τονίζω», είπε, «ότι δεν είναι στις προθέσεις μας προχωρήσουμε σε νέες ρυθμίσεις οφειλών προς την εφορία. Έχουν νομοθετηθεί πρόσφατα τόσο η αναβίωση των 120 δόσεων για παλαιούς οφειλέτες όσο και οι 72 δόσεις για πιο πρόσφατους σχετικά οφειλέτες. Καλώ, λοιπόν, όλους τους συμπολίτες μας που μπορεί να ωφεληθούν, να σπεύσουν μέχρι τέλος Ιουλίου και να αξιοποιήσουν την ευκαιρία.
Άλλωστε, για τις 120 δόσεις, τι ζητά η Πολιτεία; Την καταβολή δύο μηνιαίων δόσεων, που, αυτομάτως αναβιώνουν ένα καθεστώς στο οποίο την πρόσβαση έχασαν. Ας σπεύσουν, λοιπόν, να τακτοποιήσουν τις σχετικές εκκρεμότητες με προφανή για τους ίδιους οφέλη».
Σημειώνεται ότι η συμμετοχή ως τώρα στις ρυθμίσεις είναι πολύ χαμηλή, καθώς έχουν ενταχθεί περίπου 30.000 από ένα σύνολο 200.000 δυνητικών δικαιούχων. Στις παλαιές ρυθμίσεις των 36-72 δόσεων για τα χρέη της πανδημίας και των 120 δόσεων έχουν επανενταχθεί 20.800 οφειλέτες με το συνολικό ρυθμιζόμενο ποσό να ανέρχεται στα 292 εκατ. ευρώ. Στο νέο σχήμα των 36-72 δόσεων για τις οφειλές που δημιουργήθηκαν την περίοδο της ενεργειακής κρίσης έχουν υποβάλει αίτηση και έχουν πληρώσει την πρώτη δόση 9.000 φυσικά και νομικά πρόσωπα με το ποσό να φθάνει τα 190 εκατ. ευρώ.
Η απόφαση του υπ. Οικονομικών να δώσει τέλος στις αλλεπάλληλες ευνοϊκές ρυθμίσεις θα αφαιρέσει ένα σημείο έντονης προστριβής με τους ευρωπαϊκούς Θεσμούς, που είχαν επικρίνει έντονα στην τελευταία έκθεση επιτήρησης αυτή την πρακτική, τονίζοντας ότι αυτές οι ρυθμίσεις δεν βοηθούν στην ενίσχυση της κουλτούρας πληρωμών.