Εν μέσω του μεγαλύτερου «κενού» στην ιστορία της χώρας βρίσκεται η παραγωγή δημοσίων έργων στην Ελλάδα, καθώς ο σχεδιασμός, η δημοπράτηση και η ανάθεση νέων συμβάσεων, ιδίως για έργα μεγάλης κλίμακας, βρίσκονται στο «ναδίρ».
Όπως σημειώνουν στελέχη του κλάδου, τα τελευταία χρόνια ο ρυθμός των αναθέσεων νέων έργων, αντί να επιταχυνθεί, επιβραδύνθηκε και σε αυτό συνέτεινε ο νέος νόμος για τις δημόσιες συμβάσεις, ο οποίος, χάρη και στις περίπου 130 τροποποιητικές διατάξεις, οδήγησε την αγορά σε «έμφραγμα», με εκατοντάδες διαγωνισμούς ανά την επικράτεια να ακυρώνονται και να επαναδημοπρατούνται, προκειμένου οι αναθέτουσες αρχές να συμβαδίζουν με τα νέα δεδομένα.
Η «αυτοκάθαρση»
Στην μείωση των νέων έργων, συνέδραμαν και οι νομικές εμπλοκές που δημιουργήθηκαν από σχετική απόφαση του Ευρ. Δικαστηρίου, με την οποία θα πρέπει οι εταιρείες που συμμετείχαν στην διαδικασία διακανονισμού της Επιτροπής Ανταγωνισμού, να παρέχουν επαρκή αιτιολόγηση στις αναθέτουσες αρχές, για το κατά πόσο έχουν προχωρήσει στις απαιτούμενες ενέργειες «αυτοκάθαρσης».
Αυτό θα πρέπει να γίνεται μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2020, όταν και συμπληρώνεται τριετία από την ημερομηνία δημοσίευσης της σχετικής απόφασης της Επ. Ανταγωνισμού. Ωστόσο, παρότι έχει ήδη μεσολαβήσει ένας χρόνος από την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, ουδείς από την πλευρά της Πολιτείας έχει σπεύσει να αποσαφηνίσει, ποια ακριβώς είναι τα κριτήρια «αυτοκάθαρσης» και πώς θα αξιολογούνται.
Το γεγονός αυτό έχει γεννήσει σειρά «παρενεργειών», με την μορφή των προσφυγών εταιρειών που δεν συμμετείχαν στη σχετική υπόθεση. Στο πλαίσιο αυτό, «κολλημένοι» λόγω προσφυγών στο ΣτΕ για διάστημα άνω του εξαμήνου, είναι, μεταξύ άλλων, ο διαγωνισμός για την νέα γραμμή 4 του ΜΕΤΡΟ, ο διαγωνισμός για τις πρόδρομες εργασίες του ίδιου έργου και η εργολαβία-«σκούπα» του Άκτιο-Αμβρακία.
Ως εκ τούτου, οι μεγαλύτεροι όμιλοι έχουν επισημάνει την ανάγκη θεσμοθέτησης κανόνων, προκειμένου να αποκατασταθεί η ομαλότητα στους διαγωνισμούς και, όπως σημείωνε χαρακτηριστικά ανώτατο στέλεχος μεγάλου ομίλου πριν λίγους μήνες, «να μην χρειάζεται να κουβαλούμε κούτες με έγγραφα και δικαιολογητικά κάθε φορά που κατεβαίνουμε σε ένα έργο».
Χρόνιες παθογένειες
Τα παραπάνω ζητήματα έχουν προστεθεί στις χρόνιες παθογένειες της ελληνικής γραφειοκρατίας, των ελλιπών μελετών και της ανεπαρκούς στελέχωσης των δημόσιων υπηρεσιών, που οδηγούν τελικά σε έργα, τα οποία υπερβαίνουν το αρχικό χρονοδιάγραμμα κατά πολλά χρόνια και κοστίζουν τελικά πολύ περισσότερο.
Ενδεικτικά του προβλήματος είναι και τα ευρήματα πρόσφατης έρευνας της PriceWaterHouseCoopers, όπου διαπιστώνεται ότι 32 έργα συνολικής αξίας 8,2 δισ. ευρώ «λιμνάζουν», χωρίς να έχουν σαφές χρονοδιάγραμμα έναρξης και ολοκλήρωσης. Παράλληλα, σημειώνεται ότι απαιτούνται σχεδόν δύο χρόνια (23 μήνες) για την ολοκλήρωση ενός διαγωνισμού και την έναρξη υλοποίησης του εκάστοτε δημοσίου έργου, ενώ αντίστοιχα η ολοκλήρωση απαιτεί κατά μέσο όρο 28 μήνες.
Οι εν λόγω καθυστερήσεις αποδίδονται στον ατελή σχεδιασμό, στην εξασφάλιση πολιτικής συναίνεσης αλλά και σε δυσκολίες στην εκτέλεση (π.χ. απαλλοτριώσεις, ανασχεδιασμοί). Όπως αντιλαμβάνεται κανείς, τα δημόσια έργα θα «αργήσουν» να συνεισφέρουν στην ανάκαμψη της οικονομίας, παρά το γεγονός ότι έχει διαπιστωθεί από έρευνα του ΙΟΒΕ, ότι οι επενδύσεις σε υποδομές έχουν οικονομικό πολλαπλασιαστή 1,8, δηλαδή για κάθε ευρώ που επενδύεται, επιστρέφει πίσω στην οικονομία 1,8 ευρώ.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
