Tην Πέμπτη θα πραγματοποιηθεί η τελετή για την υπογραφή της διακρατικής συμφωνίας για τον EastMed μεταξύ του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, κ. Νίκου Αναστασιάδη και του Πρωθυπουργού του Ισραήλ, κ. Μπενιαμίν Νετανιάχου. Αυτή η σημαντική συμφωνία ανοίγει τον δρόμο για τη δημιουργία ενός ενεργειακού διαδρόμου που θα συνδέει τις νέες πηγές φυσικού αερίου της Ανατ. Μεσογείου και τις αγορές της Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένης της ΝΑ Ευρώπης.
Ο Κωστής Χατζηδάκης που κάλεσε τους πρώην υπουργούς Ενέργειας, Γιώργο Σταθάκη και Πάνο Σκουρλέτη από τον ΣΥΡΙΖΑ και Γιάννη Μανιάτη από το Κίνημα Αλλαγής να παραστούν στην τελετή υπογραφής της συμφωνίας δήλωσε σχετικά: «O EastMed είναι ένα σχέδιο ειρήνης και συνεργασίας στην ΝΑ Μεσόγειο, σε μια περιοχή δυστυχώς διαχρονικά γνωστή για μια σειρά εντάσεων και συγκρούσεων. Είναι ένα σχέδιο που φέρνει πιο κοντά την Ελλάδα με την Κύπρο και το Ισραήλ. Ένα σχέδιο που στηρίζεται από την ΕΕ και συμβάλλει στην ενεργειακή ασφάλεια της ίδιας της Ευρώπης. Είναι όμως και ένα σχέδιο στο οποίο αποτυπώνεται - κατ΄εξαίρεσιν ίσως- η συνέχεια της εξωτερικής και ενεργειακής πολιτικής της χώρας. Γι΄αυτό και κάλεσα τους συναδέλφους Γιάννη Μανιάτη,. Πάνο Σκουρλέτη και Γιώργο Σταθάκη να παραστούν στην μεθαυριανή τελετή για τον EastMed, καθώς συνέβαλαν κι εκείνοι από την πλευρά να γίνει αυτό το σχέδιο πράξη. Με σοβαρότητα και εθνική ενότητα μπορούμε να χτίσουμε μια ισχυρή Ελλάδα».
Πριν από την υπογραφή της διακυβερνητικής συμφωνίας για τον EastMed, την ίδια μέρα, στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Μεσογείων 119, θα υπογραφεί το Προσύμφωνο μεταξύ της ΔΕΠΑ και της EnergeanOil&Gas, παρουσία της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου.
Όπως επισημαίνει το ΥΠΕΝ, πρόκειται για μια πολύ σημαντική εξέλιξη διότι ανοίγει ο δρόμος για την υπογραφή της πρώτης εμπορικής συμφωνίας που θα δεσμεύει ποσότητες φυσικού αερίου για την υλοποίηση του αγωγού EastMed.Η ΔΕΠΑ θα μπορεί να αγοράζει ποσότητες φυσικού αερίου από την Energean Oil & Gas που δραστηριοποιείται στο Ισραήλ. Αυτές οι ποσότητες ανέρχονται περίπου στο 20% της αρχικής δυναμικότητας του δικτύου και δημιουργούν τις προϋποθέσεις για περαιτέρω ανάπτυξη των ισραηλινών αποθεμάτων φυσικού αερίου που βρίσκονται ή θα εντοπισθούν στην ΑΟΖ του Ισραήλ.
«Αυτή η συμφωνία αποτελεί απάντηση σε όσους θεωρούν το σχέδιο του EastMed αισιόδοξο, καθώς δίνεται η προοπτική της εμπορικής υπόστασης και οικονομικής βιωσιμότητας στον αγωγό», τονίζει το ΥΠΕΝ.
Το έργο του EastMed
Ο αγωγός EastMed, ο οποίος σχεδιάζεται να λειτουργεί συμπληρωματικά με άλλα έργα της ευρύτερης περιοχής, αποτελεί σήμερα το πιο ώριμο έργο για την επίτευξη του στόχου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη δημιουργία ενός ενεργειακού διαδρόμου που θα συνδέει τις νέες πηγές φυσικού αερίου της Ανατ. Μεσογείου και τις αγορές της Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένης της ΝΑ Ευρώπης.
Τα κοιτάσματα της Ανατ. Μεσογείου, με εξαίρεση αυτά της Αιγύπτου, εκτιμάται ότι επαρκούν για την κάλυψη της εσωτερικής ζήτησης του Ισραήλ, της Κύπρου και της Ιορδανίας προσκείμενων αγορών επιτρέποντας την εξαγωγή περίπου 25 Bcm/έτος.
Το Δεκέμβριο του 2018 ολοκληρώθηκαν οι διαπραγματεύσεις μεταξύ της Κύπρου, της Ελλάδας, του Ισραήλ και της Ιταλίας για τη σύναψη Διακυβερνητικής Συμφωνίας (IGA) για την υποστήριξη της υλοποίησης του έργου. Το κείμενο έλαβε τη σχετική έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής τον Φεβρουάριο του 2019.
Τα τεχνικά χαρακτηριστικά του EastMed
Ο EastMed αρχικά θα έχει δυναμικότητα 10 δισ κυβικών μέτρων (ΔΚΜ) φυσικού αερίου ετησίως με επέκταση δυναμικότητας έως 20 ΔΚΜ φ.α. ετησίως, με τον προϋπολογισμό για το έργο μήκους 1.872 χλμ, εκ των οποίων 1.335 χλμ. περίπου υποθαλάσσιο τμήμα και 537 χλμ. περίπου χερσαίο, να φτάνει τα 5,2 δισ ευρώ.
Ο αγωγός Eastern Mediterranean Pipeline («EastMed») αποσκοπεί στην απευθείας διασύνδεση των κοιτασμάτων της Νοτιοανατολικής Μεσογείου με το Ευρωπαϊκό Σύστημα Φυσικού Αερίου, μέσω της Ελλάδας, ξεκινώντας από τα κοιτάσματα φυσικού αερίου στην Νοτιοανατολική Μεσόγειο μέχρι το σημείο διασύνδεσης με τον αγωγό ΠΟΣΕΙΔΩΝ.
Το έργο αποτελείται από τα παρακάτω επιμέρους τμήματα:
- 165χλμ, περίπου υποθαλάσσιου αγωγού από την Λεκάνη της Λεβαντίνης μέχρι την Κύπρο.
- 732χλμ περίπου υποθαλάσσιου αγωγού από την Κύπρο έως την Κρήτη.
- 421χλμ. περίπου Υποθαλάσσιου αγωγού από την Κρήτη μέχρι την Πελοπόννησο.
- 292 χλμ περίπου για τη διάσχιση της Πελοπόννησο μέχρι τα παράλια του Πατραϊκού κόλπου
- 17 χλμ. περίπου υποθαλάσσιου αγωγού για τη διάσχιση του Πατραϊκού κόλπου.
- 245 χλμ για τη διάσχιση της Δυτικής Ελλάδας μέχρι το Φλωροβούνι Θεσπρωτίας.
Στο Φλωροβούνι προβλέπεται η διασύνδεσή του με τον υποθαλάσσιο αγωγού φ.α. Ελλάδας - Ιταλίας ΠΟΣΕΙΔΩΝ, μήκους 210 χλμ περίπου. Το κόστος κατασκευής του υποθαλάσσιου αγωγού ΠΟΣΕΙΔΩΝ ανέρχεται σε 0.9 δισ. ΕΥΡΩ.
Από το καλοκαίρι του 2014, την ανάπτυξη του αγωγού EastMed έχει αναλάβει και διεκπεραιώνει η ελληνική εταιρεία «Υποθαλάσσιος Αγωγός Φυσικού Αερίου Ελλάδος - Ιταλίας ΠΟΣΕΙΔΩΝ Α.Ε.», στην οποία συμμετέχουν ισοµερώς η ΔΕΠΑ και η Ιταλική EDISON.
Το κόστος του αγωγού Eastmed μέχρι την Ιταλία έχει υπολογισθεί σε περίπου 6 δισ. δολάρια. Ωστόσο, με τη συνεχή τεχνολογική εξέλιξη, η δυναμικότητα του αγωγού ενδέχεται να αυξηθεί περαιτέρω, μεταφέροντας με οικονομίες κλίμακας ποσότητες πέραν των 10 ΔΚΜ ετησίως του αρχικού σχεδιασμού του, γεγονός το οποίο θα αλλάξει άρδην την οικονομική δυναμική του έργου.