Με μείωση της κατανάλωσης των επωνύμων καταναλωτικών προϊόντων στις 60 σημαντικότερες κατηγορίες, αύξηση της κατανάλωσης των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας, σε μια περίοδο συμπίεσης του διαθέσιμου εισοδήματος, και μεγαλύτερη έναντι των επωνύμων αύξηση των τιμών τους, έκλεισε το 12μηνο του 2022, σύμφωνα με τα στοιχεία της IRI.
Παράλληλα, πτωτικά κινήθηκε και ο Δεκέμβριος, δεδομένου ότι μόνο δύο από τις πέντε εβδομάδες ήταν ανοδικός ο όγκος των πωλήσεων, με προεξάρχουσα φυσικά την εβδομάδα των Χριστουγέννων, ενώ οι άλλες τρεις ήταν αρνητικές. Και φυσικά το 2022 αυξήθηκε η αξία του καλαθιού των 60 σημαντικότερων κατηγοριών.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία της IRI, στη διάρκεια του περασμένου χρόνου, ενώ ο συνολικός όγκος των πωλήσεων μειώθηκε κατά 0,8%, ωστόσο η κατανάλωση των επωνύμων προϊόντων έχασε 2,5%. Από την άλλη πλευρά, όμως, ο όγκος των πωλήσεων των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας κέρδισε 5,2%. Και, σύμφωνα με πληροφορίες, τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας στο 12μηνο κατέλαβαν μερίδιο 16,2%, έναντι 14,9% που ήταν το 2021 –χωρίς όμως να μετράται η Lidl.
Πηγές της αγοράς εκτιμούν ότι όταν θα αρχίσει να μετράται η Lidl από την IRI –υπολογίζεται να ολοκληρωθεί το τεχνικό μέρος στο πρώτο εξάμηνο του έτους– τότε θα φανεί το πραγματικό μερίδιο των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας. Υπολογίζεται ότι ίσως είναι μεγαλύτερο του 25%!
Ως προς την αξία των 60 ταχυκινούμενων κατηγοριών, αξίζει να σημειωθεί ότι οι συνολικές τους πωλήσεις αυξήθηκαν κατά 6,8% σ΄ολόκληρο το έτος, αλλά οι πωλήσεις των επωνύμων προϊόντων αυξήθηκαν κατά 5%, ενώ των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας κατά 16,8%! Το γεγονός αυτό σε ένα βαθμό οφείλεται στις ανατιμήσεις των private labels. Συγκεκριμένα η μέση ανατίμηση των εν λόγω κατηγοριών ήταν 7,7%, αλλά των επωνύμων προϊόντων ήταν 7,6% και των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας...11%.
Εν τω μεταξύ, η συνολική αξία των 60 κατηγοριών στο 12μηνο του 2022, δηλαδή το «καλάθι» τους, ανήλθε στα 187,93 ευρώ έναντι 173,90 ευρώ το 2021, σημειώνοντας αύξηση 8,1%. Όμως το καλάθι των επωνύμων προϊόντων των 60 κατηγοριών αυξήθηκε κατά 8,8%, από 181,83 ευρώ που κόστιζε το 2021 ανήλθε στα 197,80 ευρώ πέρυσι. Και το «καλάθι» των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας στις 60 κατηγορίες από 124,57 ευρώ που κόστιζε το 2021 ανήλθε στα 137,52 ευρώ το 2022, σημειώνοντας αύξηση 10,4%.
Αναφορικά με την εξέλιξη της κατανάλωσης τον Δεκέμβριο, αξίζει να σημειωθεί ότι από τις πέντε εβδομάδες που είχε ο τελευταίος μήνας τους έτους, παρατηρήθηκε αύξηση την πρώτη εβδομάδα κατά 0,7%, μείωση την δεύτερη κατά 1,2%, μείωση την τρίτη εβδομάδα κατά 4,1%, αναμενόμενη υψηλή αύξηση την τέταρτη εβδομάδα, που ήταν των Χριστουγέννων κατά 15,6% και μείωση την τελευταία εβδομάδα, της πρωτοχρονιάς, κατά 4,5%. Αντιθέτως η αξία των πωλήσεων στη διάρκεια του Δεκεμβρίου αυξήθηκε από 5,5% ως και 29,5% στην εβδομάδα των Χριστουγέννων.
Φόβοι όμως εκφράζονται για το πρώτο τρίμηνο του 2023 και ιδιαίτερα για τον Ιανουάριο. Ο κίνδυνος για την εκδήλωση ενός «μίνι κράχ» στον όγκο της κατανάλωσης είναι ορατός πέραν πάσης αμφιβολίας, ενώ επικίνδυνος είναι και ο Φεβρουάριος.
Η δεύτερη εκτίμηση που διατυπώνεται από πηγές της αγοράς είναι ότι η συνεχιζόμενη άνοδος των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας –έφτασε ως και 18% η αύξηση της κατανάλωσης τους σε μία από τις εβδομάδες του Δεκεμβρίου– σε ένα περιβάλλον αναστατώσεων και αβεβαιότητας, θα προκαλέσει «ρωγμές» στη λειτουργία των επιχειρήσεων που παράγουν επώνυμα προϊόντα, με άδηλες συνέπειες προς το παρόν.
Και γι΄αυτό τον λόγο, προκειμένου να περιορίσει τις αντιδράσεις της βιομηχανίας και της Επιτροπής Ανταγωνισμού και να λάβει το «πράσινο φως» για την παράταση του «καλαθιού του νοικοκυριού», η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης σκοπεύει να τροποποιήσει την σχετική ρύθμιση και να υποχρεώσει τις αλυσίδες –σε συμφωνία με τις βιομηχανίες– να έχουν ένα τουλάχιστον επώνυμο προϊόν σε κάθε κατηγορία, περίπου 40 συνολικά, στο εβδομαδιαίο «καλάθι του νοικοκυριού». Με τις σχετικές πρόνοιες για μείωση των τιμών...