Στη σκιά της ενεργειακής κρίσης, του πολέμου στην Ουκρανία, του πληθωρισμού, των γενικότερων πιέσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο και της τοξικότητας στην εγχώρια πολιτική σκηνή, στην πραγματική οικονομία συντελείται ένας αθόρυβος μετασχηματισμός με τις επενδύσεις και τις εξαγωγές να επιδρούν καταλυτικά στην αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου της χώρας.
Όπως σημείωσε ο διευθύνων σύμβουλος της Eurobank, Φωκίων Καραβίας, μιλώντας χθες σε εκδήλωση της τράπεζας για τις προοπτικές της εγχώριας οικονομίας «κάτι καινούργιο γεννιέται». «Η αίσθηση που έχουμε μιλώντας καθημερινά με επιχειρηματίες, η αίσθηση που αποκομίζουμε ερχόμενοι σε επαφή με διεθνή επιχειρηματικά κεφάλαια είναι ότι κάτι καινούργιο γεννιέται στην οικονομία μας. Ότι αυτό που συζητούσαμε επί σειρά ετών για την αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου της χώρας, μέσω επενδύσεων, έχει αρχίσει να γίνεται πράξη», τόνισε.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurobank το 2022 θα είναι η πρώτη χρονιά μετά το 2009 που οι νέες ακαθάριστες επενδύσεις παγίων θα ξεπεράσουν τις αποσβέσεις και το κεφαλαιακό απόθεμα θα αυξηθεί, δηλαδή, η Ελλάδα αρχίζει να καλύπτει το επενδυτικό κενό που δημιουργήθηκε τα χρόνια της κρίσης.
Το 2021 σημειώθηκε ρεκόρ εικοσαετίας στις Άμεσες Ξένες Επενδύσεις φτάνοντας τα 5,4 δισ. ή 3% του ΑΕΠ, ενώ το 2022 οι ξένες επενδύσεις θα ανέλθουν σε ακόμα υψηλότερα επίπεδα. Σύμφωνα με την Eurobank τα έτη 2021, 2022 και 2023, η αύξηση των επενδύσεων διαμορφώθηκε ή αναμένεται να διαμορφωθεί σε σημαντικά υψηλότερα επίπεδα του 8%, ειδικότερα για το 2023 εκτιμάται ότι οι επενδύσεις θα αυξηθούν κατά +15%
Σημειώνεται ότι μεγάλο μέρος των επενδύσεων αφορά κλάδους αιχμής στους οποίους η χώρα μέχρι πρότινος ήταν ουραγός, με επενδύσεις έρευνας και τεχνολογίας όπως οι μεγάλες επενδύσεις που πραγματοποιούν πολυεθνικές εταιρίες στη Θεσσαλονίκη όπου ήδη έχει δημιουργηθεί ένα οικοσύστημα από τεχνολογικές επιχειρήσεις, επενδύσεις σε data centers που κάνουν η Microsoft και η Amazon στην Αττική ή η Lamda Helix στην Κρήτη, καθώς επίσης και σε επενδύσεις σε φαρμακευτικά προϊόντα, ενεργειακά projects, logistics κ.α. Παράλληλα για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια παρατηρείται μια αντιστροφή της πορείας αποβιομηχάνισης της χώρας.
Όπως είπε ο κ. Καραβίας το 2023 οι επενδύσεις αναμένεται να «τρέξουν» με ρυθμό +15% και θα αποτελέσουν το βασικό μοχλό ανάπτυξης της οικονομίας το νέο έτος. Σημείωσε ακόμα ότι οι επενδύσεις έχουν σημαντικό πολλαπλασιαστή για την οικονομία και τα οφέλη τους θα διοχετευθούν στο σύνολο της οικονομίας και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Παράλληλα, οι εξαγωγές έχουν αναρριχηθεί ως ποσοστό του ΑΕΠ στο 45% που αποτελεί την υψηλότερη επίδοση των τελευταίων 16 ετών. Ο πρόεδρος του Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων, καθηγητής Μιχάλης Αργυρού έχει υπογραμμίσει την σιωπηλή μεταμόρφωση που λαμβάνει χώρα στον ελληνικό εξωτερικό τομέα. Το 2021, σε όρους ΑΕΠ, η Ελλάδα εξήγαγε περισσότερο από τις Ιταλία, Ισπανία και Γαλλία, και άγγιξε το ποσοστό της Πορτογαλίας.
Όπως έχει σημειώσει ο κ. Αργυρού, η Ελλάδα έχει γίνει μια πολύ πιο ανοιχτή οικονομία, κυρίως μετά το 2018, ενώ από το 2010, η Ελλάδα έχει διπλασιάσει τις εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών ως ποσοστό του ΑΕΠ (41% vs 22%). Εξαιρετικά σημαντική διάσταση, που έχει περάσει απαρατήρητη από τον δημόσιο διάλογο, είναι το «άλμα» που σημειώνεται στις εξαγωγές υψηλής τεχνολογίας. Η Ελλάδα σταδιακά αναπτύσσει μια εξαγωγική βάση υψηλής ποιότητας όπου έχει σημαντικά καλύτερη επίδοση από άλλες χώρες του ευρωπαϊκού νότου. Αιχμή των εξαγωγών αποτελούν προϊόντα υψηλής έντασης σε έρευνα και ανάπτυξη, όπως αεροδιαστημική, υπολογιστές, φαρμακευτικά, επιστημονικά εργαλεία, ηλεκτρονικά μηχανήματα.
Έρχονται επενδύσεις 30 δισ. την επόμενη 3ετία
Στην χθεσινή εκδήλωση της Eurobank ο κ. Καραβίας υπογράμμισε ότι ο ρυθμός ανάπτυξης της Ελλάδος το 2022 πιθανότατα θα ξεπεράσει το 6%, επίδοση σημαντική υψηλότερη του μέσου όρου της Ευρωζώνης, ενώ προέβλεψε ότι και το 2023 η ελληνική οικονομία θα «τρέξει» με υψηλότερο ρυθμό σε σχέση με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Σε ότι αφορά τον κίνδυνο ανατροπής της θετικής πορείας και των επενδύσεων εξαιτίας της ανόδου των επιτοκίων σημείωσε ότι το Ταμείο Ανάκαμψης λειτουργεί ως ασπίδα προστασίας προσφέροντας χρηματοδότηση με εξαιρετικά ελκυστικούς όρους. Έτσι η χρηματοδότηση των επενδύσεων όχι μόνο για το 2023 αλλά και για αρκετά περισσότερα χρόνια είναι εξασφαλισμένη.
Από την άλλη πλευρά αναφέρθηκε ως στοιχείο σημαντικού προβληματισμού η υστέρηση υλοποίησης κρίσιμων έργων υποδομών, κυρίως από την πλευρά της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Στην παρουσίαση αναπτύχθηκε η επιχειρηματική στρατηγική δανειοδοτήσεων για δημόσια και ιδιωτικά επενδυτικά σχέδια που αντιμετωπίζει ολιστικά την οικονομία της χώρας και δίνει προτεραιότητα στη στήριξη επενδυτικών σχεδίων τα οποία διαχέονται και μπορούν να έχουν ουσιαστικό αποτύπωμα στη μακροπρόθεσμα βιώσιμη ανάπτυξη. Τα πεδία όπου την επόμενη τριετία θα κατευθυνθούν επενδύσεις ύψους τουλάχιστον 30 δισ. ευρώ οριοθετούνται γύρω από πέντε πυλώνες:
- Υποδομές, real estate, αστικές αναπλάσεις,
- Ενέργεια και Πράσινη Μετάβαση,
- Τηλεπικοινωνίες - ψηφιακή αναβάθμιση,
- Τουρισμός, ξενοδοχειακές μονάδες, δομές ευεξίας,
- Βιομηχανία, αναβάθμιση παραγωγικού ιστού.
Ο επικεφαλής Οικονομολόγος του Ομίλου, Τάσος Αναστασάτος, ανέλυσε τα βασικά ευρήματα ειδικής μελέτης με θέμα «Το Αναδυόμενο Μοντέλο Ανάπτυξης της Ελληνικής Οικονομίας 5 Πυλώνες, Μεγάλα Επενδυτικά Έργα και η Συνεισφορά τους στο ΑΕΠ», σημειώνοντας ότι :
- Η συνολική αύξηση των επενδύσεων επαρκεί για να καλυφθεί σχεδόν η απώλεια €94 δισ. κεφαλαιακού αποθέματος κατά τη διάρκεια της προηγούμενης 12ετίας.
- Το 2022 θα είναι η πρώτη χρονιά μετά το 2009 που οι νέες ακαθάριστες επενδύσεις παγίων θα ξεπεράσουν τις αποσβέσεις και το κεφαλαιακό απόθεμα θα αυξηθεί.
- Η κλαδική τους διάρθρωση έχει αρχίσει να αλλάζει προς όφελος δραστηριοτήτων υψηλότερης γνώσης και προστιθέμενης αξίας.
- Το 2021 σημειώθηκε ρεκόρ εικοσαετίας στις Άμεσες Ξένες Επενδύσεις το 2021 (€5,4 δισ. ή 3% του ΑΕΠ), το οποίο θα ξεπεραστεί το 2022. Τα έτη 2021, 2022 και 2023, η αύξηση των επενδύσεων διαμορφώθηκε ή αναμένεται να διαμορφωθεί σε σημαντικά υψηλότερα επίπεδα του 8%.
- Για να φτάσει το μερίδιο των επενδύσεων στο ΑΕΠ τον μέσο όρο της Ευρωζώνης απαιτείται μέση ετήσια πραγματική αύξηση των επενδύσεων παγίων κατά σχεδόν 8% έως το 2031.
- Τα επενδυτικά σχέδια συνολικού ύψους 38,5 δισ. ευρώ που εξετάζει η μελέτη μπορούν να αυξήσουν το ΑΕΠ μεταξύ €55,4 δισ. στη δεκαετία και €95,9 δισ. στην εικοσαετία, ενώ στα ίδια τα έργα -και στα υπόλοιπα που θα προκύψουν από αυτά- μπορούν να απασχοληθούν τουλάχιστον 470.000 εργαζόμενοι.
Ο αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος, επικεφαλής Corporate & Investment Banking, Κωνσταντίνος Βασιλείου, παρουσίασε το χρηματοδοτικό σχεδιασμό της Τράπεζας και τις σημαντικότερες επενδύσεις ανά πυλώνα. Συνολικά,
- από το 2019 μέχρι σήμερα το χαρτοφυλάκιο της Eurobank στην επιχειρηματική πίστη έχει αυξηθεί κατά 50% φτάνοντας τα 14,5 δισ. ευρώ, ενώ αναμένεται να έχει σχεδόν διπλασιαστεί, αγγίζοντας τα 18 δισ. ευρώ, στο τέλος του 2025,
- η καθαρή πιστωτική επέκταση της Τράπεζας προς τις επιχειρήσεις αναμένεται να ξεπεράσει φέτος τα €2,5 δισ.,
- οι πέντε πυλώνες μπορούν να προσελκύσουν επενδύσεις της τάξης των 32 δισ. ευρώ έως το 2025,
- η σωρευτική χρηματοδότηση των σχετικών επενδυτικών σχεδίων από το τραπεζικό σύστημα υπολογίζεται σε 24 δισ. ευρώ (περιλαμβανομένων των πόρων του ΤΑΑ).
«Η Ελλάδα», ανέφερε ο κ. Βασιλείου, «βρίσκεται σε δυναμική πορεία υλοποίησης σημαντικών επενδυτικών σχεδίων και νιώθουμε ιδιαίτερη ικανοποίηση που αποτελούμε εταίρο στη μεγάλη προσπάθεια επιτάχυνσης του ρυθμού ανάπτυξης της εθνικής οικονομίας και ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας. Μέσα από τη χρηματοδότηση έργων στρατηγικής σημασίας για τη βελτίωση καίριων υποδομών, την ενεργειακή μετάβαση, την αξιοποίηση τεχνολογιών αιχμής, στοχεύουμε η Ελλάδα να ανταμείβει τον κάτοικο και τον επισκέπτη και να αποτελεί πόλο έλξης ολοένα και περισσότερων εγχώριων και διεθνών επενδυτικών κεφαλαίων. Αντιμετωπίζοντας ολιστικά το επενδυτικό οικοσύστημα, βλέπουμε πώς συνδέεται το ένα σχέδιο με το άλλο και όλα μαζί με την εθνική επενδυτική στρατηγική και τις ανάγκες της χώρας. Έτσι, δεν χρηματοδοτούμε απλώς επενδυτικά σχέδια, αλλά χρηματοδοτούμε μια στρατηγική ανάπτυξης της χώρας.»
Κλείνοντας την εκδήλωση, ο Πρόεδρος της ράπεζας, Γιώργος Ζανιάς, αναφέρθηκε στη δυναμική που αναπτύσσεται στην ελληνική οικονομία μέσα από τις επενδύσεις. «Οι επενδύσεις», σημείωσε, «αποτελούν την καρδιά ενός βιώσιμου μοντέλου ανάπτυξης καθώς έχουν πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα στην παραγωγή, την απασχόληση, τις εξαγωγές και προάγουν την κοινωνική ευημερία σε μακροπρόθεσμη βάση. Η προτεραιοποίηση που κάνει η Eurobank σε αυτόν τον τομέα συμβάλλει στην κάλυψη ενός σημαντικού κενού επενδύσεων που δημιούργησε η κρίση στη χώρα μας, παρά τις σχετικά πρόσφατες βελτιώσεις, και στην αποτροπή αναπτυξιακών λαθών του παρελθόντος.».
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
