«Τρύπα» πάνω από 10 δισ. στο ισοζύγιο παρά τα ρεκόρ του τουρισμού

Ανησυχητική είναι διεύρυνση της «τρύπας» στο ισοζύγιο αγαθών και υπηρεσιών, καθώς το έλλειμμα ξεπέρασε τα 10 δισ. ευρώ στο οκτάμηνο και είναι αυξημένο κατά 33%, παρά την εκτίναξη των εσόδων από τον τουρισμό, που έχουν πλησιάσει πολύ τα έσοδα της χρονιάς ρεκόρ του 2019.

Όπως δείχνουν τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η Τράπεζα της Ελλάδος, το έλλειμμα στο ισοζύγιο αγαθών και υπηρεσιών, εξαιρουμένων των καυσίμων, εμφάνισε το οκτάμηνο αύξηση 35% ξεπερνώντας τα 17 δισ. ευρώ, καθώς  οι εξαγωγές και οι εισαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα αυξήθηκαν κατά 27,5% και 30,5% αντίστοιχα. 

Η θετική είδηση για την ελληνική οικονομία έρχεται, για μία ακόμη φορά, από τον τουρισμό με τα έσοδα από ταξιδιωτικές υπηρεσίες να διπλασιάζεται σχεδόν και να ξεπερνούν τα 12,7 δισ. ευρώ, καθώς οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών αυξήθηκαν κατά 121,8% και οι σχετικές εισπράξεις κατά 92,1% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2021, αντιπροσωπεύοντας το 87,6% και το 96,4% των αντίστοιχων επιπέδων τους το 2019.

Αρνητική ήταν η εικόνα και σε ορισμένες παραμέτρους του ισοζυγίου κεφαλαίων, όπου φαίνεται μεγάλη εκροή τον Αύγουστο από τα ελληνικά ομόλογα και έντοκα γραμμάτια: μείωση κατά 1,4 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ελληνικά ομόλογα και έντοκα γραμμάτια.

Βάσει των στοιχείων που έδωσε στη δημοσιότητα η ΤτΕ: 

• Τον Αύγουστο του 2022, το πλεόνασμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών μειώθηκε σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2021, κυρίως λόγω της επιδείνωσης των ισοζυγίων δευτερογενών εισοδημάτων και αγαθών και, σε μικρότερο βαθμό, του ισοζυγίου πρωτογενών εισοδημάτων, η οποία αντισταθμίστηκε μερικώς από τη βελτίωση του ισοζυγίου υπηρεσιών.
• Την περίοδο Ιανουαρίου - Αυγούστου 2022, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών αυξήθηκε σε σχέση με το ίδιο διάστημα του 2021, κυρίως λόγω της επιδείνωσης του ισοζυγίου αγαθών, αλλά και των ισοζυγίων πρωτογενών και δευτερογενών εισοδημάτων, η οποία ως ένα βαθμό αντισταθμίστηκε από τη βελτίωση του ισοζυγίου υπηρεσιών. 

Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών

Τον Αύγουστο του 2022, το πλεόνασμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών μειώθηκε κατά 952,5 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον Αύγουστο του 2021 και διαμορφώθηκε σε 449,1 εκατ. ευρώ. 

Η αύξηση του ελλείμματος του ισοζυγίου αγαθών οφείλεται στην αύξηση των εισαγωγών, η οποία ήταν μεγαλύτερη από εκείνη των εξαγωγών σε απόλυτους όρους. Οι εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 70,3% σε τρέχουσες τιμές (21,3% σε σταθερές τιμές) και οι εισαγωγές κατά 48,8% σε τρέχουσες τιμές (19,3% σε σταθερές τιμές). Ειδικότερα, οι εξαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα σημείωσαν αύξηση κατά 36,2% σε τρέχουσες τιμές (15,6% σε σταθερές τιμές) και οι εισαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα σημείωσαν αύξηση κατά 23,8% σε τρέχουσες τιμές (15,2% σε σταθερές τιμές). Σημειώνεται ότι η μεγάλη αύξηση των εξαγωγών και των εισαγωγών καυσίμων οφείλεται κυρίως στην άνοδο των αντίστοιχων τιμών.

Η αύξηση του πλεονάσματος του ισοζυγίου υπηρεσιών οφείλεται στη βελτίωση πρωτίστως του ισοζυγίου ταξιδιωτικών υπηρεσιών και δευτερευόντως των ισοζυγίων μεταφορών και λοιπών υπηρεσιών. Οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών αυξήθηκαν κατά 44,0% και οι σχετικές εισπράξεις κατά 28,1% σε σχέση με τον Αύγουστο του 2021. Σημειώνεται ότι σε σύγκριση με τον Αύγουστο του 2019 οι αφίξεις ανήλθαν στο 86,8% και οι εισπράξεις έφθασαν οριακά το αντίστοιχο επίπεδο (98,5%). Το πλεόνασμα του ισοζυγίου μεταφορών αυξήθηκε λόγω της βελτίωσης του πλεονάσματος του ισοζυγίου θαλάσσιων μεταφορών. 

Το έλλειμμα του ισοζυγίου πρωτογενών εισοδημάτων αυξήθηκε σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2021, κυρίως λόγω της αύξησης των καθαρών πληρωμών για τόκους, μερίσματα και κέρδη. Το ισοζύγιο δευτερογενών εισοδημάτων κατέγραψε έλλειμμα έναντι πλεονάσματος σε σχέση με τον Αύγουστο του 2021, λόγω της μείωσης των εισπράξεων της γενικής κυβέρνησης.  

Την περίοδο Ιανουαρίου - Αυγούστου 2022, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών αυξήθηκε κατά 4,2 δισεκ. ευρώ σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2021 και διαμορφώθηκε σε 10,0 δισεκ. ευρώ.

Η αύξηση του ελλείμματος του ισοζυγίου αγαθών οφείλεται στην αύξηση των εισαγωγών με ρυθμό ταχύτερο του ρυθμού αύξησης των εξαγωγών. Οι εξαγωγές σημείωσαν αύξηση κατά 43,3% σε τρέχουσες τιμές (7,0% σε σταθερές τιμές) και οι εισαγωγές κατά 48,1% σε τρέχουσες τιμές (21,6% σε σταθερές τιμές). Ειδικότερα, σε τρέχουσες τιμές οι εξαγωγές και οι εισαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα αυξήθηκαν κατά 27,5% και 30,5% αντίστοιχα (10,4% και 21,5% σε σταθερές τιμές).

Η αύξηση του πλεονάσματος του ισοζυγίου υπηρεσιών οφείλεται στη βελτίωση κυρίως του ισοζυγίου ταξιδιωτικών υπηρεσιών, καθώς και των ισοζυγίων μεταφορών και λοιπών υπηρεσιών. Οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών αυξήθηκαν κατά 121,8% και οι σχετικές εισπράξεις κατά 92,1% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2021, αντιπροσωπεύοντας το 87,6% και το 96,4% των αντίστοιχων επιπέδων τους το 2019. Οι καθαρές εισπράξεις από μεταφορές παρουσίασαν αύξηση κατά 29,3%.

Το ισοζύγιο πρωτογενών εισοδημάτων κατέγραψε μικρό έλλειμμα έναντι πλεονάσματος την ίδια περίοδο του 2021, κυρίως λόγω της μείωσης των καθαρών εισπράξεων από λοιπά πρωτογενή εισοδήματα. Το πλεόνασμα του ισοζυγίου δευτερογενών εισοδημάτων μειώθηκε, λόγω της μείωσης των καθαρών εισπράξεων που κατέγραψε ο τομέας της γενικής κυβέρνησης.

Ισοζύγιο Κεφαλαίων

Τον Αύγουστο του 2022, το ισοζύγιο κεφαλαίων κατέγραψε μείωση του πλεονάσματος σε σχέση με το Αύγουστο του 2021 και διαμορφώθηκε σε 258,6 εκατ. ευρώ, λόγω της μείωσης των καθαρών εισπράξεων στον τομέα της γενικής κυβέρνησης. Την περίοδο Ιανουαρίου - Αυγούστου 2022, το πλεόνασμα του ισοζυγίου κεφαλαίων μειώθηκε σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2021 και διαμορφώθηκε σε 2,2 δισεκ. ευρώ, κυρίως λόγω της μείωσης των καθαρών εισπράξεων του τομέα της γενικής κυβέρνησης.

Συνολικό Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών και Κεφαλαίων

Τον Αύγουστο του 2022, το πλεόνασμα του συνολικού ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαίων (το οποίο αντιστοιχεί στις ανάγκες της οικονομίας για χρηματοδότηση από το εξωτερικό) μειώθηκε και διαμορφώθηκε σε 707,8 εκατ. ευρώ. Την περίοδο Ιανουαρίου - Αυγούστου 2022, το έλλειμμα του συνολικού ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαίων αυξήθηκε κατά 5,0 δισεκ. ευρώ σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2021 και διαμορφώθηκε σε 7,8 δισεκ. ευρώ.

Ισοζύγιο Χρηματοοικονομικών Συναλλαγών

Τον Αύγουστο του 2022, στην κατηγορία των άμεσων επενδύσεων, οι απαιτήσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού κατέγραψαν μείωση κατά 198,0 εκατ. ευρώ, ενώ οι υποχρεώσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού παρουσίασαν αύξηση κατά 306,3 εκατ. ευρώ, χωρίς αξιοσημείωτες συναλλαγές.

Στις επενδύσεις χαρτοφυλακίου, η μείωση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού οφείλεται κυρίως στη μείωση κατά 199,0 εκατ. ευρώ των τοποθετήσεών τους σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού. Η μείωση των υποχρεώσεών τους οφείλεται σχεδόν εξ ολοκλήρου στη μείωση κατά 1,4 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ελληνικά ομόλογα και έντοκα γραμμάτια. 

Στην κατηγορία των λοιπών επενδύσεων καταγράφηκε αύξηση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού, η οποία προέρχεται από την αύξηση κατά 114,0 εκατ. ευρώ της χορήγησης δανείων σε μη κατοίκους και τη στατιστική προσαρμογή που σχετίζεται με την έκδοση τραπεζογραμματίων (κατά 153,0 εκατ. ευρώ), που αντισταθμίστηκαν εν μέρει από τη μείωση κατά 111,0 εκατ. ευρώ των τοποθετήσεων των κατοίκων σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό. Η μείωση των υποχρεώσεών τους αντανακλά τη μείωση κατά 169,0 εκατ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα (περιλαμβάνεται και ο λογαριασμός TARGET) και τη μείωση κατά 144,2 εκατ. ευρώ των δανειακών υποχρεώσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού, οι οποίες αντισταθμίστηκαν μερικώς από τη στατιστική προσαρμογή που σχετίζεται με την έκδοση τραπεζογραμματίων (κατά 153,0 εκατ. ευρώ). 

Την περίοδο Ιανουαρίου - Αυγούστου 2022, στην κατηγορία των άμεσων επενδύσεων, οι απαιτήσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού σημείωσαν αύξηση κατά 983 εκατ. ευρώ και οι υποχρεώσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού, που αντιστοιχούν σε άμεσες επενδύσεις μη κατοίκων στην Ελλάδα, κατέγραψαν αύξηση κατά 4,7 δισεκ. ευρώ.

Στις επενδύσεις χαρτοφυλακίου, η καθαρή αύξηση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού οφείλεται κυρίως στην άνοδο κατά 9,4 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού. Η καθαρή αύξηση των υποχρεώσεών τους οφείλεται σχεδόν εξ ολοκλήρου στην άνοδο κατά 851,0 εκατ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ελληνικά ομόλογα και έντοκα γραμμάτια. 

Στην κατηγορία των λοιπών επενδύσεων, η μείωση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού οφείλεται στη μείωση κατά 5,3 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων κατοίκων σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό, η οποία αντισταθμίστηκε μερικώς από τη στατιστική προσαρμογή που συνδέεται με την έκδοση τραπεζογραμματίων (κατά 3,3 δισεκ. ευρώ). Η αύξηση των υποχρεώσεών τους αντανακλά κυρίως την άνοδο κατά 8,4 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα (περιλαμβάνεται και ο λογαριασμός TARGET) και τη στατιστική προσαρμογή που συνδέεται με την έκδοση τραπεζογραμματίων (κατά 3,3 δισεκ. ευρώ), η οποία αντισταθμίστηκε εν μέρει από τη μείωση κατά 4,1 δισεκ. ευρώ των δανειακών υποχρεώσεών τους προς μη κατοίκους.

Στο τέλος Αυγούστου 2022, τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας διαμορφώθηκαν σε 11,1 δισεκ. ευρώ, έναντι 12,1 δισεκ. ευρώ στο τέλος Αυγούστου 2021. 

ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΠΛΗΡΩΜΩΝ (εκατ. ευρώ) 

ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΠΛΗΡΩΜΩΝ (εκατ. ευρώ)