Η κρίση «έσβησε» 62 δισ. ευρώ από τον τζίρο του εμπορίου

Με ρυθμό σημαντικά υψηλότερο της μείωσης του ΑΕΠ υποχώρησε την περίοδο 2008-2017 ο τομέας του εμπορίου, με τις επιχειρήσεις του κλάδου να καταγράφουν απώλειες τζίρου ύψους των 61,65 δισ. ευρώ. Την ίδια στιγμή, δεκάδες χιλιάδες -μικρές, κυρίως- εταιρείες έβαλαν λουκέτο, ενώ οι νέες που δημιουργήθηκαν απλά βελτίωσαν τη συνολική δραματική εικόνα των πτωχεύσεων.

Από τα στοιχεία που δημοσίευσε πρόσφατα η ΕΛΣΤΑΤ, διαπιστώνεται ότι ο συνολικός τζίρος των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται σε χονδρεμπόριο και λιανεμπόριο (χωρίς ΦΠΑ) διαμορφώθηκε το 2017 στα 109,3 δισ. ευρώ έναντι 173 δις. ευρώ το 2008, δηλαδή το τελευταίο έτος πριν την είσοδο της χώρας στην ύφεση.

Επίσης, το 2008 στον ευρύτερο κλάδο του εμπορίου δραστηριοποιούνταν 297.450 επιχειρήσεις, ενώ το 2017 ο αριθμός μειώθηκε στις 231.909 εταιρείες. Να σημειώσουμε εδώ ότι καταγράφηκαν 96.454 λουκέτα, ενώ δημιουργήθηκαν 26.029 νέες εταιρίες και έτσι το τελικό ισοζύγιο δείχνει μείωση κατά 70.425 επιχειρήσεις.

Οι κλάδοι

Τη μεγαλύτερη υποχώρηση τζίρου με βάση κατέγραψαν τα κλασικά δισκοπωλεία, για την οποία όμως δεν ευθύνεται η κρίση αλλά η τεχνολογική εξέλιξη και η αλλαγή των καταναλωτικών συνηθειών. Συγκεκριμένα, από 150 εκατ. ευρώ τζίρο το 2008 κατέληξαν στα μόλις 10 εκατ. ευρώ το 2017, δηλαδή πτώση πάνω από 90%, ενώ ο αριθμός των εταιρειών μειώθηκε κατά 30%.

Εξαιρώντας τις μικρότερες κατηγορίες δραστηριότητας βλέπουμε κάποιους κλάδους με κύκλο εργασιών δισεκατομμυρίων να έχουν καταρρεύσει. Για παράδειγμα ο κλάδος «Λιανικό εμπόριο κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων σε ειδικευμένα καταστήματα» από 2,3 δις. ευρώ κατέληξε στα 396 εκατ. ευρώ. Το «Χονδρικό εμπόριο επίπλων, χαλιών και φωτιστικών» από 1,63 δις. ευρώ έκλεισε στα 369 εκατ. ευρώ. Το «Χονδρικό εμπόριο μετάλλων και μεταλλευμάτων» από 2,88 δισ. ευρώ κατέληξε στα 783,6 εκατ. ευρώ. Το «Λιανικό εμπόριο σιδηρικών, χρωμάτων και τζαμιών σε ειδικευμένα καταστήματα» από 3,18 δις. ευρώ στο 1,07 δις. ευρώ.

Αντίθετα, σημαντική αντοχή παρουσίασε ο κλάδος «Χονδρικό εμπόριο στερεών, υγρών και αερίων καυσίμων και συναφών προϊόντων», με τζίρο που αυξήθηκε από 9,79 δις. ευρώ στα 10,8 δις. ευρώ, ενώ το «Χονδρικό εμπόριο προϊόντων καπνού» από 3,22 δις. ευρώ έφτασε στα 3,6 δις. ευρώ. Αξίζει μια αναφορά στα σουπερμάρκετ και τον ευρύτερο κλάδο τροφίμων ποτών και καπνού, ο οποίος απώλεσε και 11.269 εταιρείες, με το τζίρο να υποχωρεί το διάστημα 2008-2017 στα 13,6 δις. ευρώ έναντι 15,84 δις. ευρώ (κάμψη κατά 14%), καθώς οι καταναλωτές περιόρισαν τις αγορές τους και στράφηκαν σε φθηνότερες επιλογές.

Η συνολική εικόνα

Τα παραπάνω στοιχεία αποτελούν μέρος της Έρευνας Στατιστικών Διάρθρωσης των Επιχειρήσεων της ΕΛΣΤΑΤ. Από τα αποτελέσματα της έρευνας των έτους 2017 προκύπτει ότι ο συνολικός κύκλος εργασιών των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα στους τομείς της βιομηχανίας, των κατασκευών, του εμπορίου και των υπηρεσιών (πλην των προσωπικών υπηρεσιών) ανήλθε στα 249 δισ. ευρώ.

Αντίστοιχα, η αξία παραγωγής και η ακαθάριστη προστιθέμενη αξία για τις συγκεκριμένες επιχειρήσεις ανήλθαν στα 151,4 δισ. ευρώ και 49,4 δισ. ευρώ, αντίστοιχα. Ως προς τις εισροές εργασίας των επιχειρήσεων, αυτές αριθμούσαν 2,3 εκατομμύρια απασχολούμενους, εκ των οποίων 1,6 εκατομμύρια ήταν μισθωτοί.

Κατά το έτος 2017 δραστηριοποιήθηκαν στην Ελλάδα συνολικά 719.492 επιχειρήσεις στους τομείς της βιομηχανίας, των κατασκευών, του εμπορίου και των υπηρεσιών (πλην των προσωπικών υπηρεσιών). Οι κλάδοι με το μεγαλύτερο πλήθος επιχειρήσεων ήταν το χονδρικό και λιανικό εμπόριο με 231.909 επιχειρήσεις, οι οποίες αποτελούν το 32,2%, ο κλάδος των επαγγελματικών, επιστημονικών και τεχνικών υπηρεσιών με 137.267 επιχειρήσεις, οι οποίες αποτελούν το 19,1% και ακολουθούν οι υπηρεσίες παροχής καταλύματος και εστίασης με 110.831 επιχειρήσεις και ποσοστό 15,4%.

Αναφορικά με τον συνολικό κύκλο εργασιών που κατέγραψαν οι επιχειρήσεις το 2017, ο κλάδος του χονδρικού και λιανικού εμπορίου κατείχε το μεγαλύτερο μερίδιο με ποσοστό 43,9% και 109,4 δισεκατομμύρια ευρώ, σε απόλυτο μέγεθος, και ακολουθούν οι κλάδοι της μεταποίησης και παροχής ηλεκτρικού ρεύματος, φυσικού αερίου, ατμού και κλιματισμού με ποσοστά 21,7% και 8,6% αντίστοιχα και απόλυτα μεγέθη 54,1 δισ. ευρώ και 21,3 δισ. ευρώ, κατ’ αντιστοιχία.