Το γεγονός πως η πανδημία και ο πόλεμος στην Ουκρανία δίδαξαν την Ευρώπη πως πρέπει να αποκτήσει αυτονομία υπογράμμισε ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μαργαρίτης Σχοινάς που σημείωσε ότι «πρέπει να διασφαλίσουμε τον εφοδιασμό μας με κρίσιμους πόρους και να αγωνιστούμε για τη στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης. Δεν θέλουμε να ξαναδούμε ελλείψεις φαρμάκων, μασκών ή αναπνευστήρων στην ΕΕ. Πρέπει να βασιστούμε στην ανεξαρτησία μας. Αυτό συνεπάγεται αλλαγή».
Κατά την ομιλία του στο 1ο Παγκόσμιο Πανομογενειακό Ιατρικό Συνέδριο, που πραγματοποιείται στη Θεσσαλονίκη, ο κ. Σχοινάς αναφέρθηκε στην πρωτοφανή κατάσταση, με την οποία βρέθηκε αντιμέτωπη η Ευρώπη τον περασμένο χειμώνα, η οποία και την οδήγησε να κάνει κι αυτή από την πλευρά της πρωτοφανή πράγματα, με το πλέον συμβολικό και αποτελεσματικό όλων να είναι η επιτυχής στρατηγική εμβολιασμών της ΕΕ, την οποία χαρακτήρισε «μεγάλο ευρωπαϊκό success story», επισημαίνοντας πως «έσωσε εκατομμύρια ζωές και επέτρεψε την επιστροφή στην πολυπόθητη κανονικότητα».
Υπογράμμισε, ωστόσο, πως δεν έχουμε τελειώσει ακόμη με την Covid-19 και πως θα πρέπει όλη η προσοχή να είναι στραμμένη στη διαχείριση της πανδημίας, ενώ αναφέρθηκε και στις άλλες απειλές υγείας που αναδύονται, όπως η άνοδος των κρουσμάτων οξείας ηπατίτιδας και η ευλογιά των πιθήκων, τα συμπτώματα των οποίων μπορεί να είναι σοβαρά για άτομα που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες.
Οι ιοί δεν είναι όμως η μόνη απειλή για τα συστήματα υγείας στην ΕΕ, τόνισε ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. «Κατά τραγικό τρόπο, μια νέα απειλή αναδύθηκε πριν από πέντε μήνες: η παράνομη και βάναυση στρατιωτική επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία. Η ειρήνη και η ασφάλεια, που θεωρούσαμε δεδομένες, είναι μεταξύ των πλέον θεμελιωδών καθοριστικών παραγόντων της υγείας και της ευημερίας», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Σχοινάς, σύμφωνα με τον οποίο η πανδημία και τώρα ο πόλεμος σήμαναν το τέλος της εποχής της αθωότητας για την Ευρώπη.
«Ο κόσμος αλλάζει. Η Ευρωπαϊκή Ένωση αλλάζει επίσης. Τόσο ο πόλεμος στην Ουκρανία όσο και οι συνεχιζόμενες απειλές για την υγεία δείχνουν την επείγουσα ανάγκη για περαιτέρω ενίσχυση του συντονισμού και της ανθεκτικότητάς μας· καθώς και του ευρωπαϊκού πρότζεκτ εν συνόλω», τόνισε ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, υπογραμμίζοντας την αλληλεγγύη που επέδειξε η ΕΕ στους Ουκρανούς πολίτες και σε υγειονομικό επίπεδο, αλλά και την ανάγκη να εισακουστεί το κάλεσμα των πολιτών, ιδιαίτερα της νεότερης γενιάς, και των γιατρών για μια «Ευρώπη της Υγείας».
«Συμμεριζόμαστε την επιθυμία μιας Ευρώπης που να είναι δίκαιη και ευημερούσα, όπου μπορούμε να ζήσουμε με ειρήνη και ασφάλεια. Η υγεία είναι ένα εγγενές μέρος αυτών των φιλοδοξιών. Αυτός είναι ο ευρωπαϊκός τρόπος ζωής. Μαζί μπορούμε να τον προωθήσουμε και είμαι σίγουρος ότι θα το κάνουμε», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Να κρατήσουμε τα μαθήματα από την πανδημία
Ο κ. Σχοινάς αναφέρθηκε και στα μαθήματα που η ΕΕ άντλησε από την πανδημία, επισημαίνοντας πως «το δικαίωμα στην υγεία είναι μία από τις θεμελιώδεις αξίες μας κι ένα σύμβολο του τι πρεσβεύει η Ευρωπαϊκή Ένωση», που για να το κάνουμε πραγματικότητα θα πρέπει να κρατήσουμε όσα διδαχθήκαμε αυτή την περίοδο.
Αναλύοντας τα διδάγματα από την πανδημία, υπογράμμισε ότι τα κράτη μέλη πρέπει να ενισχύσουν τα συστήματα υγείας και τη συνολική τους ανθεκτικότητα και να παρακολουθούν στενά «τη συμπεριφορά των ιών και τις διασυνοριακές απειλές για την υγεία, την εξέλιξή τους και τον αντίκτυπο της αποτελεσματικότητας των εμβολίων».
Αναφερόμενος στην «Ευρωπαϊκή Ένωση Υγείας» που οικοδομεί η ΕΕ για την προστασία των Ευρωπαίων πολιτών και τη συλλογική αντιμετώπιση των διασυνοριακών κρίσεων, ο κ. Σχοινάς, αφού αναφέρθηκε στα βήματα που έχουν γίνει μέχρι στιγμής, σημείωσε πως απαιτείται περαιτέρω πρόοδος στον φαρμακευτικό τομέα, στον εκσυχρονισμό των συστημάτων υγείας και την ανάληψη δράσεων σε παγκόσμιο επίπεδο.
Ειδικότερα, ανέφερε πως «χρειαζόμαστε έναν ζωντανό και δίκαιο φαρμακευτικό τομέα», γεγονός που προϋποθέτει να υπάρχουν φάρμακα για όλους, σε προσιτές συνθήκες, αλλά και να διασφαλίσουμε ότι η ευρωπαϊκή βιομηχανία θα παραμείνει καινοτόμα και παγκόσμιος ηγέτης. «Αυτοί δεν είναι ανταγωνιστικοί στόχοι, στον αντίποδα και οι δύο είναι εφικτοί και πρέπει να τους κάνουμε πραγματικότητα. Θα καθοδηγήσουν το σημαντικό νομοθετικό πακέτο που θα παρουσιάσουμε μέχρι το τέλος του έτους για την αναθεώρηση της υφιστάμενης φαρμακευτικής νομοθεσίας», τόνισε.
Σε ό,τι αφορά τον εκσυχρονισμό των συστημάτων υγείας σημείωσε πως «αυτό σημαίνει μεταρρυθμίσεις και κοστίζει πολύ», υπογραμμίζοντας ωστόσο πως τα κράτη μέλη δεν είναι μόνα καθώς η Ευρώπη τείνει ξανά χείρα βοηθείας, διοχετεύοντας χρήματα μέσα από τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Σταθερότητας, τα οποία είναι μια «ευκαιρία ζωής», να χρησιμοποιηθούν για τη δημιουργία πιο ανθεκτικών συστημάτων υγείας.
Υπογράμμισε, τέλος, πως για να είναι ισχυρή η «Ευρωπαϊκή Ένωση Υγείας» απαιτείται ανάληψη δράσεων σε παγκόσμιο επίπεδο και για τον σκοπό αυτό «θα καθορίσουμε τις προτεραιότητές μας σε μια νέα παγκόσμια στρατηγική για την υγεία, που θα υιοθετηθεί το φθινόπωρο».