«Καυτό καλοκαίρι» υψηλών ενεργειακών τιμών φέρνουν οι μεθοδεύσεις ενεργειακού «στραγγαλισμού» της Ευρώπης από τη Ρωσία. Είναι χαρακτηριστικό ότι η σημερινή τιμή χονδρικής για το ρεύμα ξεπερνά τα 300 ευρώ/μεγαβατώρα σε επτά ευρωπαϊκές χώρες, μεταξύ των οποίων η Ελλάδα, καθώς η τιμή του φυσικού αερίου έχει επιστρέψει σε επίπεδα όπου βρισκόταν τον Μάρτιο, μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Η τιμή χονδρικής στην Ελλάδα έχει αναρριχηθεί στα 314 ευρώ/μεγαβατώρα και είναι η τρίτη υψηλότερη στην Ευρώπη μετά της Ιταλίας και της Γαλλίας, ενώ και στη Γερμανία έχει πλησιάσει πολύ κοντά στα 300 ευρώ. Σημειώνεται ότι αυτές οι τιμές καταγράφονται την ώρα που η ζήτηση ισχύος στην Ελλάδα ανεβαίνει, λόγω του πρώτου καύσωνα αυτής της θερινής σεζόν, στα υψηλότερα επίπεδα για τον πρώτο μήνα του καλοκαιριού.
Αξιοσημείωτο, επίσης, το γεγονός ότι στο ενεργειακό μείγμα της σημερινής ημέρας κυριαρχεί το φυσικό αέριο, με ποσοστό γύρω στο 60% και η παραγωγή από λιγνίτη, με περίπου 25%, ενώ πολύ χαμηλά είναι τα ποσοστά παραγωγής από υδροηλεκτρικά και Ανανεώσιμες Πηγές.
Ο ευρωπαϊκός χάρτης τιμών ρεύματος
Η εκτίναξη των τιμών του ρεύματος είναι, βεβαίως, άμεση συνέπεια της συνεχούς ανόδου των τιμών του φυσικού αερίου στην ευρωπαϊκή αγορά, που σήμερα ξεπερνούν και τα 130 ευρώ ανά μεγαβατώρα, καθώς έχει σημάνει συναγερμός για το ορατό, πλέον, ενδεχόμενο να μην καταφέρουν οι ευρωπαϊκές χώρες να καλύψουν κατά τουλάχιστον 80% τις αποθήκες τους για τον χειμώνα, μετά τη μεγάλη μείωση τροφοδοσίας που επιβάλλει με διάφορες προφάσεις η Gazprom, επιδιώκοντας να επιτύχει πολιτικούς στόχους, όπως ανοικτά καταγγέλλει η γερμανική κυβέρνηση.
Η τιμή του φυσικού αερίου στην Ολλανδία
Έτσι, η τιμή του φυσικού αερίου συνεχίζει σήμερα το ράλι των προηγούμενων ημερών σε επίπεδο 135 ευρώ ανά μεγαβατώρα, ενώ μέχρι πριν από λίγες ημέρες -και πριν εντείνει την πίεση η Μόσχα- βρισκόταν χαμηλότερα από τα 100 ευρώ. Το παράδοξο είναι ότι, σε περίοδο εποχικά μειωμένης ζήτησης, η τιμή βρίσκεται στα επίπεδα του Μαρτίου, αμέσως μετά το σοκ της ρωσικής εισβολής,με αποτέλεσμα να γίνεται πολύ δύσκολη η προσπάθεια των ευρωπαϊκών κρατών να αναπληρώσουν τα αποθέματά τους για τον χειμώνα, ώστε να αποτραπεί η εκτίναξη των τιμών αερίου και ρεύματος την επόμενη χειμερινή περίοδο σε επίπεδα ακόμη υψηλότερα από την προηγούμενη.
Σημειώνεται ότι στη σημερινή σύνοδο κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, όπως και ο Ιταλός ομόλογός του, Μάριο Ντράγκι, θα θέσουν επιτακτικά εκ νέου το αίτημα για επιβολή πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου, χωρίς πάντως να υπάρχουν σοβαρές πιθανότητες να γίνει δεκτή αυτή η πρόταση. Οι χώρες του ευρωπαϊκού Βορρά, όπως και ειδικοί των ενεργειακών αγορών, υποστηρίζουν ότι μια επιβολή πλαφόν δεν θα επηρεάσει μόνο την τιμή του εισαγόμενου από τη Ρωσία αερίου, αλλά ενδέχεται να δημιουργήσει δυσκολίες στην προσπάθεια της Ευρώπης να προσελκύσει LNG από τη διεθνή αγορά, στην περίπτωση όπου η τιμή στην Ευρώπη διαμορφωθεί χαμηλότερα από την Ασία.
Η νέα έξαρση των ενεργειακών τιμών συμπίπτει χρονικά με την εφαρμογή του νέου μοντέλου λειτουργίας της χονδρεμπορικής αγοράς ρεύματος, το οποίο προβλέπει πλαφόν στα έσοδα των παραγωγών με βάση στοιχεία κόστους και ένα προκαθορισμένο περιθώριο κέρδους και συλλογή των υπερεσόδων στην πηγή τους, ώστε να μεταφέρονται στους καταναλωτές με μορφή επιδότησης και να μειωθούν δραστικά οι λογαριασμοί ρεύματος. Με το νέο μοντέλο στήριξης, που έχει στόχο να μειώσει στα επίπεδα Σεπτεμβρίου 2019 τις λιανικές τιμές, επιβάρυνση θα έχει και ο κρατικός προϋπολογισμός, η οποία θα αυξάνεται όσο ανεβαίνουν οι τιμές χονδρικής.
Η Ευρώπη σε συναγερμό: Τι φοβάται η Γερμανία
Οι ευρωπαϊκές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας αυξήθηκαν στο υψηλότερο επίπεδο από το Δεκέμβρη, μετά την ανακοίνωση από τη γερμανική κυβέρνηση ότι κάνει ένα βήμα πιο κοντά στην επιβολή δελτίου για τις προμήθειες φυσικού αερίου, εν μέσω περικοπών στις ροές από τη Ρωσία.
Η τιμή του επόμενου έτους στη Γερμανία, όπως σημειώνει το Bloomberg, αυξήθηκε έως και 4,5% στα 256 ευρώ, στο υψηλότερο επίπεδο από τις 23 Δεκεμβρίου, στο Ευρωπαϊκό Χρηματιστήριο Ενέργειας. Η αντίστοιχη τιμή στη Γαλλία αυξήθηκε 1,6% στα 320 ευρώ ανά μεγαβατώρα, φθάνοντας επίσης στο υψηλότερο σημείο από τον Δεκέμβριο.
«Οι ευρωπαϊκές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας αυξήθηκαν ως αποτέλεσμα της χαμηλότερης παροχής αερίου και των ανανεωμένων ανησυχιών για τη χειμερινή ισορροπία», ανέφερε στο Bloomberg ο Κάρλος Τόρες Ντίαζ, αντιπρόεδρος της Rystad Energy AS. «Οι διαταραχές του εφοδιασμού δημιουργούν μια δυσκολότερη ευρωπαϊκή ισορροπία», πρόσθεσε.
Η Γερμανία προειδοποίησε ότι οι κινήσεις της Ρωσίας να μειώσει τον εφοδιασμό της Ευρώπης με φυσικό αέριο κινδυνεύουν να προκαλέσουν κατάρρευση στις αγορές ενέργειας, κάνοντας έναν παραλληλισμό με τον ρόλο της Lehman Brothers στην πρόκληση της οικονομικής κρίσης.
Όπως τόνισε ο υπουργός Οικονομίας, Ρόμπερτ Χάμπεκ, ανακοινώνοντας σήμερα την αύξηση του επιπέδου συναγερμού για την προμήθεια φυσικού αερίου και την ενεργοποίηση αντίστοιχων προβλεπόμενων μέτρων, οι ενεργειακές εταιρείες υφίστανται μεγάλες απώλειες από τις υψηλές τιμές του φυσικού αερίου και ίσως το επόμενο διάστημα να μην μπορούν να τις μεταφέρουν στους πελάτες τους, με αποτέλεσμα να απειληθεί ολόκληρη η αγορά με κατάρρευση.
Με τα μέτρα του δεύτερου επιπέδου συναγερμού, προβλέπεται ότι εντείνεται η παρακολούθηση της αγοράς από τη γερμανική κυβέρνηση και ενεργοποιούνται ορισμένοι σταθμοί παραγωγής με άνθρακα. Στο επόμενο στάδιο, το γερμανικό σχέδιο προβλέπει την επιβολή δελτίου στην παροχή φυσικού αερίου στη βιομηχανία.