Την ώρα που οι εγχώριες αλυσίδες σούπερ μάρκετ ακόμη προσπαθούν για να «χτίσουν» το κανάλι των ηλεκτρονικών πωλήσεων μέσα από την υλοποίηση μιας σειράς επενδύσεων που αφορούν στη δημιουργία νέων κέντρων διανομής, στην επέκταση της γεωγραφικής κάλυψης και στον ψηφιακό μετασχηματισμό, οι εξελίξεις σε αυτό το μέτωπο τρέχουν.
Το express delivery ή quick commerce έχει αρχίσει να κάνει ηχηρή την παρουσία του και στην Ελλάδα εδώ και κάποιο διάστημα, καταγράφοντας ταχεία ανάπτυξη, γεγονός που σύμφωνα με κύκλους της αγοράς δεν είναι διόλου απίθανο σε ορίζοντα χρόνου να «χτυπήσει» τους τζίρους των παραδοσιακών σούπερ μάρκετ, τα οποία κινούνται με αργότερους ρυθμούς σε επίπεδο ενσωμάτωσης των νέων τεχνολογιών.
Όπως είναι γνωστό και στην χώρα μας ακολουθώντας το μοντέλο του εξωτερικού, αρκετές ηλεκτρονικές πλατφόρμες διανομής φαγητού, εκτός από τις συνεργασίες που έχουν συνάψει με τις αλυσίδες του οργανωμένου λιανεμπορίου για την παράδοση ειδών παντοπωλείου, έχουν αναπτύξει και τα δικά τους market places, όπως για παράδειγμα το efood market και το wolt market ενώ σε αυτά έρχονται να προστεθούν και νεοεισερχόμενοι παίκτες όπως το pop market και το ferto.
Σε αυτό που ποντάρουν για να ξεχωρίσουν σε σχέση με τα ηλεκτρονικά καταστήματα των παραδοσιακών σούπερ μάρκετ είναι η υπόσχεση της παράδοσης των προϊόντων σε χρόνους-αστραπή, από 15 μέχρι 20 λεπτά περίπου από την πραγματοποίηση της παραγγελίας. Το κατά πόσο η συγκεκριμένη υπόσχεση τηρείται με ακρίβεια στην πράξη είναι δύσκολο να διαπιστωθεί, ωστόσο μπορεί να λειτουργήσει σαν δέλεαρ για τους Έλληνες καταναλωτές, οι οποίοι είναι εξοικειωμένοι με το express delivery εδώ και αρκετά χρόνια σε ό,τι αφορά την παραγγελία καφέ και σνακ.
Εκτιμάται, μάλιστα, ότι η γρήγορη παράδοση δίνει στο express delivery ένα ισχυρό πλεονέκτημα έναντι των σούπερ μάρκετ, που θα μπορούσε να εξουδετερώσει για κάποιους καταναλωτές το πλεονέκτημα χαμηλότερων τιμών που έχουν οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ στα είδη παντοπωλείου, επιτρέποντας στις εταιρείες του express delivery να «πριονίσουν» τα μερίδια αγοράς του οργανωμένου λιανεμπορίου.
Αν και ακόμη είναι νωρίς να βγουν ξεκάθαρα συμπεράσματα για το μερίδιο που ο κλάδος του quick commerce θα πάρει σε σχέση με το σύνολο του οργανωμένου λιανεμπορίου, το μόνο σίγουρο είναι ότι θα φέρει αλλαγές και νέα δεδομένα, δείχνοντας προς την κατεύθυνση της δημιουργίας περισσότερων συμμαχιών.
Απώλειες 2 - 4% στον τζίρο των αλυσίδων
Ήδη στο εξωτερικό, το express delivery εμφανίζει μεγάλη δυναμική. Είναι ενδεικτικό ότι στην Ολλανδία ο τζίρος των υπηρεσιών γρήγορης διανομής έχει φτάσει τα 500 εκατ. ευρώ, ενώ εκτιμάται ότι φέτος θα σπάσει το φράγμα του 1 δισ. ευρώ με τη μέση δαπάνη να κυμαίνεται στα 20 ευρώ. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, οι πωλήσεις του quick commerce εκτιμάται ότι θα πλησιάσουν τα 1,7 δισ. ευρώ, καταλαμβάνοντας, ωστόσο, μέχρι στιγμής, ένα μικρό μερίδιο στην πίτα των 240 δισ. ευρώ που είναι η συνολική αξία του βρετανικού λιανεμπορίου τροφίμων.
Καθώς αναπτύσσονται οι υπηρεσίες της γρήγορης διανομής, είναι αναπόφευκτο οι παραδοσιακές αλυσίδες σούπερ μάρκετ να χάσουν μέρος από τον τζίρο τους. Περισσότερο ευάλωτα θεωρούνται τα σούπερ μάρκετ που διαθέτουν ένα ευρύ δίκτυο από τα λεγόμενα καταστήματα γειτονιάς, τα οποία εντοπίζονται κυρίως στα μεγάλα αστικά κέντρα.
Σύμφωνα με αναλύσεις, οι βρετανικές αλυσίδες σούπερ μάρκετ όπως η Tesco, η Sainsbury's και η Marks & Spencer κινδυνεύουν να χάσουν μεταξύ 2 με 4% από τον τζίρο τους μέχρι το 2026 λόγω της ανάπτυξης του quick commerce. Επιπλέον, έρευνα που ανέλυσε τα στοιχεία των τραπεζικών λογαριασμών, έδειξε ότι οι Βρετανοί χρήστες των υπηρεσιών express delivery δαπανούν κατά μέσο όρο 22% λιγότερα χρήματα στα σούπερ μάρκετ.
Από την άλλη, η υπόσχεση της παράδοσης μέσα σε 10 λεπτά δεν έρχεται χωρίς κόστος. Έρευνα της Barclays επεσήμανε ότι οι τιμές στο quick commerce ήταν τσιμπημένες μέχρι και 20% σε ορισμένα προϊόντα σε σχέση με τα ηλεκτρονικά καταστήματα των σούπερ μάρκετ. Σε μια χρονική συγκυρία όπου παγκοσμίως σημειώνονται έντονες πληθωριστικές πιέσεις, αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε αναθεώρηση των κινήσεων τόσο του quick commerce όσο και των αλυσίδων σούπερ μάρκετ.