Την πολιορκία της ευρωπαϊκής ενεργειακής αγοράς από τη ρωσική Gazprom σπάνε οι αυξημένες προμήθειες αμερικανικού υγροποιημένου αερίου (LNG) και, σε συνδυασμό με τη μεγάλη βελτίωση των καιρικών συνθηκών στη Βόρεια Ευρώπη, προκαλείται ραγδαία υποχώρηση των τιμών του φυσικού αερίου, που δημιουργεί προσδοκίες για χαμηλότερες τιμές χονδρικής και στο ρεύμα.
Είναι χαρακτηριστικό ότι σήμερα, στην αγορά της Ολλανδίας, οι τιμές του φυσικού αερίου για τα συμβόλαια του Φεβρουαρίου σημειώνει πτώση σχεδόν κατά 20% και υποχωρεί στο επίπεδο των 71 ευρώ, δηλαδή περίπου 60% χαμηλότερα από το ρεκόρ των 180 ευρώ/μεγαβατώρα που είχε καταγραφεί μέσα στον Δεκέμβριο. Μάλιστα, αντίστοιχες μειώσεις καταγράφονται και στις τιμές των συμβολαίων έως και τον Απρίλιο, για τον οποίο η τιμή έχει υποχωρήσει λίγο κάτω από τα 64 ευρώ.
Οι τιμές του φυσικού αερίου μέχρι και τον Απρίλιο 2022
Υπενθυμίζεται ότι οι τιμές για προθεσμιακά συμβόλαια έως και το 2023 είχαν «τρελαθεί» όταν το συμβόλαιο του Ιανουαρίου εκτινάχθηκε στα 180 ευρώ. Είναι χαρακτηριστικό ότι είχαν διαμορφωθεί τιμές που ξεπερνούσαν τα 100 ευρώ για όλους τους μήνες μέχρι και τον Μάρτιο του 2023, ενώ η η μέση τιμή για το πρώτο τρίμηνο του 2022 διαμορφωνόταν στα 176 ευρώ και για το δεύτερο τρίμηνο στα 127 ευρώ.
Οι τιμές του αερίου οδηγούν χαμηλότερα και τις χονδρικές τιμές του ρεύματος στην Ευρώπη. Είναι χαρακτηριστικό ότι για τις χώρες που είχαν δώσει αυριανές τιμές χονδρικής έως τις 14.00 (η Ελλάδα δεν είναι ανάμεσα σε αυτές), η τιμή σε όλες τις περιπτώσεις διαμορφωνόταν χαμηλότερα από τα 100 ευρώ/μεγαβατώρα. Οι τιμές της Γερμανίας «διόρθωσαν» ανοδικά σε πιο φυσιολογικά επίπεδα, άνω των 80 ευρώ, μετά την παροδική μεγάλη πτώση που σημειώθηκε χθες, σε τιμές γύρω από τα 10 ευρώ.
Οι τιμές χονδρικής του ρεύματος στην Ευρώπη
Πέρα από τη μειωμένη ζήτηση για φυσικό αέριο, μετά τη μεγάλη βελτίωση των καιρικών συνθηκών στην Ευρώπη και την αποκατάσταση της παροχής ισχύος από ορισμένους πυρηνικούς σταθμούς, καταλύτης στη μείωση των τιμών του αερίου είναι η αυξημένη προσφορά αμερικανικού LNG, που είναι αποτέλεσμα, όπως σημειώνουν αναλυτές, όχι κάποιας πολιτικής παρέμβασης από την Ουάσιγκτον, αλλά του γεγονότος ότι οι τιμές στην Ευρώπη ξεπερνούν πλέον αρκετά τις αντίστοιχες στην Ασία, ενώ η ζήτηση από την Ασία έχει πλέον μειωθεί. Έτσι, συμφέρει τις αμερικανικές εταιρείες παραγωγής σχιστολιθικού αερίου να στρέφουν τα φορτία τους προς την ευρωπαϊκή αγορά, τουλάχιστον όσο οι τιμές παραμένουν εξαιρετικά υψηλές.
Σύμφωνα με πληροφορίες του "Bloomberg", ήδη έχουν αυξηθεί οι ροές αερίου από τους δύο τερματικούς σταθμούς αεριοποίησης LNG της Βρετανίας, μετά τις παραδόσεις φορτίων LNG αυξημένων κατά 20% μετά τις 24 Δεκεμβρίου, ενώ αναμένεται να αυξηθούν οι εισροές LNG και σε άλλους τερματικούς σταθμούς στην Ευρώπη, καθώς τα φορτία που έρχονται από τις ΗΠΑ είναι αυξημένα κατά το ένα τρίτο για το Σαββατοκύριακο.
Όλα αυτά δεν σημαίνουν βεβαίως, ότι η ενεργειακή κρίση έχει τελειώσει στην Ευρώπη. Όπως αναφέρει ο αναλυτής του "Bloomberg", Άντριου Χιλ, τα γεωπολιτικά θέματα και οι εντάσεις με τη Ρωσία, ιδιαίτερα για τον αγωγό Nord Stream 2 θα οδηγήσουν τη Ρωσία να κρατήσει περιορισμένες τις ροές αερίου στην Ευρώπη το πρώτο εξάμηνου του 2022 και ενδεχομένως ακόμη περισσότερο.
Ενδεικτικό του προβλήματος είναι ότι ο αγωγός Γιαμάλ, που μεταφέρει αέριο από τη Ρωσία στην Ευρώπη μέσω της Λευκορωσίας συνεχίζει για ενδέκατη μέρα να λειτουργεί με αντίστροφη ροή, μεταφέροντας αέριο στην Πολωνία από τη Γερμανία. Η Πολωνία προτιμά να αντλεί φυσικό αέριο από τα ευρωπαϊκά αποθέματα, παρά να διαπραγματευθεί τώρα νέα συμφωνία με την Gazprom, μετά τη λήξη της προηγούμενης, καθώς στις σημερινές συνθήκες, πολιτικές και οικονομικές, κινδυνεύει να βρεθεί μπροστά σε μεγάλη πίεση από τους Ρώσους για συμφωνία σε υψηλές τιμές.