Η έλλειψη εργατικού δυναμικού σε αρκετούς κλάδους σε συνδυασμό με την αύξηση του πληθωρισμού που «ροκανίζει» σημαντικό μέρος των εισοδημάτων, οδηγούν σε μία νέα κόντρα μεταξύ εταιρειών ή και κρατών με τους εργαζόμενους, με τους δεύτερους να απαιτούν αυξήσεις μισθών που συμβαδίζουν με το αυξημένο κόστος ζωής.
Όπως άλλωστε τόνισε και ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, κ. Θ. Σκυλακάκης, σε πρόσφατη συνέντευξή του, σε αρκετούς κλάδους στην Ελλάδα αρχίζει να εμφανίζεται «στενότητα» εργατικού δυναμικού, με αποτέλεσμα να ασκούνται πιέσεις για αυξήσεις μισθών. Ο κ. Σκυλακάκης υπογράμμισε ότι αυτές οι πιέσεις θα ενισχυθούν περαιτέρω, καθώς η οικονομία ανακάμπτει και παράλληλα εκτιμάται ότι θα αυξηθούν και οι επενδύσεις, με δεδομένη και την εισροή των «πακέτων» από τα κεφάλαια του Ταμείου Ανάκαμψης.
Σε διεθνές επίπεδο οι πιέσεις για αυξήσεις μισθών φέρνουν κυβερνήσεις αλλά και επιχειρήσεις αντιμέτωπες με αρκετά προβλήματα. Ένα από τα κορυφαία γερμανικά συνδικάτα ζήτησε πριν από λίγες ημέρες αυξήσεις μισθών 5,3% προκειμένου να υπάρξει «ευθυγράμμιση» αποδοχών και πορείας πληθωρισμού.
Ορισμένοι αναλυτές δεν κρύβουν τον φόβο τους ότι οι πιέσεις για αυξήσεις μισθών θα δημιουργήσουν έναν πληθωριστικό κύκλο ανάλογο με αυτόν της δεκαετίας του ’70, γεγονός που θα αναγκάσει τις κεντρικές τράπεζες να αυξήσουν τα επιτόκια, κίνηση που θα πλήξει αγορές αλλά και θα αυξήσει το κόστος δανεισμού των επιχειρήσεων.
Σημειώνεται ότι το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) προειδοποίησε ότι οι κεντρικές τράπεζες θα πρέπει να διατηρούν «ιδιαίτερα αυξημένη επαγρύπνηση», καθώς η αύξηση του ενεργειακού κόστους ενδέχεται να τροφοδοτήσει επιθετική αύξηση μισθών, κάτι που θα ενίσχυε ακόμη περισσότερο τις πληθωριστικές πιέσεις.
«Παγωμένοι» για μία 10ετία οι μισθοί στις μεγάλες οικονομίες της υφηλίου
Στον αντίποδα ορισμένοι οικονομολόγοι τονίζουν ότι οι μισθοί ουσιαστικά έχουν μείνει «παγωμένοι» κατά τη διάρκεια της τελευταίας 10ετίας και όχι μόνο σε χώρες όπως η Ελλάδα, όπου αυτό μπορεί να αποδοθεί στην κρίση χρέους, αλλά και σε οικονομίες που έχουν ακολουθήσει πολύ καλή πορεία.
«Το ανθρώπινο κεφάλαιο έχει γίνει λίγο πιο ακριβό», παραδέχεται ο Κάρστεν Μπρζέσκι, επικεφαλής οικονομολόγος της ING, σύμφωνα με τον οποίο οι μισθολογικές πιέσεις, που είχαν ξεκινήσει πριν από το ξέσπασμα της πανδημίας, θα ενισχυθούν το επόμενο χρονικό διάστημα.
Οι πιο σαφείς πιέσεις είναι στις ΗΠΑ. Οι καταναλωτικές δαπάνες είναι ισχυρές, αλλά το εργατικό δυναμικό είναι περίπου κατά τέσσερα εκατ. λιγότερο από το επίπεδο των 165 εκατ.πριν από την πανδημία, και οι μέσες ωριαίες αποδοχές αυξάνονται με ετήσιο ρυθμό 4,5%.
«Οι επιχειρήσεις θα χρειαστούν το εργατικό δυναμικό για να καλύψουν αυτή τη ζήτηση και αν [οι εργαζόμενοι] δεν επιστρέψουν, τότε θα δούμε μεγαλύτερη αύξηση των μισθών», σημειώνει ο Άλαν Ντετμέιστερ, οικονομολόγος της UBS και πρώην στέλεχος της Fed. Στη Βρετανία, επίσης, υπάρχει πίεση για αύξησης, με δεδομένη και την έλλειψη προσωπικού σε αρκετούς τομείς, με αυτή των οδηγών φορτηγών και βυτιοφόρων να είναι η πιο χαρακτηριστική.
Η Τράπεζα της Αγγλίας πιστεύει ότι η μέση αύξηση των μισθών φθάνει στο 4% ενώ σύμφωνα με έρευνες αρκετές επιχειρήσεις προσφέρουν υψηλότερες αποδοχές προκειμένου να προσελκύσουν προσωπικό. Ωστόσο, όπως και στις ΗΠΑ οι αυξήσεις στις αποδοχές φαίνεται να συγκεντρώνονται σε χαμηλά αμειβόμενους τομείς — ειδικά για το προσωπικό logistics και φιλοξενίας ενόψει της χριστουγεννιάτικης περιόδου.
Έντονο είναι το πρόβλημα και για τη Γερμανία, με το συνδικάτο IG Bau, το μεγαλύτερο συνδικάτο στον τομέα της μεταποίησης, το οποίο εκπροσωπεί 890.000 εργαζόμενους να ασκεί ιδιαίτερα έντονες πιέσεις. Τελικά κατόρθωσε να πείσει τους εργοδότες για αύξηση μισθών 3,3% για το 2021 και ένα πρόσθετο 2% για το επόμενο έτος.
Πάντως η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα εμφανίζεται ως η πιο… χαλαρή, με τον επικεφαλής οικονομολόγο της, Φίλιπ Λέιν, να δηλώνει ότι «μια εφάπαξ μεταβολή στο επίπεδο των μισθών. . . δεν συνεπάγεται αλλαγή τάσης στην πορεία του υποκείμενου πληθωρισμού».
Ίσως τελικά να αποδειχθεί ότι ο Μπρζέσκι της ING έχει δίκιο, όταν δηλώνει πως μία ισορροπημένη αύξηση μισθών είναι ευπρόσδεκτη από τους πολιτικούς της ευρωζώνης, καθώς θα μπορούσε να βοηθήσει ώστε οι πολίτες να αντεπεξέλθουν στο αυξημένο κόστος διαβίωσης. Όμως, «θα ήταν απόλυτα μη ρεαλιστικό να περιμένει κανείς ότι οι αυξήσεις θα είναι ίσες με τον πληθωρισμό. Κάτι τέτοιο δεν πρόκειται να συμβεί, τουλάχιστον το 2021».
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
