Η άνιση μάχη στο λιανεμπόριο ανάμεσα στους μεγάλους και τους μικρούς της αγοράς φαίνεται ότι κρίθηκε, στα χρόνια της κρίσης, υπέρ των μεγάλων, που ελέγχουν πλέον το 57% των συνολικών αγορών των νοικοκυριών στα είδη παντοπωλείου, ενώ το 2010 το ποσοστό τους ήταν 48% - 49%.
Το... θάνατο του εμποράκου υποδεικνύουν τα πρόσφατα στοιχεία της έρευνας του Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ). Με γνώμονα ότι η επίδοση των εγχώριων σούπερ μάρκετ θεωρείται συγκριτικά μικρότερη από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, όπου το επίπεδο του μεριδίου των αλυσίδων σουπερμάρκετ κυμαίνεται στο 70-80% της συνολικής αγοράς, εκτιμάται ότι τα περιθώρια ανάπτυξης της οργανωμένης λιανικής στην Ελλάδα είναι ακόμα μεγάλα.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο τζίρος της «γειτονιάς» φέρεται να βρίσκεται στο επίκεντρο των στρατηγικών ανάπτυξης των σούπερ μάρκετ, καθώς το 43% του μεριδίου που κατέχουν τα μικρά εξειδικευμένα σημεία πώλησης μεταφράζεται σε τζίρο περί τα 4 δισ. ευρώ, μόνο στο κομμάτι των τροφίμων.
Προς αυτή την κατεύθυνση, άλλωστε, τα σούπερ μάρκετ τα τελευταία χρόνια όχι μόνο αναπτύσσουν στοχευμένα τα μικρού τύπου καταστήματα (convenience stores) μέσω και του μοντέλου franchise, αλλά ταυτόχρονα στρέφουν τη στρατηγική επέκτασής τους σε κατηγορίες όπως το bake off, τα έτοιμα γεύματα, τα βιολογικά, τα νωπά οπωροκηπευτικά, τα ιχθυηρά κ.α.
Μέχρι στιγμής η πλάστιγγα φαίνεται να γέρνει υπέρ των αλυσίδων, με τα στοιχεία της περσινής χρονιάς, όταν άρχισε να αποτυπώνεται μια τάση βελτίωσης στην καταναλωτική δαπάνη στα είδη διατροφής και στις κατηγορίες των ταχυκίνητων κωδικών, να δείχνουν ότι η αύξηση του τζίρου στα σούπερ μάρκετ κινήθηκε σε υψηλότερο ρυθμό έναντι των λοιπών σημείων με είδη παντοπωλείου.
Συγκεκριμένα τα σούπερ μάρκετ παρουσίασαν αύξηση 3,55% στα έσοδά τους σε σχέση με το 2017, τη στιγμή που τα υπόλοιπα καταστήματα τροφίμων - ποτών - καπνού κατέγραψαν την ίδια περίοδο μείωση κατά 2,19%.
Παράλληλα, οι αλυσίδες διεκδικούν μερίδιο και από την πίτα της αγοράς εκτός τροφίμων, αναπτύσσοντας δραστηριότητα και στο πεδίο του χονδρεμπορίου, είτε μέσω του δικού τους δικτύου cash and carry, είτε μέσω του δικτύου της λιανικής, το οποίο το εμπλουτίζουν και με είδη μη τρόφιμου. Επίσης, τα σούπερ μάρκετ εντοπίζουν σημαντικό πεδίο ανάπτυξης και στην κατηγορία του οικιακού εξοπλισμού.
Μικρά μαγαζιά υπό πίεση
Οι συνθήκες που διαμορφώνεται δημιουργούν ισχυρή πίεση στα μικρά σημεία λιανικής, που προσπαθούν να κρατήσουν αναχώματα, ποντάροντας κυρίως στις προσωπικές σχέσεις που αναπτύσσουν με τους καταναλωτές, στο ευέλικτο ωράριο, στην εγγύτητα, αλλά και στην αυξανόμενη τάση των τουριστικών δραστηριοτήτων Airbnb, που «πριμοδοτεί» τα μικρά σημεία πώλησης έναντι των μεγάλων πολυκαταστημάτων.
Όπως αναφέρουν στο businessnews.gr αναλυτές της αγοράς, «το κανάλι της μικρής λιανικής και των εξειδικευμένων σημείων πρέπει να μετεξελιχθεί, καθώς το βασικό σημείο αδυναμίας του αφορά στην έλλειψη οργάνωσης και τεχνολογίας. Εξίσου σημαντικό κομμάτι αφορά στον εξορθολογισμό του κωδικολογίου. Η μικρή λιανική έχει κερδίσει το "στοίχημα" της εγγύτητας, της προσβασιμότητας, και τώρα καλείται να επικεντρωθεί στo κωδικολόγιο. Πρέπει να περιλάβει στα ράφια όχι μόνο τους "top selling" κωδικούς αλλά και πιο εξειδικευμένους, αυτούς που εάν δεν τους βρει ο καταναλωτής στο ράφι δεν θα ψωνίσει τίποτα (πχ μπύρα χωρίς αλκοόλ, vegan προϊόντα κτλ)».