Δύο ελαφρύνσεις φόρων «παίζουν» για τον προϋπολογισμό του 2023

Με «συντηρητικό» πακέτο ελαφρύνσεων στη φορολογία αρχίζει το οικονομικό επιτελείο τον σχεδιασμό για τον προϋπολογισμό του 2022, καθώς ο επόμενος χρόνος είναι μεταβατικός και προέχει, μετά την εξασθένηση των δημοσιονομικών επιπτώσεων της πανδημίας, να επιτευχθεί ο στόχος της δραστικής μείωσης του πρωτογενούς ελλείμματος κοντά στο μηδέν (0,5% του ΑΕΠ).

Δύο είναι τα μέτρα που εξετάζεται αν θα μπορέσουν να «χωρέσουν» στον επόμενο προϋπολογισμό: Η αναστολή της εισφοράς αλληλεγγύης και για τους δημοσίους υπαλλήλους και συνταξιούχους, καθώς και μια μείωση του ΕΝΦΙΑ σε ποσοστό 8% μεσοσταθμικά. Βέβαιο, προς το παρόν, είναι ότι ο δημοσιονομικός χώρος που προκύπτει από την αύξηση και επέκταση των αντικειμενικών αξιών, που θα τεθεί σε ισχύ το 2022, θα αξιοποιηθεί για να εξισορροπηθούν οι επιβαρύνσιες σε ιδιοκτήτες χαμηλής και μεσαίας αξίας, ενώ αν υπάρξει και άλλος χώρος θα γίνει η μείωση του ΕΝΦΙΑ. Σε αντίθετη περίπτωση, αυτή θα προγραμματιστεί το 2023.

Για το 2022 είναι ήδη νομοθετημένες αρκετές ελαφρύνσεις, όπως:

1. Αναστολή της εισφοράς αλληλεγγύης για τους μισθωτούς ιδιωτικού τομέα, τα εισοδήματα από επιχειρηματική δραστηριότητα, τα ενοίκια, τους τόκους, τα μερίσματα με κόστος 767 εκ. ευρώ.
2. Διατήρηση της μείωσης των εισφορών κατά τρεις μονάδες και μείωση μισής ποσοστιαίας μονάδας για τις εισφορές της επικουρικής ασφάλισης με κόστος 816 εκατ. ευρώ.
3. Μόνιμη μείωση της προκαταβολής φόρου για τους ελεύθερους επαγγελματίες και τις ατομικές επιχειρήσεις από 100% στο 50%, μέτρο που αποτυπώνεται από τις φετινές φορολογικές δηλώσεις.
4. Μόνιμη μείωση της προκαταβολής φόρου για τα νομικά πρόσωπα και τις νομικές οντότητες (πλην των τραπεζών) από 100% στο 80%. Φέτος η προκαταβολή φόρου για τις επιχειρήσεις έχει μειωθεί στο 70%.
5. Μείωση του συντελεστή φόρου όλων των νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων από το 24% στο 22% από το 2022 με εκτιμώμενο κόστος 183 εκ. ευρώ.
6. Διατήρηση των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στα πέντε νησιά του Αιγαίου (σε Χίο, Λέρο, Σάμο, Κω και Λέσβο) για όσο διάστημα λειτουργούν στα νησιά δομές αιτούντων άσυλο.

Το στοίχημα για το οικονομικό επιτελείο είναι να περάσει χωρίς κραδασμούς και δυσάρεστες δημοσιονομικές εκπλήξεις το μεταβατικό έτος 2022, ώστε τη διετία 2023 και 2024 να προχωρήσει χωρίς εμπόδια στις πέντε μεγάλες και μόνιμες φορολογικές ελαφρύνσεις που σχεδιάζει:

1. Πλήρης κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης για ιδιωτικό - δημόσιο τομέα και συνταξιούχους.
2. Περαιτέρω μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 0,60 ποσοστιαίες μονάδες,
3. Μείωση κατά 50% του τέλους επιτηδεύματος, μέτρο το οποίο θα έχει δημοσιονομικό αντίκτυπο στον προϋπολογισμό του 2024, ενώ από το 2024 το τέλος σχεδιάζεται να καταργηθεί εντελώς.
4. Καθιέρωση δύο βασικών συντελεστών ΦΠΑ 11% και 22%, από 13% και 24% σήμερα, με διατήρηση του υπερμειωμένου συντελεστή ΦΠΑ στο 6%.
5. Περαιτέρω μείωση του συντελεστή φορολογίας για τις επιχειρήσεις στο 20% από 22% που έχει διαμορφωθεί σήμερα.

Ενόψει των εξαγγελιών του πρωθυπουργού από το βήμα της 85ης ΔΕΘ και με δεδομένο ότι οι ευρωπαϊκοί Θεσμοί έχουν βάλει «φρένο» σε μόνιμες φοροελαφρύνσεις το 2022, προτάσσοντας την ανάγκη επιστροφής στη δημοσιονομική σταθερότητα μετά την «έκρηξη» ελλειμμάτων στη διάρκεια της πανδημίας, ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας, βρίσκεται σε ανοικτή γραμμή επικοινωνίας με τους ευρωπαϊκούς Θεσμούς, ώστε να υπάρχει πλήρης συμφωνία για τα μέτρα που θα ενταχθούν στον προϋπολογισμό και αυτή η συμφωνία να αποτυπωθεί στην 11η έκθεση αξιολόγησης, που θα δημοσιευθεί στα τέλη Σεπτεμβρίου, λίγο πριν κατατεθεί στη Βουλή το προσχέδιο του προϋπολογισμού.

Σημειώνεται ότι το οικονομικό επιτελείο κινείται με μεγάλη προσοχή για να διατηρήσει τις ισορροπίες με τους Θεσμούς, καθώς αρχίζει πολύ σύντομα μια συζητήσει με μεγάλο ενδιαφέρον για την Αθήνα. Στο άτυπο Eurogroup της 10ης Σεπτεμβρίου, μία ημέρα πριν την πρωθυπουργική ομιλία στη ΔΕΘ, οι Ευρωπαίοι υπουργοί Οικονομικών θα έχουν την ευκαιρία να συνομιλήσουν δια ζώσης και θα αρχίσει η συζήτηση για το μεσοπρόθεσμο στόχο που θα κληθεί να εφαρμόσει η Ελλάδα για το πρωτογενές πλεόνασμα. Με τη συμφωνία του 2018, ο στόχος είχε οριστεί σε 2,2%, ενώ η κυβέρνηση επιδιώκει να τον κατεβάσει χαμηλότερα από το 2%, ώστε να ανοίξει χώρος για περισσότερες φορολογικές ελαφρύνσεις τα επόμενα χρόνια.