Οι δημοφιλείς πλατφόρμες ηλεκτρονικού εμπορίου Shein και Temu συνεχίζουν να σαρώνουν την ευρωπαϊκή αγορά, προσελκύοντας εκατομμύρια νέους χρήστες στην γηραιά ήπειρο.
Σύμφωνα με τις τελευταίες εκθέσεις διαφάνειας που πλέον είναι υποχρεωμένοι να δημοσιεύουν οι κινέζικοι εμπορικοί κολοσσοί τα στοιχεία είναι εντυπωσιακά.
Ο μέσος όρος μηνιαίων χρηστών για την Temu έφτασε τα 115,7 εκατομμύρια το πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους. Όσον αφορά την Shein από την 1 Φεβρουαρίου 2024 έως 31 Ιουλίου 2025, είχε κατά μέσο όρο 145,7 εκατομμύρια μηνιαίους ενεργούς χρήστες στα κράτη - μέλη της ΕΕ.
Τα νούμερα αλλά και οι διαπιστώσεις προκαλούν ίλιγγο στους Ευρωπαίους εμπόρους που βλέπουν ο τζίρος τους να ταξιδεύει για την... Κίνα. Υπενθυμίζεται ότι η εν λόγω εκθέσεις, δημοσιεύονται κάθε έξι μήνες όπως προβλέπει ο ευρωπαϊκός νόμος για τις ψηφιακές υπηρεσίες (Digital Services Act).
Επιβεβαίωση των εμπόρων
Ουσιαστικά με τον τρόπο αυτό έρχεται να επιβεβαιωθεί η Ελληνική Συνομοσπονδία Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας (ΕΣΕΕ), που σε στοιχεία που είχε παρουσιάσει πρόσφατα είχε αναφέρει ότι μόνο το 2024 οι Έλληνες ξόδεψαν στις κινέζικες πλατφόρμες Shein και Temu ποσά που υπολογίζονται μεταξύ 529 και 627 εκατ. ευρώ – δηλαδή περίπου το 17,63% - 20,9% όλων των ηλεκτρονικών αγορών στη χώρα.
Οι συνέπειες για το Δημόσιο και φυσικά για τις ελληνικές επιχειρήσεις είναι ήδη αισθητές. Η έρευνα έδειξε ότι το 2024 χάθηκαν φορολογικά έσοδα ύψους 11,6 - 13,8 εκατ., ασφαλιστικές εισφορές 30 - 35,5 εκατ., φόρος μισθωτών 7,6 - 9 εκατ. και δασμοί 56,5 εκατ.
Η συνολική δημοσιονομική απώλεια για το ελληνικό κράτος (φόροι, δασμοί, ασφαλιστικές εισφορές, απώλεια επενδύσεων και θέσεων εργασίας) εκτιμάται στα 188,1 – 204,3 εκατ. ευρώ, δηλαδή 3 φορές τα έσοδα της τεκμαρτής φορολόγησης λιανεμπορικών επιχειρήσεων ή το 100% του τέλους επιτηδεύματος στα νομικά πρόσωπα. Επίσης οι χαμένες θέσεις εργασίας υπολογίζονται μεταξύ 4.725 και 5.601.
Όπως είχε αναφέρει χαρακτηριστικά ο πρόεδρος της ΕΣΕΕ, Σταύρος Καφούνης, από «από κάθε 5 ευρώ, το 1 ευρώ καταλήγει στην Κίνα».
Τι κάνει η Ευρωπαϊκή Ένωση
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέταξε τόσο τη Shein (Απρίλιος 2024) όσο και την Temu (Μάιος 2024) στον κατάλογο των Πολύ Μεγάλων Διαδικτυακών Πλατφορμών (VLOPs) στο πλαίσιο του Κανονισμού για τις Ψηφιακές Υπηρεσίες (DSA).
Πλέον, οι εταιρείες οφείλουν να συμμορφωθούν με αυστηρές υποχρεώσεις, όπως:
- Διαφάνεια στους αλγορίθμους και τις διαφημιστικές πρακτικές.
- Προστασία ανηλίκων και ευάλωτων χρηστών.
- Επαρκείς εγγυήσεις για τη διαχείριση προσωπικών δεδομένων.
Επίσης οι ανησυχίες για μεταφορά δεδομένων σε τρίτες χώρες, προσαρμοσμένη τιμολόγηση ή ακόμη και μεταπώληση σε τρίτους διαφημιστές, ενισχύουν την ανάγκη αυστηρότερης εποπτείας.
Τι ζητούν οι έμποροι
Η ΕΣΣΕ δεν ζητάει επιβολή νέων περιορισμών ή δασμών αλλά τη θέσπιση δίκαιων κανόνων, όπως αναφέρει. Ζητά ισονομία για τις πλατφόρμες και η λειτουργία τους να διέπεται από τους ίδιους κανόνες που ακολουθούν τόσο οι ευρωπαϊκές όσο και οι ελληνικές επιχειρήσεις. Μάλιστα η ΕΣΕΕ σε συνεργασία με τη Eurocommerce προτείνει μια σειρά μέτρων για τον περιορισμό των επιπτώσεων και ειδικότερα:
- Άμεση αλλαγή στον κανονισμό της Ε.Ε και κατάργηση του de minimis για τα δέματα με αξία κάτω από 150 ευρώ
- Θέσπιση διαχειριστικού τέλους και ενίσχυση των ελέγχων στις εισαγωγές, αναφορικά με ζητήματα ασφαλείας των προϊόντων και εναρμόνισής τους με βάση τους κανόνες που ισχύουν στην Ε.Ε.
- Καλύτερη ενημέρωση των καταναλωτών.
- Υποστήριξη της ψηφιακής μετάβασης και της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών επιχειρήσεων.