Νέο πακέτο με οκτώ μέτρα στήριξης για την παράταση του lockdown

Νέες εστίες κινδύνου για την πραγματική οικονομία και τα δημόσια οικονομικά δημιουργεί το εν εξελίξει κύμα έξαρσης της πανδημίας που «καίει» το αρχικό κυβερνητικό σενάριο για σταδιακό άνοιγμα της αγοράς εντός του Μαρτίου μεταθέτοντας πλέον το χρονοδιάγραμμα στο τέλος Απριλίου.

Σύμφωνα με πληροφορίες, το αρνητικό σκηνικό στο υγειονομικό πεδίο υποχρεώνει το οικονομικό επιτελείο να επανασχεδιάσει τις κινήσεις στην οικονομία, προχωρώντας στην επέκταση των «παραδοσιακών» μέτρων στήριξης που θα φουσκώσουν πάνω από τα 11,6 δις. ευρώ το λογαριασμό του Δημοσίου, αλλά και στον εμπλουτισμό του πακέτου.

Πέραν της πίεσης στα κρατικά ταμεία και της διεύρυνσης της «μαύρης τρύπας» στον προϋπολογισμό, η παράταση του σκληρού lockdown επιφέρει πλήγματα στο ΑΕΠ και υπονομεύει  την ανάκαμψη της οικονομίας σε μια κρίσιμη χρονική περίοδο, καθώς το δεύτερο τρίμηνο του έτους θεωρείται καθοριστικό για την αντιστροφή της ύφεσης.

Σύμφωνα με πληροφορίες, την επόμενη εβδομάδα αναμένεται να ανακοινωθεί, ενδεχομένως από τον ίδιο τον πρωθυπουργό, ένα ακόμα πλέγμα ενισχύσεων για επιχειρήσεις και εργαζομένους για τον Απρίλιο, το οποίο θα περιλαμβάνει και ειδικά προγράμματα παροχής ρευστότητας στην εστίαση που έχει δεχθεί το ισχυρότερο πλήγμα από την πανδημία, ενώ σε δεύτερο χρόνο στο «κάδρο» θα μπει και ο τουριστικός τομέας

Ειδικότερα το πακέτο του Απριλίου θα περιλαμβάνει:

1. Πλήρη απαλλαγή από τα ενοίκια των επιχειρήσεων που θα παραμείνουν κλειστές, με αποζημίωση από το κράτος του 80% των απωλειών που θα υποστούν οι ιδιοκτήτες ακινήτων. Για τις πληττόμενες επιχειρήσεις θα ισχύσει η έκπτωση του 40% με την αναπλήρωση του 50% της ζημιάς των ιδιοκτητών. Η έκπτωση θα αφορά και τα μισθώματα για πρώτη κατοικία η φοιτητική στέγη για εργαζόμενους που θα είναι σε αναστολή.
2. Ενίσχυση με «ζεστό χρήμα» από τα κονδύλια του ΕΣΠΑ των επιχειρήσεων της εστίασης για την επανεκκίνηση τους. Το σενάριο προβλέπει ότι το ποσό της χρηματοδότησης θα υπολογίζεται ως ποσοστό του μηνιαίου τζίρου που πραγματοποιούν σε κανονική λειτουργία.
3. Καταβολή του αναλογικού επιδόματος των 534 ευρώ το μήνα στους εργαζόμενους σε αναστολή σε κλειστές και σε πληττόμενες επιχειρήσεις με κάλυψη από το δημόσιο των ασφαλιστικών εισφορών.
4. Επέκταση του προγράμματος «ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ».
5. Παράταση των επιδομάτων ανεργίας.
6. Αναστολή πληρωμής των δόσεων ρυθμίσεων για οφειλές στην εφορία και τα ελεγκτικά κέντρα καθώς και για τις ασφαλιστικές εισφορές με μετάθεση της δόσης στο τέλος της ρύθμισης.
7. «Πάγωμα» επιταγών.
8. Νέο (7ο) κύκλο επιστρεπτέας προκαταβολής, ύψους 1 δισ. ευρώ, για την παροχή φθηνής ρευστότητας σε επαγγελματίες και επιχειρήσεις με επίκεντρο την εστίαση και τον τουρισμό.  Στον νέο κύκλο επιστρεπτέας προκαταβολής, θα μπορούν να ενταχθούν και οι επιχειρήσεις που ανήκουν  σε πληττόμενους κλάδους ακόμα και αν είχαν αύξηση τζίρου το 2020.

Σε δεύτερη φάση, πιθανότατα προς το τέλος του Απριλίου κι ανάλογα με την πορεία της πανδημίας θα ανακοινωθούν μέτρα στήριξης για τον τουρισμό με βασικό άξονα την επιδότηση των ασφαλιστικών εισφορών εργαζομένων και εργοδοτών και την ενίσχυση της ρευστότητας με τη χρήση χρηματοδοτικών εργαλείων από τα κοινοτικά προγράμματα και τα εγγυοδοτικά ταμεία.

Στα 25 δισ. ο λογαριασμός των μέτρων στήριξης

Εν τω μεταξύ, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή, υπολογίζεται ότι, χωρίς ακόμη να προστεθούν τα πρόσθετα μέτρα που λαμβάνονται λόγω του τρίτου κύματος της πανδημίας, το συνολικό κόστος των μέτρων στήριξης επιχειρήσεων και νοικοκυριών τη διετία 2020 - 2021 θα πλησιάσει τα 25 δισ. ευρώ.

Όπως αναφέρει το ΓΠΚΒ,

• «Οι έκτακτες δημοσιονομικές παρεμβάσεις που υλοποιήθηκαν εντός του 2020 έφτασαν τα 14,9 δισ., ενώ εκείνες που προβλέπονται για το 2021 είναι λίγο παραπάνω από 10 δισ.
• Σημειώνουμε ότι οι παρεμβάσεις για το 2021 περιλαμβάνουν τόσο τα μέτρα που σχετίζονται με την πανδημία, που είτε έχουν εφαρμοστεί είτε έχουν νομοθετηθεί είτε έχουν ανακοινωθεί, όσο και εκείνα που δεν σχετίζονται ευθέως με την πανδημία, όπως η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών και η κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης για τον ιδιωτικό τομέα (περίπου 1,5 δισ).
• Σημειώνουμε επίσης ότι δεν περιλαμβάνονται οι εγγυήσεις καθώς, παρότι μειώνουν τον πιστωτικό κίνδυνο και διευκολύνουν τη χρηματοδότηση της οικονομίας, δεν αποτελούν δημόσια δαπάνη και δεν επηρεάζουν άμεσα το δημοσιονομικό αποτέλεσμα.
• Τέλος, τα ποσά των μέτρων καταγράφονται σε ταμειακή βάση, δηλαδή στο ύψος των ποσών που καταβλήθηκαν ή δεν εισπράχθηκαν, και όχι σε δημοσιονομική βάση, δηλαδή πόσο θα επηρεάσουν το αποτέλεσμα, αφού οι τρόποι εγγραφής και κατανομής τους σε επιμέρους έτη διαφέρουν (ο γενικός κανόνας είναι να υπολογιστούν μόνο τα ποσά που δεν θα επιστραφούν στο μέλλον)».

Το κόστος στήριξης της οικονομίας

Το ΓΠΚΒ σημειώνει, εξάλλου, ότι πολύ μικρό ποσοστό των μέτρων στήριξης αφορά μέτρα αύξησης της δημόσιας κατανάλωσης, τα οποία θα είχαν και με τη μεγαλύτερη επίδραση στο ρυθμό ανάπτυξης. Όπως τονίζει, «οι παρεμβάσεις είναι εξολοκλήρου μεταβιβάσεις και απαλλαγές ή αναστολές φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων. Οι δαπάνες που μπορούν να θεωρηθούν δημόσια κατανάλωση, δηλαδή αγορές αγαθών και υπηρεσιών, περιορίζονται στα μόλις 703 εκατ. ευρώ για το 2020 και 546 εκατ. ευρώ το 2021 (περιλαμβάνουν τις επιπλέον λειτουργικές δαπάνες του συστήματος υγείας, τις προσλήψεις υγειονομικού προσωπικού και τις έκτακτες δαπάνες σχετιζόμενες με τον COVID στα υπόλοιπα Υπουργεία)».

Για το ύψος των φετινών παρεμβάσεων με μέτρα στήριξης, το ΓΠΚΒ τονίζει ότι υπάρχει έντονη αβεβαιότητα. Όπως αναφέρει, στο σενάριο του για την ανάπτυξη του 2021, για την οποία προβλέπει ότι θα είναι μόλις 2,7%, έχει ενσωματώσει μια αύξηση των μεταβιβάσεων στα 35 δισ. ευρώ, από τα 30 που προβλέπει ο προϋπολογισμός.