Επιδοτήσεις και φθηνά δάνεια στήριξης των επιχειρήσεων στην πανδημία

Στο νέο πρόγραμμα επιδότησης παγίων δαπανών των επιχειρήσεων, που αναμένεται να ενεργοποιηθεί τον Απρίλιο, εστιάζεται το ενδιαφέρον ενόψει των αυριανών ανακοινώσεων από το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, με τις οποίες θα εξειδικευθούν τα μέτρα στήριξης των επιχειρήσεων που ανακοινώθηκαν την Παρασκευή από τον πρωθυπουργό, ενώ για την παροχή πρόσθετης ρευστότητας στην αγορά εξετάζεται, σύμφωνα με πληροφορίες, η ενίσχυση του προϋπολογισμού του έκτου κύκλου του προγράμματος της επιστρεπτέας προκαταβολής. Παράλληλα, «τρέχει» και το νέο πρόγραμμα για εγγυημένα δάνεια σε πολύ μικρές επιχειρήσεις.

Η παραμονή της χώρας σε καθεστώς αυστηρών περιοριστικών μέτρων, που πλησιάζουν σε αυστηρότητα το lockdown του Μαρτίου 2020, προκαλεί βαριές απώλειες στην οικονομία και επιβαρύνει όλο και περισσότερο τον προϋπολογισμό. Όπως τόνισε χαρακτηριστικά χθες (στην ΕΡΤ) ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας, οι μηνιαίες απώλειες τζίρου φθάνουν πλέον τα 2,4 δισ. ευρώ, δηλαδή πολύ κοντά στα 3 δισ. ευρώ που κοστίζει ένα πλήρες lockdown. Παράλληλα, με τα μέτρα που περιλήφθηκαν στο τελευταίο νομοσχέδιο του υπ. Οικονομικών («πάγωμα» ενοικίων κ.α.), το κόστος της στήριξης επιχειρήσεων και νοικοκυριών αυξήθηκε κατά 200 εκατ. ευρώ το μήνα και φθάνει πλέον τα 700 εκατ. ευρώ.

Όπως έχει γράψει το Business Daily, οι αυξημένες ανάγκες στήριξης της οικονομίας οδηγούν σε αύξηση, ενδεχομένως πάνω και από τα 10 δισ. ευρώ, του σχετικού κονδυλίου που έχει περιληφθεί στον φετινό προϋπολογισμό και ανερχόταν στα 7,5 δισ. ευρώ. Αναμένεται να κατατεθεί, πιθανότατα μετά τη λήξη του πρώτου τριμήνου, συμπληρωματικός προϋπολογισμός στη Βουλή. Όπως τόνισε ο κ. Σταϊκούρας, η κυβέρνηση θα συνεχίσει την προσπάθεια στήριξης, αλλά οι δυνατότητες δεν είναι απεριόριστες και μειώνονται όσο περισσότερο διαρκεί η κρίση.

Αύριο αναμένεται η παρουσίαση από το οικονομικό επιτελείο των τεσσάρων μέτρων στήριξης των επιχειρήσεων που ανήγγειλε την Παρασκευή ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, σε τηλεδιάσκεψη με εκπροσώπους του κλάδου της εστίασης. Όπως τόνισε ο πρωθυπουργός:

1. Το πρώτο μέτρο είναι ότι διατηρείται και για τον Μάρτιο η πλήρης απαλλαγή από την καταβολή ενοικίων.
2. Δεύτερον, το μισθολογικό κόστος θα παραμείνει μηδενικό, καθώς οι εργαζόμενοι σε αναστολή θα εξακολουθούν να αποζημιώνονται από την πολιτεία.
3. Τρίτον, διατηρείται ο μειωμένος Φ.Π.Α. σε καφέ και μη αλκοολούχα ποτά έως τις 30 Σεπτεμβρίου του 2021. Θα επεκταθεί και στις μεταφορές, στα θέατρα, στους κινηματογράφους, όταν αυτοί θα λειτουργήσουν, αλλά και στο τουριστικό πακέτο ως και το Δεκέμβριο.
4. Τέταρτον, το κράτος θα καλύψει πάγιες δαπάνες των επιχειρήσεων που χτυπήθηκαν από την περασμένη άνοιξη».

Η επιδότηση δαπανών

Το μέτρο που αναμένεται με το μεγαλύτερο ενδιαφέρον από τον επιχειρηματικό κόσμο, καθώς αποτελεί μια παροχή δωρεάν χρήματος σε επιχειρήσεων που κατά τεκμήριο δοκιμάζονται σκληρότερα από την κρίση, είναι αυτό της επιδότησης παγίων δαπανών, για το οποίο ήδη έχει ψηφισθεί η σχετική νομοθετική ρύθμιση, αλλά μένει να αποσαφηνισθεί, με κοινή υπουργική απόφαση που θα εκδοθεί το επόμενο διάστημα, ποιες επιχειρήσεις και με ποια κριτήρια θα επιδοτηθούν.

Ο κ. Σταϊκούρας αναμένεται αύριο να δώσει περισσότερες πληροφορίες για το πρόγραμμα, αν και, όπως ανέφερε χθες, τις επόμενες ημέρες θα έχει συνάντηση με τους επαγγελματικούς φορείς για να υπάρξει σύμπνοια για τις προϋποθέσεις συμμετοχής των επιχειρήσεων. Υπενθύμισε πως το μέτρο αφορά στην κάλυψη πάγιων δαπανών για την περίοδο από τον Μάρτιο 2020 και μετά, με την προϋπόθεση της πτώσης του τζίρου κατά 30% σε σχέση με το 2019. Το υπουργείο Οικονομικών βρίσκεται σε τεχνικές διαβουλεύσεις με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, προκειμένου να ολοκληρωθεί η διαδικασία και να υλοποιηθεί το συγκεκριμένο μέτρο.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η εξίσωση που καλείται να λύσει το υπουργείο Οικονομικών σχετικά με τους όρους του προγράμματος δεν είναι εύκολη, καθώς, με τα σημερινά δεδομένα, ο προϋπολογισμός του δεν θα είναι μεγάλος, φθάνοντας τα 450 εκατ. ευρώ, ενώ είναι μεγάλος ο αριθμός των επιχειρήσεων που εμπίπτουν στα βασικά κριτήρια, δηλαδή εμφάνισαν μείωση τζίρου πάνω από 30% και είχαν ζημιογόνο αποτέλεσμα το 2020. Για να περιορισθεί ο αριθμός των δυνητικών δικαιούχων σε σχέση με τον αριθμό των επιχειρήσεων που εντάχθηκαν στην επιστρεπτέα προκαταβολή, εξετάζεται, κατά πληροφορίες, να απευθυνθεί το πρόγραμμα μόνο στις επιχειρήσεις που έκλεισαν με κρατική εντολή, δηλαδή να εξαιρεθούν οι έμμεσα πληττόμενες από τα περιοριστικά μέτρα. Εκ των προτέρων, επίσης, εξαιρούνται οι ατομικές επιχειρήσεις και οι ελεύθεροι επαγγελματίες, καθώς το πρόγραμμα της επιδότησης παγίων δαπανών απευθύνεται μόνο σε επιχειρήσεις που απασχολούν προσωπικό.

Σχετικά με την επιστρεπτέα προκαταβολή, εξάλλου, ο κ. Σταϊκούρας έκανε λόγο χθες για ενίσχυση του προγράμματος, αφήνοντας έτσι να εννοηθεί ότι για τον έκτο κύκλο της επιστρεπτέας προκαταβολής, που αναμένεται να «τρέξει» το επόμενο διάστημα, εξετάζεται να ενισχυθεί ο προϋπολογισμός. Με βάση τους υπολογισμούς που γίνονταν στο τέλος του 2020, η έκτη επιστρεπτέα προκαταβολή αναμενόταν να έχει σχετικά χαμηλό προϋπολογισμό, της τάξεως των 750 εκατ. ευρώ, όμως πλέον τα δεδομένα έχουν αλλάξει, λόγω της δυσμενούς εξέλιξης της επιδημιολογικής κρίσης, και εξετάζεται να αυξηθεί, κατά πληροφορίες, πάνω από το 1 δισ. ευρώ.

Φθηνά δάνεια με κρατική εγγύηση

Ένα επιπλέον εργαλείο φθηνής χρηματοδότησης των πολύ μικρών επιχειρήσεων, που θα χρησιμοποιήσει το επόμενο διάστημα η κυβέρνηση, είναι τα δάνεια με εγγύηση της Αναπτυξιακής Τράπεζας. Όπως ανακοινώθηκε την Παρασκευή, επιλέξιμες σε αυτό το πρόγραμμα όλες οι Πολύ Μικρές Επιχειρήσεις, σύμφωνα με τον ευρωπαϊκό ορισμό, οι οποίες κατά την 31.12.2019 είχαν Κύκλο Εργασιών έως 200.000 ευρώ ή έχουν συσταθεί έως και τον χρόνο υποβολής της αίτησης χρηματοδότησης στην τράπεζα.

Απαραίτητες προϋποθέσεις είναι οι επιχειρήσεις να κρίνονται πιστοληπτικά αποδεκτές από τις τράπεζες, να είναι τραπεζικά ενήμερες δηλαδή κατά την ημερομηνία της αίτησης να μην έχουν οφειλές σε καθυστέρηση άνω των 90 ημερών, να μην έχουν ενταχθεί στον Α’ και Β’ Κύκλο του Ταμείου Εγγυοδοσίας. Εάν έχουν ενταχθεί σε προγράμματα της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας - HDB (πρώην ΕΤΕΑΝ) που έληξαν ή βρίσκονται σε ισχύ, δεν πρέπει να έχουν εμφανίσει δυσμενή συναλλακτική συμπεριφορά στην αποπληρωμή των οφειλών τους.

Στις πολύ μικρές επιχειρήσεις που θα λάβουν έγκριση, μέσω του προγράμματος, παρέχεται εγγύηση ύψους 80% σε δάνειο κεφαλαίου κίνησης. Το ποσό του αρχικού κεφαλαίου του Δανείου δεν θα υπερβαίνει τα 50.000 ευρώ ή το 25% του συνολικού κύκλου εργασιών της επιχείρησης κατά το έτος 2019 ή το ποσό που προκύπτει από τις ανάγκες ρευστότητας που πρέπει να καλύψει ο δικαιούχος από την ημερομηνία χορήγησης για τους επόμενους 18 μήνες. Τα δάνεια είναι 5ετούς διάρκειας, συμπεριλαμβανομένης τυχόν περιόδου χάριτος.