Την επιστροφή σε θετικό ρυθμό πιστωτικής επέκτασης προς τον ιδιωτικό τομέα σηματοδότησε το 2020, για πρώτη φορά από το 2009, τερματίζοντας έτσι μια χωρίς προηγούμενο συρρίκνωση των πιστώσεων προς επιχειρήσεις και νοικυριά.
Όπως προκύπτει από παρουσίαση της Τράπεζας Πειραιώς, στο δεκάμηνο Ιανουαρίου - Οκτωβρίο οι καθαρές εισροές νέων δανείων προς τον ιδιωτικό τομέα ανήλθαν στα 3,6 δισ. ευρώ έναντι -1 δισ. ευρώ το 2019 και -2 δισ. ευρώ το 2018. Σημειώνεται ότι οι καθαρές εισροές προκύπτουν από την αφαίρεση των αποπληρωμών παλαιών δανείων από τις χορηγήσεις νέων δανείων.
Η ανάκαμψη αυτή έρχεται μετά από μια δραματική συρρίκνωση των πιστώσεων προς την οικονομία, καθώς την περίοδο 2010 - 2019 οι καθαρές ροές νέων δανείων προς τον ιδιωτικό τομέα ήταν αρνητικές κατά -45,4 δισ. ευρώ. Δηλαδή, τα δάνεια που αποπληρώθηκαν ήταν κατά πολύ υψηλότερα των νέων δανείων που διοχετεύθηκαν στην οικονομία.
Αναλυτικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει επεξεργαστεί η Τράπεζα Πειραιώς, το 2010 οι καθαρές εισροές νέων δανείων ήταν μηδενικές, το 2011 διαμορφώθηκαν σε -8,1 δισ. ευρώ, το 2012 σε -10 δισ. ευρώ, το 2013 σε -8,8 δισ. ευρώ, το 2014 σε -6,7 δισ. ευρώ, το 2015 σε -4,2 δισ. ευρώ, το 2016 σε -3 δισ. ευρώ, το 2017 σε -1,6 δισ. ευρώ, το 2018 σε -2 δισ. ευρώ και το 2019 σε -1 δισ. ευρώ.
Ωστόσο, παρά την ανάκαμψη, τα νέα δάνεια που διοχετεύονται στην οικονομία παραμένουν σε πολύ χαμηλά επίπεδα, σε σχέση με την προ κρίσης εποχή, στοιχείο που υποδεικνύει τα σημαντικά περιθώρια περαιτέρω ενίσχυσης των πιστώσεων: οι καθαρές ροές νέων δανείων την εφετινή χρονιά αντιστοιχούν στο 35,3% των καθαρών ροών του 2009 και στο 9,3% των εισροών του 2007.
Στην πραγματικότητα, η πιστωτική επέκταση αφορά ακόμα αποκλειστικά τις επιχειρήσεις. Αντίθετα, οι πιστώσεις προς νοικοκυριά εξακολουθούν να συρρικνώνονται. Όπως προκύπτει από τα στοιχεία της παρουσίασης, από τις αρχές του έτους μέχρι τον Οκτώβριο οι καθαρές εισροές προς επιχειρήσεις ανήλθαν σε 4,9 δισ. ευρώ έναντι 1,4 δισ. ευρώ το 2019. Όμως, οι καθαρές εισροές προς νοικοκυριά το εφετινό δεκάμηνο διαμορφώνονται σε -1,2 δισ. ευρώ έναντι -1,9 δισ. ευρώ το 2019.
Σημειώνεται ότι την περίοδο 2011 - 2015 οι καθαρές εισροές νέων δανείων προς επιχειρήσεις διαμορφώθηκαν σε -17 δισ. ευρώ, ενώ στα χρόνια της ευφορίας την περίοδο 2004 - 2010 οι καθαρές εισροές δανείων προς επιχειρήσεις ανήλθαν σε 81 δισ. ευρώ!
Η Τράπεζα της Ελλάδος στην Ενδιάμεση Έκθεση υπογραμμίζει ότι: «Η παροχή τραπεζικών πιστώσεων προς τις επιχειρήσεις ενισχύθηκε, ειδικά μετά τον Ιούνιο, από τα προγράμματα χρηματοδότησης μέσω της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας με εγγυήσεις (από το Ταμείο Εγγυοδοσίας Επιχειρήσεων COVID-19) και επιδότηση επιτοκίου (ΤΕΠΙΧ ΙI), καθώς και από τις χρηματοδοτήσεις της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων.
Τα κονδύλια αυτά διοχετεύθηκαν με ταχύτητα προς τις επιχειρήσεις προκειμένου να καλύψουν ανάγκες σε κεφάλαια κίνησης και να στηριχθούν κλάδοι της οικονομικής δραστηριότητας οι οποίοι υπέστησαν ζημίες από την πανδημία.
Πάντως, ακόμη και αν αφαιρεθεί η σημαντική συμβολή των προαναφερθέντων προγραμμάτων –τα οποία άλλωστε προϋποθέτουν διάθεση των τραπεζών να αναλάβουν μέρος του πιστωτικού κινδύνου– εκτιμάται ότι η πιστωτική επέκταση παρέμεινε αξιοσημείωτη.
Πρέπει επίσης να επισημανθεί ότι η καθαρή ροή χρηματοδότησης προς τις επιχειρήσεις (αλλά και τα νοικοκυριά) ενισχύθηκε άμεσα από τη δυνατότητα για αναβολή αποπληρωμών χρεολυσίων επί υφιστάμενων τραπεζικών δανείων που δόθηκε στους πληττόμενους από την πανδημία και αφορά μέρος του συνολικού αποθέματος πιστώσεων.
Τέλος, το κυβερνητικό μέτρο της “επιστρεπτέας προκαταβολής” προς τις επιχειρήσεις αναμένεται να παράσχει περαιτέρω κεφάλαια για την κάλυψη των αναγκών ρευστότητας των ΜΧΕ. Ενδεικτικά, κατά την περίοδο Μαρτίου - Οκτωβρίου 2020 χορηγήθηκαν κονδύλια ύψους 3,1 δισεκ. ευρώ (το οποίο αντιστοιχεί σε 28% της ακαθάριστης ροής δανείων τακτής λήξης προς ΜΧΕ κατά το αντίστοιχο διάστημα).»
Σε ότι αφορά τη ροή των νέων πιστώσεων οι μεγαλύτερες εισροές δανείων σημειώθηκαν στον τομέα της βιομηχανίας - μεταποίησης οι οποίες ανήλθαν σε 1,5 δισ. ευρώ, στο εμπόριο με 1,3 δισ. ευρώ, στον τουρισμό και ευρύτερα στον τομέα της φιλοξενίας ανήλθαν σε 849 εκατ. ευρώ, στην ενέργεια στα 771 εκατ. ευρώ και στον τομέα των ακινήτων στα 459 εκατ. ευρώ.
Από τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος προκύπτει ότι οι νέες δανειοδοτήσεις διοχετεύονται κατά κύριο λόγο σε μεγάλες επιχειρήσεις ενώ μικρές επιχειρήσεις και ελεύθεροι επαγγελματίες αντιμετωπίζουν σοβαρές δυσκολίες πρόσβασης στο τραπεζικό σύστημα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, ο ρυθμός πιστωτικής επέκτασης, στο δεκάμηνο Ιανουαρίου – Οκτωβρίου, προς τις επιχειρήσεις αγγίζει το +9% ενώ για τις μικρές επιχειρήσεις και τους ελεύθερους επαγγελματίες ο ρυθμός πιστωτικής επέκτασης διαμορφώνεται μόλις στο +0,5%.
Στο δεκάμηνο Ιανουαρίου – Οκτωβρίου η καθαρή ροή νέων δανείων (νέες εκταμιεύσεις μείον αποπληρωμές παλαιών δανείων) προς τον ιδιωτικό τομέα φτάνει τα 3,65 δισ. ευρώ. Στην πραγματικότητα, οι καθαρές ροές νέων δανείων αφορούν αποκλειστικά τις μεγαλύτερου μεγέθους επιχειρήσεις με τις καθαρές χρηματοδοτήσεις να ανέρχονται σε 5,2 δισ. ευρώ. Αντίθετα σε μόλις 76 εκατ. ευρώ ανέρχεται το σύνολο των καθαρών χρηματοδοτήσεων προς μικρές επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες. Είναι χαρακτηριστικό ότι το υπόλοιπο δανείων προς μικρές επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες από 10,15 δις. ευρώ που ήταν τον περασμένο Ιανουάριο συρρικνώθηκε στα 8,58 δις. ευρώ στο τέλος Οκτωβρίου.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
