Η αγορά των κρυπτονομισμάτων έχει περάσει από το περιθώριο στην κέντρο των διεθνών χρηματοοικονομικών συζητήσεων. Σε ξεχωριστή θέση βρίσκεται το Bitcoin, το οποίο δεν αποτελεί πλέον μόνο επενδυτικό εργαλείο ιδιωτών, αλλά και αντικείμενο κρατικής πολιτικής.
Σύμφωνα με αναλύσεις διεθνών πηγών όπως το Coingecko, το CoinEdition και το Cryptomaniaks, αρκετές χώρες έχουν συγκεντρώσει σημαντικά αποθέματα Bitcoin, είτε μέσα από κατασχέσεις είτε μέσω στρατηγικών αγορών. Άλλες, πάλι, προσεγγίζουν το ζήτημα μόνο ρυθμιστικά, χωρίς να διαθέτουν BTC στο ενεργητικό τους.
Ηνωμένες Πολιτείες
Οι ΗΠΑ κατέχουν σήμερα τη μεγαλύτερη «κρατική» δεξαμενή Bitcoin παγκοσμίως. Σύμφωνα με στοιχεία του Coingecko, το αμερικανικό κράτος διαχειρίζεται περίπου 198.000 BTC, ποσότητα που προέρχεται κυρίως από κατασχέσεις σε υποθέσεις κυβερνοεγκλήματος και παράνομων δραστηριοτήτων.
Το CoinEdition ανεβάζει το νούμερο ακόμη πιο ψηλά, εκτιμώντας ότι οι ΗΠΑ διαθέτουν πάνω από 207.000 BTC.
Η προέλευση αυτών των αποθεμάτων είναι ιδιαίτερα σημαντική: τα Bitcoin δεν αποκτήθηκαν μέσω επενδυτικής στρατηγικής ή επίσημης κρατικής πολιτικής, αλλά μέσω δημεύσεων.
Χαρακτηριστικά παραδείγματα περιλαμβάνουν τις υποθέσεις Silk Road και Bitfinex hack, όπου οι αμερικανικές αρχές δήμευσαν τεράστια ποσά κρυπτονομισμάτων. Αυτή η διαφοροποίηση ξεχωρίζει τις ΗΠΑ από χώρες όπως το Ελ Σαλβαδόρ, που αγόρασε BTC ως μέρος οικονομικής στρατηγικής.
Κίνα
Στη δεύτερη θέση βρίσκεται η Κίνα, με περίπου 194.000 BTC, σύμφωνα με το CoinEdition. Και εδώ, το μεγαλύτερο μέρος των αποθεμάτων προέρχεται από κατασχέσεις, με πιο γνωστή την υπόθεση του PlusToken Ponzi scheme, όπου οι κινεζικές αρχές δήμευσαν δεκάδες χιλιάδες Bitcoin.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η Κίνα, αν και κατέχει ένα από τα μεγαλύτερα χαρτοφυλάκια BTC, έχει ταυτόχρονα επιβάλει αυστηρούς περιορισμούς στην αγορά, τη διαπραγμάτευση και το mining κρυπτονομισμάτων. Έτσι, η κατοχή της δεν συνδέεται με προώθηση της χρήσης του Bitcoin, αλλά με τη διαχείριση των κατασχεμένων αποθεμάτων.
Ηνωμένο Βασίλειο
Η Μεγάλη Βρετανία βρίσκεται στην τρίτη θέση παγκοσμίως, με περίπου 61.000 BTC, σύμφωνα με το Cryptomaniaks. Όπως και στην περίπτωση των ΗΠΑ και της Κίνας, τα αποθέματα προήλθαν κυρίως από κατασχέσεις σε υποθέσεις παράνομων δραστηριοτήτων.
Παρά την αυστηρή στάση της Βρετανίας απέναντι στην αγορά κρυπτονομισμάτων, το Λονδίνο παραμένει κεντρικός κόμβος για τη ρύθμιση και εποπτεία των ψηφιακών περιουσιακών στοιχείων. Η ύπαρξη ενός από τα μεγαλύτερα χαρτοφυλάκια BTC καθιστά τη χώρα καθοριστικό παίκτη στο πεδίο των κρατικών αποθεμάτων.
Ουκρανία
Η Ουκρανία ξεχωρίζει ως μια από τις πιο «crypto-friendly» χώρες της Ευρώπης. Σύμφωνα με το Cryptomaniaks, διαθέτει περίπου 46.000 BTC, προερχόμενα όχι μόνο από δημεύσεις αλλά και από δηλώσεις περιουσιακών στοιχείων αξιωματούχων και κυρίως από δωρεές.
Μετά την εισβολή της Ρωσίας το 2022, η Ουκρανία δέχτηκε εκατομμύρια δολάρια σε δωρεές κρυπτονομισμάτων, τα οποία χρησιμοποιήθηκαν για την ενίσχυση του στρατού και την ανθρωπιστική βοήθεια. Αυτό την ανέδειξε σε διεθνές επίπεδο ως παράδειγμα χώρας που αξιοποιεί το crypto όχι μόνο οικονομικά αλλά και γεωπολιτικά.
Βόρεια Κορέα
Η Βόρεια Κορέα εμφανίζεται συχνά σε λίστες με κρατικά αποθέματα Bitcoin, αν και τα στοιχεία είναι δύσκολο να επαληθευτούν. Το Coingecko σημειώνει ότι η χώρα έχει αποκτήσει χιλιάδες BTC κυρίως μέσω κυβερνοεπιθέσεων και παράνομων δραστηριοτήτων.
Ο ΟΗΕ έχει καταγγείλει ομάδες όπως οι Lazarus Group, οι οποίες φέρονται να έχουν αποσπάσει δισεκατομμύρια δολάρια σε crypto. Οι εκτιμήσεις κάνουν λόγο για αποθέματα που ξεπερνούν τις 10.000 BTC, όμως η ακριβής εικόνα παραμένει ασαφής. Σε κάθε περίπτωση, η Βόρεια Κορέα χρησιμοποιεί τα crypto ως εργαλείο παράκαμψης διεθνών κυρώσεων και χρηματοδότησης του καθεστώτος.
Μπουτάν
Το Μπουτάν αποτελεί ίσως τη μεγαλύτερη έκπληξη. Σύμφωνα με το Wikipedia και το CCN, κατέχει πάνω από 13.000 BTC. Σε αντίθεση με τις μεγάλες δυνάμεις, η κατοχή αυτή προήλθε από στρατηγική επένδυση που πραγματοποίησε αθόρυβα η κυβέρνηση, αξιοποιώντας μέρος των κρατικών κεφαλαίων.
Η χώρα, που βασίζεται κυρίως στην υδροηλεκτρική ενέργεια και τον τουρισμό, βλέπει στο Bitcoin μια ευκαιρία να διαφοροποιήσει την οικονομία της και να τοποθετηθεί σε έναν ανερχόμενο τομέα. Η στάση αυτή την κατατάσσει στις λίγες χώρες που αντιμετωπίζουν το Bitcoin ως στρατηγικό περιουσιακό στοιχείο.
Ελ Σαλβαδόρ
Το Ελ Σαλβαδόρ αποτελεί μοναδική περίπτωση, καθώς είναι η πρώτη χώρα στον κόσμο που υιοθέτησε το Bitcoin ως νόμιμο νόμισμα το 2021. Σύμφωνα με το Coingecko, διαθέτει πάνω από 5.800 BTC, τα οποία απέκτησε με απευθείας κρατικές αγορές.
Ο πρόεδρος Ναΐμπ Μπουκέλε έχει επενδύσει στην εικόνα της χώρας ως κέντρου καινοτομίας, δημιουργώντας ακόμη και τα λεγόμενα Bitcoin Bonds για να χρηματοδοτήσει ενεργειακά και τεχνολογικά έργα. Παρά τις επικρίσεις για την αστάθεια της αγοράς, το Ελ Σαλβαδόρ έχει ταυτιστεί παγκοσμίως με την υιοθέτηση του Bitcoin.
Φινλανδία
Η Φινλανδία είχε στο παρελθόν σημαντικά αποθέματα Bitcoin από κατασχέσεις, αλλά τα περισσότερα πωλήθηκαν. Σύμφωνα με το Coingecko, σήμερα διαθέτει λιγότερα από 100 BTC.
Το 2022 είχε γίνει διεθνώς γνωστή όταν πούλησε περίπου 1.890 BTC, κατευθύνοντας τα έσοδα σε ανθρωπιστική βοήθεια για την Ουκρανία. Έτσι, αποτελεί παράδειγμα χώρας που διαχειρίστηκε κατασχεμένα crypto με διαφάνεια και κοινωνικό όφελος.
Ινδία και Βενεζουέλα
Η Ινδία δεν διαθέτει επίσημα κρατικά αποθέματα Bitcoin. Μικρές ποσότητες σχετίζονται μόνο με κατασχέσεις, ενώ η χώρα ακολουθεί αυστηρή ρυθμιστική γραμμή με 30% φορολογία στα κέρδη και 1% TDS σε συναλλαγές.
Η Βενεζουέλα, από την άλλη, έχει συνδέσει το όνομά της με το αποτυχημένο εγχείρημα του Petro, του ψηφιακού νομίσματος που υποτίθεται ότι θα στηριζόταν στα κοιτάσματα πετρελαίου. Σύμφωνα με το Coinweb, δεν υπάρχουν τεκμηριωμένα κρατικά Bitcoin reserves, η χώρα χρησιμοποιεί τα crypto κυρίως για να παρακάμπτει διεθνείς κυρώσεις.
Ελλάδα και Κύπρος
Η Ελλάδα και η Κύπρος δεν διαθέτουν καταγεγραμμένα κρατικά αποθέματα Bitcoin. Δεν υπάρχουν αναφορές σε στρατηγικές αγορές ή κατασχέσεις που να τις εντάσσουν στις σχετικές λίστες.
Η παρουσία τους στον διεθνή διάλογο περιορίζεται κυρίως στο ρυθμιστικό πλαίσιο και στη φορολόγηση. Η Ελλάδα έχει επιβάλει φορολογία περίπου 15% στα κεφαλαιακά κέρδη από κρυπτονομίσματα, ενώ η Κύπρος, μέσω της CySEC, υιοθετεί τα ευρωπαϊκά πρότυπα MiCA και AMLD5 για τη διαφάνεια και τη συμμόρφωση.