Υψηλό πρωτογενές έλλειμμα φέτος και το 2021 προβλέπει το τελικό σχέδιο του νέου προϋπολογισμού που κατατίθεται σήμερα στη Βουλή και το οποίο ανεβάζει τον πήχη της ύφεσης για φέτος σε πάνω από 10% από 8,2% που ήταν η αρχική εκτίμηση, ενώ παράλληλα «κόβει» τη ταχύτητα της ανάπτυξης στο 5% για το επόμενο έτος από 7,5%.
Τα στελέχη του υπουργείου Οικονομικών έγραφαν και έσβηναν μέχρι το «πάρα ένα» τα βασικά μεγέθη του προϋπολογισμού, επιχειρώντας να προσαρμόσουν τους στόχους στο ρευστό και με πολλές εστίες κινδύνου σκηνικό στην οικονομία λόγω της πανδημίας.
Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες ο προϋπολογισμός που θα φέρει έντονα τα σημάδια της επιδημιολογικής κρίσης, θα προβλέπει μεταξύ άλλων:
- Πρωτογενές έλλειμμα οριακά κάτω από το 7% του ΑΕΠ για φέτος και στη περιοχή του 4,5% για το 2021 έναντι 1% που ήταν το βασικό σενάριο του προσχεδίου.
- Συρρίκνωση του ΑΕΠ κατά 10,5% για το 2020 και ρυθμό ανάπτυξης 5% για το επόμενο έτος.
- Μεγάλη υστέρηση στα φετινά έσοδα και αναπλήρωση μέρους των απωλειών το 2021.
- Αύξηση του αποθεματικού για την ενεργοποίηση πρόσθετων μέτρων στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων σε περίπτωση που δεν κοπάσει η ένταση της πανδημίας.
Εμπλοκή με το Ταμείο Ανάκαμψης
Την ίδια ώρα, στα ύψη ανεβάζουν την αδρεναλίνη του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης οι εμπλοκές στην ενεργοποίηση των κονδυλίων από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης και το πλαφόν στις προκαταβολές για το 2021.
Το «ευρωπαϊκό σχέδιο Μάρσαλ» βρίσκεται στον αέρα μετά το βέτο από Ουγγαρία και Πολωνία λόγω της ρήτρας για τους κανόνες του κράτους δικαίου, με αποτέλεσμα να θολώνει ο χρόνος για την εκκίνηση της εκταμίευσης των πόρων στα κράτη μέλη της ΕΕ, που για την Ελλάδα ανέρχονται σε 29,1 δισ. ευρώ (16,4 δισ. ευρώ επιχορηγήσεις και 12,7 δισ. ευρώ δάνεια). Στο πακέτο των 29,1 δισ. ευρώ προστίθενται 2 δισ. ευρώ μέσω του React EU που θα καλύψουν δράσεις, οι οποίες σχετίζονται με τις επιπτώσεις της πανδημίας.
Οι εξελίξεις μεταθέτουν την εισροή των πρώτων κεφαλαίων προς το τέλος του 2021 και όχι εντός του πρώτο εξαμήνου σύμφωνα με την εκτίμηση του υπουργείου Οικονομικών.
Πέραν της χρονοτριβής στις διαδικασίες οι πληροφορίες αναφέρουν ότι στο τελικό κείμενο για τον τρόπο λειτουργίας του Ταμείου θα ορίζεται ότι το ποσό της προκαταβολής θα είναι ίσο με το 10% των συνολικών κονδυλίων που δικαιούται κάθε χώρα, πράγμα που σημαίνει ότι η Ελλάδα θα λάβει το 2021 περί τα 3 δισ. ευρώ όταν στο προσχέδιο του προϋπολογισμού έχει εγγραφεί κονδύλι 5,5 δισ. ευρώ εκ των οποίων τα 2,635 δισ. ευρώ θα προέλθουν από επιχορηγήσεις και 1,272 δισ. ευρώ από δάνεια. Επιπρόσθετα δεν έχουν ακόμα αποσαφηνιστεί οι όροι και οι δεσμεύσεις που θα αναλαμβάνει η κάθε χώρα προκειμένου να λάβει τη χρηματοδότηση.
Τα κονδύλια από το Ταμείο Ανάκαμψης αποτελούν βασική πηγή τροφοδότησης της ανάκαμψης και της δημοσιονομικής εξυγίανσης, καθώς με βάση το προσχέδιο του προϋπολογισμού η συνεισφορά του Ταμείου στην ανάπτυξη της οικονομίας υπολογίζεται σε δύο ποσοστιαίες μονάδες, ενώ ανάλογη είναι και η επίπτωση στη μείωση του πρωτογενούς ελλείμματος.
Έντονος είναι πλέον ο προβληματισμός στο υπουργείο Οικονομικών, καθώς μετά την έξαρση της πανδημίας και τα lockdown χωρίς ημερομηνία λήξης ένα ακόμα πρόβλημα έρχεται να προστεθεί στην έτσι κι αλλιώς δύσκολη εξίσωση για την πορεία της πραγματικής οικονομίας και των δημοσίων οικονομικών το επόμενο έτος.
Το ελληνικό προσχέδιο για τους πυλώνες χρηματοδότησης από το Ταμείο Ανάκαμψης που έχει ήδη σταλεί στις Βρυξέλλες θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση ως το τέλος του έτους και στη συνέχεια από την 1η Ιανουαρίου έως τις 15 Ιανουαρίου θα αξιολογηθεί από την Κομισιόν και το τελικό κείμενο με τις μεταρρυθμίσεις θα υποβληθεί στις ευρωπαικές αρχές περί τα μέσα Απριλίου του 2021.
Σύμφωνα με τον πρωθυπουργό στη λίστα των δράσεων περιλαμβάνονται σημαντικά «έργα υποδομών, όπως ο οδικός άξονας Ε65, ο ΒΟΑΚ, η ηλεκτρική διασύνδεση των νησιών, έργα με μεγάλη μαζικότητα και σημαντικό οικονομικό αντίκτυπο σε ολόκληρη την ελληνική κοινωνία, όπως η σημαντική ενεργειακή αναβάθμιση ενός μεγάλου μέρους του κτιριακού μας δυναμικού, ένα διευρυμένο «Εξοικονομώ», σημαντικές εκσυγχρονιστικές τομές, όπως η πλήρης ψηφιοποίηση των λειτουργιών της ΑΑΔΕ, των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, σημαντικές μεταρρυθμίσεις διαρθρωτικού χαρακτήρα όπως η χρηματοδότηση ρεαλιστικών τοπικών πολεοδομικών σχεδίων, η επιτάχυνση της δικαιοσύνης, ένα νέο πλαίσιο επαγγελματικής εκπαίδευσης»
Για την κυβέρνηση, τα κονδύλια των 29,1 δισ. ευρώ από το Ταμείο σε συνδυασμό με τα 40 δισ. ευρώ από το ΕΣΠΑ αποτελούν «χρυσή» ευκαιρία για ριζική μεταστροφή της εθνικής οικονομίας προς ένα αναπτυξιακό μοντέλο βιώσιμο, εξωστρεφές και καινοτόμο.
Ωστόσο το εγχείρημα της αποτελεσματικής και έγκαιρης αξιοποίησης των πόρων προϋποθέτει αλλαγή νοοτροπίας στη δημόσια διοίκηση, καθώς και οργάνωση και συντονισμό όλων των εμπλεκόμενων φορέων για να μην επαναληφθούν οι αμαρτίες του παρελθόντος με την απώλεια και την κατασπατάληση κοινοτικών κονδυλίων. Άλλωστε τα χρονοδιαγράμματα είναι ασφυκτικά και δεν σηκώνουν ολιγωρίες στο μηχανισμό δεδομένου ότι τα κεφάλαια θα πρέπει να δεσμευτούν στο σύνολό τους έως το 2023 και να απορροφήσουν έως το τέλος του 2026 μέσω εξάμηνων εκταμιεύσεων οι οποίες θα συνδέονται με την επίτευξη συγκεκριμένων στόχων και οροσήμων.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
