Ηχηρό μήνυμα και συστάσεις στη κυβέρνηση να προχωρήσει στο κλείσιμο όλων των μνημονιακών εκκρεμοτήτων αναμένεται να απευθύνουν οι τεχνοκράτες στη σημερινή τηλεσυνεδρίαση του EuroWorking Group (EWG), εστιάζοντας στις καθυστερήσεις και τις εμπλοκές που κατέγραψε η Κομισιόν στην τελευταία της έκθεση για το ελληνικό πρόγραμμα.
Στη πρώτη γραμμή της 8ης αξιολόγησης από του θεσμούς που θα αρχίσει σε λίγες μέρες βρίσκονται οι εκκρεμείς συντάξεις, οι ληξιπρόθεσμες οφειλές του Δημοσίου σε ιδιώτες, οι αναπροσαρμογές στις αντικειμενικές τιμές των ακινήτων με στόχο την ευθυγράμμιση τους με τις εμπορικές, οι μεταρρυθμίσεις στον τομέα της ενέργειας (απελευθέρωση της αγοράς με εφαρμογή του Target Model) και οι αποκρατικοποιήσεις.
Η επιτυχής ολοκλήρωση του νέου γύρου αξιολόγησης αποκτά βαρύνουσα σημασία για τη κυβέρνηση, καθώς συνδέεται με την εκταμίευση των 644 εκατ. ευρώ από τα κέρδη από τα ελληνικά ομόλογα (ANFΑ’s και SMP’s) που έχουν στα χαρτοφυλάκια τους η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) και οι εθνικές κεντρικές τράπεζες της ευρωζώνης.
Εν όψει της κατάθεσης στη Βουλή του προσχεδίου του νέου προϋπολογισμού, τη Δευτέρα 5 Οκτωβρίου, τα τεχνικά κλιμάκια των δανειστών θα «πιάσουν δουλειά» στο τέλος της εβδομάδας προκειμένου το Σαββατοκύριακο να «κλειδώσουν» οι πρώτες εκτιμήσεις για την πορεία της οικονομίας και τα βασικά μεγέθη του προϋπολογισμού του 2021.
Σύμφωνα με πληροφορίες, στο οικονομικό επιτελείο εγκαταλείπουν το αρχικό σενάριο για ισοσκελισμένο προϋπολογισμό και ο νέος στόχος είναι να υπάρξει πρωτογενές έλλειμμα 0,5% του ΑΕΠ, με την υπόθεση ότι ο ρυθμός ανάκαμψης το επόμενο έτος θα κινηθεί το 5,5% με 6%. Φέτος η οικονομία αναμένεται να κλείσει με ύφεση κοντά στα επίπεδα του 9% ενώ το πρωτογενές έλλειμμα θα ανέλθει στο 6%, καθιστώντας δυσχερή την προσαρμογή για το 2021. Πρόκειται για ένα δημοσιονομικό «κενό» τουλάχιστον 11 - 12 δισ. ευρώ, για την εξάλειψη του οποίου το υπουργείο Οικονομικών ετοιμάζει σχέδιο προτάσεων και μεταρρυθμίσεων προς την Κομισιόν.
Το κείμενο θα σταλεί στις Βρυξέλλες μαζί με το προσχέδιο του νέου προϋπολογισμού έως τις 15 Οκτωβρίου, αφού προηγουμένως φιλτραριστεί από τα κλιμάκια των δανειστών. Οι τέσσερις υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι θα μπουν στο χορό της 8ης αξιολόγησης στις 19 Οκτωβρίου και μέσα σε διάστημα το πολύ πέντε ημερών θα ελέγξουν διεξοδικά τα στοιχεία, τις προβλέψεις και τους σχεδιασμούς της ελληνικής κυβέρνησης για όλα τα ανοικτά μέτωπα στην οικονομία.
Καθυστερούν τα ευρωπαϊκά κονδύλια
Την ίδια ώρα δυσχέρειες στην άσκηση της οικονομικής πολιτικής προκαλεί η καθυστέρηση στην εκταμίευση των πόρων από τα ευρωπαϊκά ταμεία, πράγμα που διευρύνει το χρηματοδοτικό κενό και υποχρεώνει το οικονομικό επιτελείο να τρώει από το μαξιλάρι των ταμειακών διαθεσίμων που σήμερα ανέρχεται στα 37,7 δισ. ευρώ. Μέχρι στιγμής δεν έχει μπει στα κρατικά ταμεία ούτε ευρώ βοήθειας από το κοινοτικό πακέτο, ενώ σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομικών Χρήστο Σταϊκούρα φέτος θα έρθουν τα μισά από τα 2,7 δισ. ευρώ που αντιστοιχούν στη χώρα μας από το Πρόγραμμα SURE, τα οποία θα χρηματοδοτήσουν το πρόγραμμα ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ.
Το υπόλοιπο κομμάτι της δόσης θα εκταμιευθεί το 2021 μαζί και με κάποιες προκαταβολές χρημάτων από το Ταμείο Ανάκαμψης που θα γίνουν μέσα στο πρώτο εξάμηνο. Επισημαίνεται ότι η κυβέρνηση μέχρι πρόσφατα εκτιμούσε ότι η ροή των πόρων θα άρχιζε τον Σεπτέμβριο.
Με το σκηνικό στην οικονομία να παραμένει ρευστό, καθιστώντας επισφαλή οποιαδήποτε πρόβλεψη για το τελικό ύψος της ζημίας από την πανδημία, ο χρόνος εισροής των κοινοτικών κονδυλίων αποκτά βαρύνουσα σημασία καθώς όσο νωρίτερα γίνει τόσο ισχυρότερα θα είναι τα όπλα κατά της ύφεσης και τόσο μεγαλύτερη η δυναμική της ανάκαμψης. Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, συνολικά το ευρωπαϊκό πακέτο μπορεί να δώσει μία ώθηση στο ΑΕΠ της τάξης του 2% - 2,2% ετησίως.
Κεντρικός άξονας του σχεδιασμού για την επόμενη ημέρα είναι η ενεργοποίηση όλων των χρηματοδοτικών εργαλείων που παρέχει το «ευρωπαϊκό σχέδιο Μάρσαλ» για την αντιστροφή της ύφεσης και το πέρασμα της οικονομίας σε τροχιά βιώσιμης ανάπτυξης. Η ταχεία εισροή και αποτελεσματική απορρόφηση των κοινοτικών κονδυλίων θα δώσει βαθιές ανάσες ρευστότητας στην αγορά, θα κινητοποιήσει επενδύσεις και θα δώσει τη δυνατότητα να διατηρηθεί σε υψηλά επίπεδα η δεξαμενή των ταμειακών διαθεσίμων. Την ισχυρότερη χρηματοδοτική «δύναμη πυρός» στη μάχη για την ανάκαμψη αποτελούν τα 72 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και το νέο ΕΣΠΑ.
Στο εθνικό Σχέδιο Μεταρρυθμίσεων που θα υποβληθεί τον Οκτώβριο στην Κομισιόν θα περιληφθούν, μεταξύ άλλων, συγκεκριμένες μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας που συνδέονται με τον περιορισμό του μη μισθολογικού κόστους μέσω της σταδιακής μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών. Όπως επισημαίνει πηγή του υπουργείου Οικονομικών, το σχέδιο θα θέτει συγκεκριμένους μεταρρυθμιστικούς και επενδυτικούς στόχους για τη διετία 2021-2022