Στοιχειωμένο έργο που δεν κατάφερε να ζωντανέψει ούτε η Συμφωνία των Πρεσπών το 2018, είναι ο αγωγός πετρελαίου Ελλάδας - Σκοπίων μήκους 213 χιλιομέτρων, ο οποίος απασχόλησε χθες Έλληνες και Αμερικανούς αξιωματούχους στην Θεσσαλονίκη.
Χρόνιες νομικές διαμάχες των ΕΛΠΕ με τις κυβερνήσεις των Σκοπίων, πολωμένο πολιτικό σκηνικό, αλλά και διαφορετικές γεωπολιτικές συγκυρίες, οδήγησαν στον παροπλισμό εδώ και σχεδόν μια δεκαετία του έργου μεταφοράς αργού πετρελαίου από την Ελλάδα προς την γείτονα, το οποίο τώρα οι αμερικανοί επιχειρούν να αναστήσουν.
Στο τραπέζι προωθείται το σχέδιο ενός εξωδικαστικού συμβιβασμού μεταξύ των ΕΛΠΕ και της κυβέρνησης Ζάεφ, ο οποίος θα φέρει φυσικά τις αμερικανικές “ευλογίες”, όπως φάνηκε και από την χθεσινή πολυπληθή συνάντηση της Θεσσαλονίκης. Συμμετείχαν από αμερικανικής πλευράς ο υφπ. Εξωτερικών, αρμόδιος για θέματα Ενέργειας και Ευρασίας Φράνσις Φάνον, ο πρέσβης στην γείτονα Κέιτ Μπάιρνς, ο έλληνας υφυπ Εξωτερικών Κώστας Φραγκογιάννης, η γενική γραμματέας Ενέργειας Αλεξάνδρα Σδούκου, η διοίκηση των Ελληνικών Πετρελαίων και από σκοπιανής πλευράς οι δύο αντιπρόεδροι της κυβέρνησης και ο υπουργός Οικονομικών της Βόρειας Μακεδονίας.
Στόχος είναι οι δύο εμπλεκόμενες πλευρές να ξεχάσουν τις παλιές τους οικονομικές διαφορές και εφόσον έρθουν σε συμφωνία, τότε να καταστεί δυνατό ο αγωγός, ο οποίος έχει στο μεταξύ καθαριστεί -καθώς δεν χρησιμοποιείται πια για μεταφορά αργού- να μεταφέρει στην γείτονα τελικά προϊόντα πετρελαιοειδών, δηλαδή βενζίνες και ντίζελ, ενισχύοντας την κερδοφορία των ΕΛΠΕ και βάζοντας παράλληλα φρένο στο εκτεταμένο λαθρεμπόριο.
Το αν τα δύο μέρη θα τα βρουν και η αμερικανική παρέμβαση θα αποβεί καθοριστική, μένει να φανεί. Το μόνο βέβαιο είναι το μεγάλο αμερικανικό ενδιαφέρον που υπάρχει για την ενεργειακή στήριξη της Β. Μακεδονίας και την απεξάρτηση της από την ρωσική κυριαρχία, όπως φαίνεται και από το έτερο έργο για το οποίο οι ΗΠΑ πιέζουν να ξεκολλήσει, τον διασυνδετήριο αγωγό φυσικού αερίου μεταξύ των δύο χωρών. Το αυτό ισχύει άλλωστε για όλα τα ενεργειακά έργα ελληνικού ενδιαφέροντος που αφορούν την ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων, δηλαδή για τον Διαδριατικό Αγωγό φυσικού αερίου (ΤΑΡ) που αναμένεται να τεθεί σε πλήρη εμπορική λειτουργία μέσα στους επόμενους μήνες, καθώς και για τον Διασυνδετήριο Αγωγό Ελλάδας- Βουλγαρίας (IGB, ο οποίος πρόκειται να κάνει εγκαίνια έως το τέλος του 2021. Στο ίδιο κάδρο μπαίνει και η τελική επενδυτική απόφαση για τον πλωτό σταθμό επαναεριοποίησης φυσικού αερίου (FSRU) της Αλεξανδρούπολης που αναμένεται να ληφθεί το πρώτο τρίμηνο του 2021, με την εμπορική λειτουργία του σταθμού να τοποθετείται δύο χρόνια αργότερα και ενώ έμποροι φυσικού αερίου από πολλές χώρες της περιοχής (Ελλάδα, Βουλγαρία, Ρουμανία, Σερβία) έχουν ήδη υπογράψει με τον φορέα υλοποίησης του FSRU, μακροχρόνια συμβόλαια για απορρόφηση σημαντικών ποσοτήτων υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG).
Από τις αρχές του 2000 έως την Συμφωνία των Πρεσπών
Πέρασαν χρόνια μέχρι να φτάσουμε στο 2018, χρονιά σημαδιακή για τα Σκόπια, αφού υπεγράφη η Συμφωνία των Πρεσπών. Παραμονές του δημοψηφίσματος της 30ης Σεπτεμβρίου 2018, η Ελλάδα επιχείρησε να μπει για τα καλά στο παιχνίδι της επιρροής υπέρ του "Ναι", τάζοντας ενεργειακά "δώρα" στη γείτονα.
Σε μια στιγμή όπου όλη η Δύση είχε βάλει λυτούς και δεμένους για να πείσουν τους Σκοπιανούς να ψηφίσουν υπέρ, στο δημοψήφισμα της 30ης Σεπτεμβρίου, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ αποφάσισε να διοργανώσει επίσκεψη στην γείτονα, με συμμετοχή στελεχών πλειάδας ενεργειακών εταιρειών, δηλαδή των ΔΕΣΦΑ, ΕΛΠΕ, και ΑΔΜΗΕ. Επικεφαλής θα ήταν ο τότε υπ. Ενέργειας Γ.Σταθάκης, ο οποίος επρόκειτο να κουβαλήσει στις βαλίτσες του κάθε είδους ενεργειακή συμφωνία που θα μπορούσε να ενδιαφέρει τους γείτονες : Από μνημόνιο συνεργασίας για το περίφημο αγωγό φυσικού αερίου που θα συνδέει την Ελλάδα με τα Σκόπια, μέχρι την επαναλειτουργία του παγωμένου αγωγού μεταφοράς πετρελαίου από τις εγκαταστάσεις των διυλιστηρίων των ΕΛΠΕ στη Θεσσαλονίκης προς το διυλιστήριο ΟΚΤΑ. Αντιδράσεις εντός Ελλάδας και δεύτερες σκέψεις της κυβέρνησης Τσίπρα ανέβαλαν το ταξίδι, κρατώντας έκτοτε στον πάγο τις εξελίξεις γύρω από τον αγωγό, τον οποίο τώρα οι Αμερικανοί πασχίζουν να ξεπαγώσουν.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
