Περισσότερα από 9 δις. ευρώ θα έχει διοχετεύσει στην αγορά το τραπεζικό σύστημα μέχρι το τέλος Ιουνίου, ενισχύοντας αποφασιστικά τη ρευστότητα σε μια εξαιρετικά δύσκολη συγκυρία για το οικονομία και τις επιχειρήσεις.
Το ποσό αυτό υπερκαλύπτει τις ανάγκες πρόσθετης ρευστότητας εξαιτίας της πανδημίας. Σύμφωνα με πληροφορίες του Business Daily, μελέτη της Oliver Wyman που έγινε για λογαριασμό της κυβέρνησης εκτίμησε την ετήσια ανάγκη των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων σε πρόσθετη ρευστότητα εξαιτίας της επίπτωσης του κορονοϊου σε 6 – 8 δισ. ευρώ.
Επιτελικά στελέχη τραπεζών τονίζουν ότι εκτός των κυβερνητικών παρεμβάσεων για την ενίσχυση της ρευστότητας ύψους 5,5 δισ. ευρώ (2 δισ. ευρώ το πρόγραμμα ΤΕΠΙΧ ΙΙ και 3,5 δισ. το πρώτο σκέλος του Εγγυοδοτικού) οι τράπεζες ήδη έχουν προχωρήσει στο πρώτο τρίμηνο του 2020 στην αύξηση του υπολοίπου δανείων προς επιχειρήσεις κατά 2 δισ. ευρώ, ενώ επιπλέον 1,5 – 2 δισ. ευρώ θα διοχετευθεί μέχρι το τέλος του μήνα για χορηγήσεις νέων δανείων.
Στην πραγματικότητα η συνολική ρευστότητα που θα διοχετευθεί στην οικονομία στο πρώτο εξάμηνο της εφετινής χρονιάς θα ξεπερνά τα 10 δις. ευρώ αν υπολογιστούν και οι αποπληρωμές παλαιότερων δανείων.
Χθες η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα ανακοίνωσε την ολοκλήρωση του ΤΕΠΙΧ ΙΙ, ενώ μέχρι το τέλος του μήνα θα ολοκληρωθεί και η αξιολόγηση και έγκριση των αιτήσεων για το πρώτο σκέλος του Εγγυοδοτικού.
Σημειώνεται ότι οι τράπεζες προχώρησαν σε σημαντική αύξηση των χορηγήσεων νέων δανείων προς τις επιχειρήσεις πριν τις κυβερνητικές πρωτοβουλίες, ενώ ο περασμένος Μάρτιος αποτέλεσε μήνα – ρεκόρ για νέες εκταμιεύσεις.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, τον περασμένο Μάρτιο σημειώθηκε καθαρή ροή χρηματοδότησης (νέα δάνεια μετά την αφαίρεση των αποπληρωμών παλαιότερων δανείων) προς τις επιχειρήσεις ύψους 1,86 δισ. ευρώ, έναντι θετικής καθαρής ροής 462 εκατ. ευρώ τον Φεβρουάριο ενώ ο ρυθμός πιστωτικής επέκτασης επιταχύνθηκε σε 3,6% από 1,4% τον Φεβρουάριο.
Οι χρηματοδοτήσεις συνεχίστηκαν και τον Απρίλιο, παρά το lockdown, καθώς η καθαρή ροή δανείων προς επιχειρήσεις διαμορφώθηκε στα 265 εκατ. ευρώ, ενισχύοντας τον ρυθμό πιστωτικής επέκτασης στο +4,1%.
Τα δάνεια των τραπεζών προς τις επιχειρήσεις στο διάστημα Απριλίου – Ιουνίου εκτιμάται ότι θα κυμανθούν μεταξύ 1,5 και 2 δισ. ευρώ, ανεβάζοντας το συνολικό ποσό των νέων δανείων στα 9 δισ. ευρώ.
Επιτελικά στελέχη τραπεζών σημειώνουν στο Business Daily ότι η παραπάνω ρευστότητα υπερκαλύπτει τις επιπλέον ανάγκες ρευστότητας που δημιούργησε το σοκ της πανδημίας. Εκτός της μελέτης της Oliver Wyman που προσδιόρισε την ετήσια ανάγκη των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων σε πρόσθετη ρευστότητα σε 6 – 8 δισ. ευρώ, ο διευθύνων σύμβουλος της Εθνικής Τράπεζας, Παύλος Μυλωνάς, μιλώντας πρόσφατα σε εκδήλωση υπογράμμισε ότι «το 2020 οι επιχειρήσεις θα χρειαστούν περί τα 10 δισ. ευρώ για να καλύψουν το χρηματοοικονομικό τους κενό», προσθέτοντας ότι το μεγαλύτερο μέρος των αναγκών καλύπτεται ήδη από τα κρατικά προγράμματα, όπως το ΤΕΠΙΧ και το Εγγυοδοτικό, τα οποία θα διοχετεύσουν συνολική ρευστότητα ύψους 9 δις ευρώ.
Σημειώνεται ότι χθες ο πρόεδρος της Eurobank, Γιώργος Ζανιάς, μιλώντας σε διαδικτυακή εκδήλωση του Φόρουμ των Δελφών εκτίμησε ότι για το σύνολο της εφετινής χρονιάς οι χορηγήσεις νέων δανείων από τις τράπεζες θα ανέλθουν στα 20 δισ. ευρώ.
Από επιχειρήσεις με προβλήματα το 65% των αιτήσεων
Την ίδια ώρα, έντονη είναι η κριτική για την «απροθυμία» του τραπεζικού συστήματος να διοχετεύσει ρευστότητα στις επιχειρήσεις, ενώ τη Δευτέρα ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης Αλέξης Τσίπρας, μιλώντας στη Γενική Συνέλευση του ΣΕΒ, υπογράμμισε ότι οι τράπεζες διοχετεύουν πολύ μικρό κομμάτι των κρατικών προγραμμάτων ρευστότητας στις επιχειρήσεις.
Πολλές επιχειρήσεις υπογραμμίζουν ότι οι τράπεζες με διάφορες προφάσεις και υπερβολικές απαιτήσεις τις αποκλείουν από τα προγράμματα στήριξης και πολλοί, μεταξύ αυτών και υπουργοί, ακούν κριτική για την αποτελεσματικότητα των τραπεζών.
Επιτελικά στελέχη τραπεζών υπογραμμίζουν στο Business Daily ότι το πρόγραμμα ΤΕΠΙΧ ΙΙ, που προσέφερε συνολική ρευστότητα 2 δισ., συγκέντρωσε αιτήσεις που ζητούσαν ρευστότητα 9 δισ., ενώ για το Εγγυοδοτικό ύψους 3,5 δις. κατατέθηκαν αιτήσεις χρηματοδότησης για 18 δισ. ευρώ.
Τα ποσά αυτά, όπως εκτιμούν ξεπερνούν κατά πολύ τις πραγματικές ανάγκες για ρευστότητα και τα τραπεζικά στελέχη εκφράζουν την ανησυχία ότι έχουν καλλιεργηθεί προσδοκίες ότι η κρίση δημιουργεί μια ευκαιρία για… δανεικά και αγύριστα.
Από την επεξεργασία των αιτήσεων που έχουν πραγματοποιήσει οι τράπεζες προκύπτει ότι ένα πολύ μεγάλο μέρος των αιτήσεων, περίπου το 65%, υποβλήθηκαν από εταιρείες με αρνητική καθαρή θέση, εταιρείες που εμφανίζουν ζημιές για σειρά ετών, εταιρίες που εμφανίζουν συρρίκνωση εργασιών για σειρά ετών και εταιρίες που βαρύνονται ήδη με μη εξυπηρετούμενα δάνεια, δηλαδή δεν πληρούν βασικά τραπεζικά κριτήρια. Ακόμα χειρότερα, πολλές αιτήσεις έχουν γίνει από εταιρίες με μηδενικό κύκλο εργασιών και άλλες εντελώς ανενεργές που ελπίζουν να μετατρέψουν την κρίση σε ευκαιρία.
Οι ίδιες πηγές σημειώνουν ότι το πρόβλημα των μη εξυπηρετούμενων δανείων που σχηματίστηκαν μετά τον δημοσιονομικό εκτροχιασμό του 2009 και η αδυναμία αντιμετώπισής τους αποτέλεσαν ένα μεγάλο βάρος για το τραπεζικό σύστημα (μόνιμη εστία αποσταθεροποίησης) και την οικονομία και το οποίο ακόμα δεν έχει λυθεί περιορίζοντας την αναπτυξιακή δυναμική της οικονομίας.
Τονίζουν ότι η τήρηση τραπεζικών κριτηρίων στην παρούσα κρίση, δηλαδή να διοχετευθούν χρήματα σε εταιρείες που μπορούν να τα αποπληρώσουν, αποτελεί ζωτικής σημασίας ζήτημα για τη χώρα και προειδοποιούν ότι εάν δεν τηρηθούν τα τραπεζικά κριτήρια, τότε είναι βέβαιο ότι θα δημιουργηθεί μια νέα γενιά μη εξυπηρετούμενων δανείων που θα βάλουν σε νέες περιπέτειες το τραπεζικό σύστημα και κατ’ επέκταση την οικονομία.