Κάθε προσδοκία ξεπερνάει η ανάπτυξη του κλάδου Τεχνολογίας που αναμένεται να έχει διπλασιαστεί το 2030 μέσα σε μια δεκαετία φτάνοντας τα 13,5 δισ. ευρώ, από τα περίπου 6,7 δισ. ευρώ που ήταν το 2019.
Όπως αποτυπώνει η μελέτη της Deloitte για λογαριασμό του ΣΕΠΕ, ο κλάδος της Τεχνολογίας μετατρέπεται σε βασικό μοχλό της ελληνικής οικονομίας, καθώς εκτιμάται πως θα αποτελεί περίπου το 6% του ΑΕΠ της χώρας το 2030, ενώ οι έμμεσες και επαγόμενες επιπτώσεις εκτιμώνται κοντά στα 28 δισ. ευρώ.
Θυμίζουμε πως μόλις ένα χρόνο πριν αντίστοιχες μελέτες εκτιμούσαν πως ο τομέας της Τεχνολογίας θα έφτανε τα 10 δισ. ευρώ το 2030.
Η τεχνολογία παύει πλέον να αποτελεί έναν περιφερειακό τομέα της οικονομίας και μετατρέπεται σε κεντρικό παραγωγικό κλάδο καθώς εκτός από την αγορά προϊόντων/υπηρεσιών (λογισμικό, υποδομές, cloud, υπηρεσίες πληροφορικής), λειτουργεί και ως πολλαπλασιαστής που επηρεάζει παραγωγικότητα, εξαγωγές, επενδύσεις και τον τρόπο λειτουργίας του κράτους.
«Κλειδί» της αλματώδους ανάπτυξης που γνωρίζει ο κλάδος, αποτελεί η επιτάχυνση έργων ψηφιακού μετασχηματισμού, η ωρίμανση των υπηρεσιών e-government, η άνοδος της ζήτησης για λύσεις κυβερνοασφάλειας και δεδομένων, αλλά και η νέα ώθηση που δίνει η Τεχνητή Νοημοσύνη στο επιχειρηματικό μοντέλο πολλών εταιρειών.
Πως θα φτάσει ο κλάδος της Τεχνολογίας τα 13,7 δισ. ευρώ
Σύμφωνα με την μελέτη της Deloitte, για να επιτευχθεί ο φιλόδοξος στόχος του διπλασιασμού της αξίας του κλάδου, επισημαίνεται η ανάγκη για διεύρυνση του ανθρώπινου κεφαλαίου. Όπως σημειώνεται απαιτούνται περισσότεροι από 1.000 νέοι αποφοίτοι ΤΠΕ ετησίως, μέσω νέων και επικαιροποιημένων μεταπτυχιακών προγραμμάτων.
Παράλληλα, προτείνεται η ανάπτυξη μιας ολοκληρωμένης εθνικής στρατηγικής ταλέντου, που θα συνδέει εκπαίδευση, αγορά εργασίας και επιχειρηματικότητα.
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται και στην προσέλκυση ψηφιακών νομάδων, με τη δημιουργία τριών εξειδικευμένων hubs σε επιλεγμένες περιοχές της χώρας, τα οποία θα προσφέρουν ποιοτικές υποδομές, αγγλόφωνα σχολεία και σύγχρονες υπηρεσίες υγείας, ενισχύοντας παράλληλα τις τοπικές οικονομίες.
Στον τομέα της καινοτομίας και έρευνας, η μελέτη θέτει ως στόχο τη σύγκλιση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, μέσω της αύξησης των δαπανών Έρευνας και Ανάπτυξης στο 3% του ΑΕΠ και τη βελτίωση της θέσης της Ελλάδας κατά 9 θέσεις στον δείκτη European Innovation Scoreboard, ώστε η χώρα να καταταχθεί στην κατηγορία των “Strong Innovators”.
Κρίσιμο ρόλο σε αυτή την προσπάθεια αναμένεται να διαδραματίσουν υποδομές όπως το ελληνικό AI Factory «Pharos» και τα Ευρωπαϊκά Κέντρα Ψηφιακής Καινοτομίας.
Στο μέτωπο της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, η πρόταση είναι σαφής: πλήρης ψηφιοποίηση όλων των υπηρεσιών του Δημοσίου και 100% εξασφάλιση σταθερής χρηματοδότησης για τη συντήρηση και επέκταση των πληροφοριακών συστημάτων.
Η μετάβαση σε ένα μοντέλο «predictive government», όπου το κράτος θα λειτουργεί προληπτικά, θεωρείται κρίσιμη τόσο για την ποιότητα των υπηρεσιών όσο και για την αποδοτικότητα των δημόσιων δαπανών.
Για την ενίσχυση της εξωστρέφειας, προτείνεται η δημιουργία ενός ισχυρού ελληνικού brand σε επιλεγμένους υπο-τομείς ΤΠΕ –όπως η υγεία, ο πολιτισμός και η βιωσιμότητα–, η παροχή 100% φορολογικής υπερέκπτωσης για επενδύσεις σε τεχνολογίες αιχμής και η ανάπτυξη πλατφόρμας open data που θα αξιοποιεί δεδομένα από «έξυπνες» πόλεις σε εθνικό επίπεδο.
Οι προκλήσεις που μπορούν να «κόψουν ταχύτητα» στον διπλασιασμό
Ωστόσο, παρά την πρόοδο των τελευταίων ετών, οι επιχειρήσεις ΤΠΕ εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν ένα περιβάλλον με σημαντικά εμπόδια.
Η γραφειοκρατία παραμένει η μεγαλύτερη πρόκληση, με το 48,9% των ερωτηθέντων να τη χαρακτηρίζει ως βασικό ανασταλτικό παράγοντα.
Ειδικότερα, η γραφειοκρατία δεν αφορά μόνο τις αδειοδοτήσεις ή τα διαδικαστικά, αλλά τον συνολικό χρόνο και το κόστος συναλλαγής με το Δημόσιο, επισημαίνοντας ότι λειτουργεί σαν «αόρατος φόρος» που αυξάνει το κόστος υλοποίησης έργων και μειώνει περιθώρια κέρδους, καθυστερεί την είσοδο νέων λύσεων στην αγορά, και κάνει δυσκολότερη την κλιμάκωση (scaling) ελληνικών εταιρειών, ειδικά όταν ανταγωνίζονται διεθνείς παίκτες με ταχύτερους κύκλους αποφάσεων.
Ακολουθεί η έλλειψη ανθρώπινου δυναμικού (47,9%), η οποία αποκτά κρίσιμη σημασία όσο αυξάνεται η ζήτηση για εξειδικευμένες ψηφιακές δεξιότητες.
Όσο ο κλάδος μεγαλώνει, η ζήτηση μετατοπίζεται από «γενικούς» ρόλους σε εξειδικευμένες δεξιότητες όπως cloud engineering, data/AI, κυβερνοασφάλεια, product ανάπτυξη, DevOps, αρχιτεκτονική συστημάτων.
Το κενό αυτό όπως αναφέρεται, συμπιέζει την παραγωγική ικανότητα των επιχειρήσεων, ανεβάζει το μισθολογικό κόστος, ανεβάζοντας τον δείκτη δυσκολίας για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις που θέλουν να είναι ανταγωνιστικές στις διεθνείς αγορές.
Παράλληλα, μετατρέπει και το ταλέντο σε στρατηγικό ρίσκο, καθώς χωρίς ανθρώπους, δεν «τρέχουν» ούτε έργα Δημοσίου, ούτε προϊόντα που μπορούν να εξαχθούν.
Στην τρίτη θέση κατατάσσονται οι καθυστερήσεις στην υλοποίηση έργων ψηφιακού μετασχηματισμού (43,2%), πρόβλημα που επηρεάζει άμεσα τόσο τις δημόσιες επενδύσεις όσο και τη δυνατότητα των εταιρειών να σχεδιάζουν μακροπρόθεσμα.
Σύμφωνα με την Deloitte, τα έργα ψηφιακού μετασχηματισμού του δημοσίου αποτελούν μεγάλο κομμάτι της ζήτησης για τον κλάδο, ενώ δημιουργούν υποδομές και δεδομένα που «ξεκλειδώνουν» νέα προϊόντα και υπηρεσίες.
Ταυτόχρονα λειτουργούν και ως «βιτρίνα αξιοπιστίας» για την Ελλάδα όταν επιχειρεί να προσελκύσει επενδύσεις ή να πουλήσει τεχνογνωσία στο εξωτερικό.
Παράλληλα, χαμηλά επίπεδα δαπανών για Έρευνα και Ανάπτυξη, περιορισμένη σύνδεση πανεπιστημίων με την αγορά εργασίας, αλλά και η διαρροή επιστημονικού δυναμικού στο εξωτερικό συνθέτουν ένα σύνθετο τοπίο προκλήσεων.
Ενδεικτικό είναι ότι, αν και το 84% των στελεχών δηλώνει ικανοποιημένο από την πρόοδο στην ηλεκτρονική διακυβέρνηση, τα ποσοστά ικανοποίησης πέφτουν αισθητά στους τομείς της καινοτομίας και της ενίσχυσης δεξιοτήτων, στοιχείο που δείχνει πως η ανάπτυξη δεν είναι ακόμα ισορροπημένη σε όλο το οικοσύστημα.
Τα χαμηλά επίπεδα Έρευνας και Ανάπτυξης προβληματίζουν το 33,2% των ερωτηθέντων. Χωρίς επένδυση σε εφαρμοσμένη έρευνα και ανάπτυξη προϊόντων, ο κλάδος κινδυνεύει να μεγαλώσει κυρίως ως «εκτελεστικός» (services/projects) και λιγότερο ως παραγωγός τεχνολογίας με διεθνή διαφοροποίηση. Αυτό έχει άμεση επίπτωση στην εξωστρέφεια και στα περιθώρια κέρδους που θα συνοδεύσουν τον διπλασιασμό της αγοράς.
Το «δίδυμο» πρόβλημα της αδύναμης σύνδεσης των πανεπιστημίων με την αγορά και το brain drain αποτελεί ακόμα μια σημαντική πρόκληση για τον κλάδο.
Η έλλειψη σύνδεσης των πανεπιστημίων με την αγορά εργασίας επηρεάζει την ταχύτητα με την οποία παράγεται «έτοιμο» ταλέντο. Συνδυάζεται με τη διαρροή επιστημόνων, που συνεχίζει να λειτουργεί ως διαρροή κεφαλαίου γνώσης: η χώρα επενδύει στην εκπαίδευση, αλλά μέρος της απόδοσης «φεύγει» σε άλλες αγορές.
Επίσης, η περιορισμένη χρηματοδότηση (20,5%), η περιορισμένη εξωστρέφεια (20%) και το «φίλο-επενδυτικό» περιβάλλον (17,4%) αποτελούν σημαντικές προκλήσεις για τον κλάδο.
Αυτές οι προκλήσεις συνδέονται με λιγότερη χρηματοδότηση που σημαίνει λιγότερη δυνατότητα για R&D, εμπορική επέκταση και διεθνή παρουσία.
Παράλληλα, αν το περιβάλλον δεν είναι αρκετά προβλέψιμο και «φιλικό» προς επενδύσεις, οι εταιρείες μεγαλώνουν πιο αργά ή επιλέγουν να μεταφέρουν έδρα/δραστηριότητα.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
