Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει έναν πρωτοφανή σε ύψος προϋπολογισμό ύψους σχεδόν 2 τρισ. ευρώ για την επταετία 2028-2034, επιχειρώντας να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης και να ανταποκριθεί στις αυξανόμενες ανάγκες στον τομέα της άμυνας, ενόψει παγκόσμιων προκλήσεων.
Η πρόταση, ύψους 1,98 τρισ. ευρώ, παρουσιάστηκε την Τετάρτη έπειτα από μαραθώνιες διαπραγματεύσεις που κράτησαν μέχρι αργά το βράδυ της Τρίτης και συνεχίστηκαν τις πρωινές ώρες, σύμφωνα με ευρωπαϊκές πηγές που επικαλείται το Bloomberg.
Το σχέδιο σηματοδοτεί σημαντική αύξηση σε σχέση με τον προηγούμενο μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό (2021–2027), ο οποίος είχε οριστεί στα 1,2 τρισ. ευρώ, αντιστοιχώντας στο 1% του ΑΕΠ της ΕΕ.
Στην καρδιά του νέου σχεδίου βρίσκεται ένα ταμείο ανταγωνιστικότητας, ευημερίας και ασφάλειας ύψους 589,6 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 450,5 δισ. ευρώ θα διοχετευθούν απευθείας στο Ταμείο Ανταγωνιστικότητας της ΕΕ, ενισχύοντας την τεχνολογική και βιομηχανική δυναμική του μπλοκ.
Παράλληλα, η γεωργία διατηρεί τη διαχρονικά ισχυρή θέση της στον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό, με 293,7 δισ. ευρώ να προβλέπονται για την Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ), επιβεβαιώνοντας τη σημασία της για τις οικονομίες πολλών κρατών-μελών.
Η ανακοίνωση της πρότασης ενεργοποιεί μια μακρά και περίπλοκη θεσμική διαδικασία, κατά την οποία το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο της ΕΕ θα κληθούν να τοποθετηθούν. Για την τελική έγκριση απαιτείται ομοφωνία από όλα τα κράτη-μέλη, ενώ η συμφωνία πρέπει να ολοκληρωθεί έως τα τέλη του 2027.
Ο Επίτροπος Οικονομικών της ΕΕ, Michael McGrath, δήλωσε στο Bloomberg Radio ότι ο προϋπολογισμός σχεδιάζεται «σε ιδιαίτερα δύσκολες συνθήκες», επισημαίνοντας την ανάγκη έναρξης αποπληρωμής του χρέους που δημιουργήθηκε λόγω της πανδημίας Covid-19, ύψους έως 25 δισ. ευρώ ετησίως από το 2028.
«Ανοίγει ένας κύκλος δύο χρόνων σκληρών διαπραγματεύσεων. Όμως, σήμερα είναι μια σημαντική μέρα», σχολίασε χαρακτηριστικά.
Οι διαπραγματεύσεις για τον προϋπολογισμό παραδοσιακά προκαλούν εντάσεις, καθώς πρέπει να συνδυαστούν οι ανάγκες στήριξης της γεωργίας, της συνοχής και των ασθενέστερων οικονομιών με τις προσδοκίες για ευρωπαϊκή τεχνολογική αυτονομία και αμυντική ετοιμότητα.
Η πρόταση για τον νέο επταετή προϋπολογισμό καθίσταται ακόμη πιο κρίσιμη, καθώς η ΕΕ επιχειρεί να ενισχύσει την άμυνά της και να ανταγωνιστεί οικονομικά τις ΗΠΑ και την Κίνα.
Ενδεικτικά, έκθεση του πρώην επικεφαλής της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι, προειδοποιεί για επενδυτικό έλλειμμα 800 δισ. ευρώ ετησίως στην ΕΕ, εάν δεν αναληφθούν συντονισμένες δράσεις.
Ο προϋπολογισμός της ΕΕ χρηματοδοτείται κυρίως από εθνικές συνεισφορές, με τα πιο εύρωστα οικονομικά κράτη, όπως η Γερμανία και η Ολλανδία, να καλούνται να καλύψουν μεγάλο μέρος του κόστους.
Ήδη διατυπώνονται ενστάσεις από κράτη-μέλη που αντιμετωπίζουν εσωτερικές δημοσιονομικές πιέσεις, οι οποίες πιθανότατα θα δυσκολέψουν τη συναίνεση.
Ο προϋπολογισμός καλύπτει πάνω από 50 ευρωπαϊκά ταμεία, από την έρευνα και την ενέργεια έως την περιφερειακή ανάπτυξη και την πράσινη μετάβαση.
Η συμφωνία για τη νέα περίοδο αναμένεται να καθορίσει το στίγμα της Ένωσης μέχρι τα μέσα της επόμενης δεκαετίας.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
