Σοκ και δέος από ελέγχους της ΑΑΔΕ σε αποδείξεις και POS από το 2019

Σε μαζικές διασταυρώσεις και έλεγχο αποδείξεων για τις πωλήσεις αγαθών και την παροχή υπηρεσιών που εκδόθηκαν από το 2019 έως και σήμερα, για τις οποίες οι πληρωμές έγιναν με POS, προχωρεί η ΑΑΔΕ. Παράλληλα αλλάζει και η διαδικασία των ελέγχων, καθώς την «πρώτη ύλη» των διασταυρώσεων καλούνται να τη δημιουργήσουν οι ίδιοι οι ελεγχόμενοι και να την αποστείλουν στην ΑΑΔΕ.

Τα Ελεγκτικά Κέντρα στέλνουν μαζικά σε όλους τους επαγγελματίες που έχουν εγκαταστήσει POS για να δέχονται πληρωμές προσκλήσεις ελέγχου, με τις οποίες τους καλούν να προσκομίσουν λίστες με όλες τις αποδείξεις που έχουν εκδώσει και για τις οποίες έχουν δεχθεί πληρωμές μέσω των POS, από το έτος 2019 έως και το 2024.

Συγκεκριμένα, στα ειδοποιητήρια ελέγχου αναγράφεται ότι οι επαγγελματίες οφείλουν να προσκομίσουν εντός πέντε ημερών καταστάσεις σε μορφή Excel, που θα περιέχουν αντιστοίχιση των ημερήσιων κινήσεων εισπράξεων μέσω POS σε αντιπαραβολή με τις αντίστοιχες Αποδείξεις Λιανικής Πώλησης, για τις χρήσεις των ετών 2019, 2021, 2022, 2023 και 2024. Από τη λίστα των ετών απουσιάζει το 2020 της πανδημίας.

Δηλαδή, στη σχετική λίστα θα πρέπει να αναγράψουν σε μία στήλη τα στοιχεία αποδοχής πληρωμών με POS και στη διπλανή την αντίστοιχη απόδειξη που εκδόθηκε.

Τι ψάχνει η ΑΑΔΕ

Μέσω των συγκεκριμένων διασταυρώσεων, η ΑΑΔΕ επιδιώκει να εντοπίσει φοροδιαφυγή που συντελέστηκε, παρότι έγιναν πληρωμές με POS, καθότι στα προηγούμενα χρόνια, τα POS δεν ήταν συνδεδεμένα με τους φορολογικούς μηχανισμούς έκδοσης αποδείξεων (ταμειακές μηχανές ή υπολογιστές).

Με βάση της ελεγκτική εμπειρία των προηγούμενων ετών οι έλεγχοι στοχεύουν να εντοπιστούν:

1. Όσοι χρησιμοποιούσαν ή χρησιμοποιούν δεύτερη, αδήλωτη ταμειακή μηχανή για την έκδοση αποδείξεων.
2. Οι επιχειρηματίες που, ενώ εξέδιδαν αποδείξεις, δεν τις διαβίβασαν στο myDATA (όσοι ήταν υποχρεωμένοι ανά περίοδο).
3. Όσοι απέφευγαν ή αποφεύγουν την έκδοση απόδειξης και κυρίως οι επιχειρήσεις εστίασης, που μένουν μόνο στο δελτίο παραγγελίας.
4. Χρησιμοποιούσαν POS το οποίο δεν ήταν συνδεμένο με λογαριασμό σε τράπεζα που εδρεύει στην Ελλάδα, αλλά ήταν online με τράπεζα του εξωτερικού (βασικά Κύπρος, Μάλτα, Βουλγαρία), όπου μεταφέρονταν οι εισπράξεις. Για να εντοπιστούν, θα πρέπει να ληφθούν στοιχεία από τις αντίστοιχες ξένες τράπεζες.
5. Χρησιμοποιούσαν ειδικό λογισμικό το οποίο σβήνει αποδείξεις που εκδίδονταν στη διάρκεια της ημέρας, πριν εκδοθεί το Ζ και μείωσαν έτσι τον τζίρο της επιχείρησης. Αν δέχονταν πληρωμές με POS ελληνικής τράπεζας, θα εντοπιστούν, εύκολα αφού θα βρεθούν εισπράξεις χωρίς να «αντικρίζονται» με αποδείξεις λιανικής. Αν όμως το POS προέρχεται από ξένη τράπεζα, δεν θα εντοπιστούν μέχρι να ζητηθούν και να αποσταλούν τα στοιχεία της κίνησης του λογαριασμού.

Στο πλαίσιο αυτό, υπόλογοι για φοροδιαφυγή θα βρεθούν οι επαγγελματίες, οι οποίοι από την αντιπαραβολή των δύο στηλών, θα προκύψει πως:

• Δεν εξέδιδαν αποδείξεις για το σύνολο των ηλεκτρονικών πληρωμών που δέχτηκαν.
• Ο αριθμός των αποδείξεων είναι μικρότερος σε σχέση με το πλήθος των ηλεκτρονικών πληρωμών.
• Οι ηλεκτρονικές εισπράξεις μέσω των POS είναι διαφορετικής αξίας από εκείνη που αναγράφεται στις αποδείξεις.
• Είχαν δηλώσει POS στην ΑΑΔΕ, αλλά χρησιμοποιούσαν άλλο (του εξωτερικού), για να δέχονται πληρωμές και το δηλωμένο στην εφορία POS ήταν σε αχρηστία.

Η «μαύρη τρύπα» στον ελεγκτικό μηχανισμό

Η κίνηση αυτή της ΑΑΔΕ καταδεικνύει πως δεν υπάρχει, για την ώρα, δυνατότητα αυτόματης διασταύρωσης των αποδείξεων λιανικής και των πληρωμών με POS. Δηλαδή, μπορεί να εκδοθεί απόδειξη και η πληρωμή να γίνει με POS, αλλά η εφορία δεν μπορεί να διασταυρώσει άμεσα και αυτόματα, εάν πράγματι η πληρωμή μέσω του POS αντιστοιχεί στη συγκεκριμένη απόδειξη, που έχει σταλεί και στο myDATA.

Ο εντοπισμός πιθανής παράβασης γίνεται μόνο μετά από έλεγχο και διασταύρωση. Επειδή όμως πρόκειται για δισεκατομμύρια συναλλαγών, είναι αδύνατη η διασταύρωση σε πραγματικό χρόνο, παρά μόνο κατόπιν ελέγχου του συγκεκριμένου επιτηδευματία ή όταν δοθεί εντολή από την ΑΑΔΕ, να διασταυρωθεί ένα πακέτο αποδείξεων αξίας από ένα ποσό (π.χ. 100 ή 200 ευρώ) και άνω.

Λάθη στις προσκλήσεις της ΑΑΔΕ

Οι λογιστές των επιτηδευματιών έχουν ξεσηκωθεί, καθώς ο χρόνος είναι ελάχιστος για τον τεράστιο όγκο των δεδομένων που θα πρέπει να συλλέξουν και να αποστείλουν ή να προσκομίσουν στα Ελεγκτικά Κέντρα και παράλληλα επισημαίνουν και λάθη στη διαδικασία, καθώς ζητούνται στοιχεία τα οποία δεν υποχρεούνται να έχουν συγκεκριμένοι επιχειρηματίες.

Όπως επισημαίνει σχετικά ο Σύλλογος Λογιστών Θήρας:

• «Οι προσκλήσεις ελέγχου απευθύνονται σε επιχειρήσεις τήρησης απλογραφικών βιβλίων, κατά συνέπεια δεν τίθεται υποχρέωση αναλυτικής τήρησης ταμείου.
• Έως το φορολογικό έτος 2023, η Απόδειξη Λιανικής Πώλησης εκδιδόταν κατά την πώληση, χωρίς να απαιτείται εκ των προτέρων διευκρίνιση από τον πελάτη, ως προς τον τρόπο εξόφλησής της, δηλαδή μετρητά ή με πιστωτική κάρτα. Για παράδειγμα στα εστιατόρια, τις καφετέριες κ.λπ. που δεν διέθεταν ταμειακή μηχανή εστιατορίου, η Απόδειξη Λιανικής Πώλησης εκδιδόταν υποχρεωτικά με κάθε σερβίρισμα του προϊόντος με τρόπο είσπραξης μετρητά, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη ο τρόπος εξόφλησης των αποδείξεων αυτών από τον πελάτη.
• Αποτέλεσμα αυτού ήταν για ένα τραπέζι να έχουν εκδοθεί πολλές Αποδείξεις Λιανικής Πώλησης ως μετρητά, οι οποίες όμως τελικά, κατά την αναχώρηση του πελάτη, να είχαν εξοφληθεί συγκεντρωτικά με πιστωτική κάρτα μέσω POS. Η ορθή και αναλυτική αντιστοίχιση αυτών των δύο δεδομένων καθίσταται αδύνατη».