Όσοι ανήκουν στους τυχερούς που κατάφεραν να αποκτήσουν εισοδήματα από συναλλαγές σε κρυπτονομίσματα ίσως το μετανιώσουν όταν θελήσουν να τα φέρουν στην Ελλάδα για να τα ξοδέψουν νόμιμα. Η Εφορία δεν δέχεται την προέλευση του εισοδήματος από συναλλαγές κρυπτονομισμάτων και… αρνείται να το δει -και να το φορολογήσει!-, ενώ ο φορολογούμενος δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει νόμιμα τα κέρδη του, επειδή δεν αναγνωρίσθηκαν από την Εφορία ως εισόδημα.
Η… συνάντηση του πιο μοντέρνου επενδυτικού μέσου, των κρυπτονομισμάτων, με ένα φορολογικό σύστημα που ανήκει στον 20ο αιώνα (αν όχι και σε παλαιότερες εποχές…) οδηγεί σε ιστορίες… φορολογικής τρέλας, όπου ένας φορολογούμενος μπορεί να δηλώνει μεγάλο εισόδημα από αγοραπωλησίες crypto, αλλά η Εφορία αρνείται να το δει και να το φορολογήσει.
Είναι χαρακτηριστική η περίπτωση απόφασης της ΔΟΥ Αμαρουσίου, που αρνήθηκε να αναγνωρίσει δηλωθέν εισόδημα 1,7 εκατ. ευρώ από αγοραπωλησίες Bitcoin και στην εκκαθάριση της φορολογικής δήλωσης ο φόρος ήταν μηδενικός!
Ο φορολογούμενος προσέφυγε στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών (ΔΕΔ) με μια εντελώς ασυνήθιστη ενδικοφανή προσφυγή. Συνήθως, οι φορολογούμενοι προσφεύγουν στη ΔΕΔ για να μειώσουν τον φόρο που τους επέβαλε η ΔΟΥ, ενώ σε αυτή την περίπτωση ο φορολογούμενος ζήτησε να αναγνωρισθεί ένα εισόδημα που δήλωσε και να πληρώσει τον φόρο που αναλογεί.
Όμως, ούτε η ΔΕΔ «είδε» το εισόδημα από τα κρυπτονομίσματα. Αντίθετα, επιβεβαίωσε την απόφαση της ΔΟΥ Αμαρουσίου για την εκκαθάριση της δήλωσης με μηδενικό φόρο, επειδή δεν αναγνώρισε την ύπαρξη του δηλωμένου εισοδήματος.
Η απόφαση αυτή της ΔΕΔ (1609 του 2024), μέχρι να εκδοθεί κάποια απόφαση διοικητικού δικαστηρίου ή να αλλάξει το υπουργείο Οικονομικών τη σχετική νομοθεσία θα αποτελεί τον «πιλότο» για τη δήλωση και φορολόγηση εισοδημάτων από αγοραπωλησίες κρυπτονομισμάτων, κάνοντας πολύ δύσκολη τη νόμιμη εισαγωγή τους στη χώρα για νόμιμη απόκτηση περιουσιακών στοιχείων ή ακόμη και για τρέχουσες καταναλωτικές δαπάνες.
«Μπορεί να γίνεις εκατομμυριούχος επειδή αγόρασες φθηνά και πούλησες ακριβά ένα κρυπτονόμισμα, αλλά η Εφορία δεν σε αναγνωρίζει ως εκατομμυριούχο», επισημαίνει στο BD έμπειρος φοροτεχνικός, σχολιάζοντας την απόφαση της ΔΕΔ.
Πού βρίσκεται το πρόβλημα
Γιατί, όμως, η Εφορία αρνείται να «δει» ένα εισόδημα από κρυπτονομίσματα και να το φορολογήσει; Στην υπόθεση που εξετάσθηκε από τη ΔΕΔ, ο φορολογούμενος προσκόμισε στοιχεία που μοιάζουν να επαρκούν για να αναγνωρισθεί από την Εφορία το εισόδημά του.
Όπως αναφέρεται στην απόφαση της ΔΕΔ, «στη δήλωση φορολογικού έτους 2017 με την οποία δήλωσε εισόδημα στον κωδικό 659 “Εισοδήματα που αποκτήσατε το 2017, τα οποία απαλλάσσονται από το φόρο ή φορολογούνται με ειδικό τρόπο χωρίς ηλεκτρονική πληροφόρηση”, ποσό ύψους 1.741.826,17 €, το οποίο όπως επικαλείται αποτελεί εισόδημα από μεταβίβαση κρυπτονομισμάτων (bitcoin) που πραγματοποιήθηκε στις 28/12/2017 και μέρος αυτού εισήχθη μέσω τραπεζικού εμβάσματος στην Ελλάδα το έτος 2018».
Όταν κλήθηκε να προσκομίσει έγγραφα για να δικαιολογήσει την ύπαρξη αυτού του εισοδήματος, ο φορολογούμενος προσκόμισε το ειδοποιητήριο εισερχόμενου εμβάσματος, μέσω του οποίου έφθασαν στον τραπεζικό λογαριασμό του τα χρήματα. Επίσης, κατέθεσε βεβαίωση της εταιρείας μέσω της οποίας έγινε η συναλλαγή, δηλαδή πιθανότατα ενός ανταλλακτηρίου κρυπτονομισμάτων που λειτουργεί στο εξωτερικό, η οποία επιβεβαίωσε ότι έστειλε στην ελληνική τράπεζα του φορολογούμενου το ποσό που κέρδισε από τα crypto.
Όλα αυτά, όμως, δεν αρκούν, με βάση τον Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος, για να αναγνωρισθεί ένα εισόδημα από συναλλαγές σε κρυπτονομίσματα, όπως έκρινε η ΔΕΔ.
Αν ο συγκεκριμένος φορολογούμενος είχε ένα εισόδημα π.χ. από αγοραπωλησία ελληνικών μετοχών, θα προσκόμιζε σχετική βεβαίωση από χρηματιστηριακή εταιρεία, που θα έδειχνε πόσο αγόρασε και πόσο πούλησε μια μετοχή και η διαφορά θα λογιζόταν ως εισόδημα. Σε αυτή την περίπτωση, όμως, αντίστοιχο έγγραφο που να μπορεί να γίνει δεκτό από την Εφορία δεν υπήρχε. Επιπλέον, το εισόδημα από κρυπτονομίσματα δεν περιλαμβάνεται στα εισοδήματα που μπορούν να δηλωθούν, βάσει του νόμου, στον κωδικό 659 της δήλωσης φόρου εισοδήματος.
Ειδικότερα, όπως έκρινε η ΔΕΔ,
- Η φορολογική αρχή ορθώς δεν έκανε αποδεκτό το δηλωθέν από τον προσφεύγοντα ποσό ύψους 1.741.826,17 € στον κωδικό 659 της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος φορολογικού έτους 2017, αφενός διότι το εισόδημα από την μεταβίβαση κρυπτονομισμάτων στο εξωτερικό δεν εμπίπτει στις διατάξεις των άρθρων του ΚΦΕ, με τις οποίες προβλέπονται και απαριθμούνται περιοριστικά τα εισοδήματα που φορολογούνται, που φορολογούνται με ειδικό τρόπο ή απαλλάσσονται από τον φόρο και μπορούν να δηλωθούν στους ανάλογους κωδικούς της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος Φ.Π και αφετέρου δεν προσκομίζονται επαρκή στοιχεία με τα οποία να προσδιορίζεται με ειδικό και σαφή τρόπο η υπεραξία που προέκυψε από την μεταβίβαση των εν λόγω κρυπτονομισμάτων.
Πιθανότατα, η συνέχεια της υπόθεσης θα δοθεί ενώπιον των διοικητικών δικαστηρίων. Μέχρι να αλλάξει κάτι, όμως, φαίνεται ότι όσοι γίνονται πλούσιοι από κρυπτονομίσματα δύσκολα θα χαρούν τον πλούτο τους στην Ελλάδα...