Μια νέα περίοδο για το Υπερταμείο, που αντανακλά την ουσιώδη βελτίωση των σχέσεων της Αθήνας με τους Ευρωπαίους δανειστές, σηματοδοτούν οι αλλαγές που ανακοίνωσε χθες ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης, μέσω νομοσχεδίου που θα κατατεθεί ως το τέλος του μήνα στη Βουλή. Σε ό,τι αφορά τις ΔΕΚΟ που υπάγονται στο Υπερταμείο, με σημαντικότερες τις συγκοινωνιακές και τα ΕΛΤΑ, στόχος της κυβέρνησης είναι να λειτουργήσουν με στοιχεία από το επιτυχημένο μοντέλο της ΔΕΗ, όπως η ελεύθερη αναζήτηση στελεχών από τον ιδιωτικό τομέα, χωρίς πάντως αυτό να αποτελεί πανάκεια για την αντιμετώπιση χρόνιων προβλημάτων.
Στο υπόβαθρο όλων των αλλαγών που προωθούνται στο Υπερταμείο βρίσκεται η αποκατάσταση, σε σημαντικό βαθμό, της εμπιστοσύνης μεταξύ ελληνικής κυβέρνησης και Ευρωπαίων δανειστών (δηλαδή του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας), που επιτρέπει να χαλαρώσουν οι μηχανισμοί επιτήρησης των κινήσεων των ελληνικών αρχών, οι οποίοι ήταν το προϊόν της ταραχώδους εποχής των μνημονίων.
Υπενθυμίζεται ότι το Υπερταμείο δημιουργήθηκε ως αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων του 2015 για το τρίτο μνημόνιο και η κεντρική ιδέα τότε, προερχόμενη από τη Γερμανία, ήταν να ομαδοποιηθούν σε ένα θεσμό τα περιουσιακά στοιχεία του Δημοσίου, ώστε από τα έσοδα που παράγουν να αποπληρώνεται χρέος και να αποτελούν μιας μορφής εξασφάλιση σε περίπτωση αθέτησης των υποχρεώσεων της Ελλάδας έναντι των Ευρωπαίων δανειστών. Τόσο έντονη ήταν τότε η δυσπιστία για τις ελληνικές αρχές, που οι Γερμανοί πίεζαν έντονα για την εγκατάσταση του Υπερταμείου στο Λουξεμβούργο, μακριά από την ελληνική έννομη τάξη.
Μάλιστα, για να διασφαλισθεί αποτελεσματικός έλεγχος στη διοίκηση του Υπερταμείου, οι Ευρωπαίοι δανειστές είχαν επιβάλει τότε να λειτουργεί η διοίκησή του υπό την αυστηρή επιτήρηση ενός εποπτικού συμβουλίου με πέντε μέλη, εκ των οποίων τα δύο θα όριζε ο ESM με ένα εξ αυτών να κατέχει τη θέση του προέδρου -σήμερα αυτή η θέση κατέχεται από τον Γάλλο τεχνοκράτη, προερχόμενο από το υπουργείο Οικονομικών, Ζακ Λε Παπ.
Η επιτήρηση χαλαρώνει
Οι αλλαγές που παρουσιάσθηκαν χθες από τον Κωστή Χατζηδάκη πιστοποιούν ότι οι Ευρωπαίοι είναι πλέον έτοιμοι να αφήσουν μεγαλύτερους βαθμούς ελευθερίας στην ελληνική κυβέρνηση, όσον αφορά τη διοίκηση του Υπερταμείου:
- Το Εποπτικό Συμβούλιο χάνει τον αυστηρό εποπτικό του ρόλο που άγγιζε όλα τα πεδία αρμοδιότητας του Διοικητικού Συμβουλίου. Μετονομάζεται σε Συμβούλιο Εταιρικής Διακυβέρνησης (ΣΕΔ) και οι αρμοδιότητές του περιορίζονται, όπως τόνισε ο Κ. Χατζηδάκης, ώστε να αντιστοιχούν σε όργανο εποπτείας του Υπερταμείου και όχι καθημερινής διοίκησης. Τέτοιες πράξεις καθημερινής διοίκησης, στις οποίες δεν συμμετέχει πλέον το ΣΕΔ, είναι η αύξηση μετοχικού κεφαλαίου του Υπερταμείου, η ανάκληση των μελών των ΔΣ των άμεσων θυγατρικών του και η δημοσίευση των οικονομικών καταστάσεων της εταιρείας. Έτσι, το ΔΣ ορίζεται ως όργανο αποκλειστικά αρμόδιο για τη διοίκηση της εταιρείας.
- Δύο οργανισμοί που ταυτίστηκαν με την εποχή των μνημονίων, το ΤΑΙΠΕΔ και το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας τερματίζουν τη διαδρομή τους και απορροφώνται από το Υπερταμείο μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους. Αυτό αντανακλά τη συναίνεση μεταξύ της κυβέρνησης και των Ευρωπαίων ότι ουσιαστικά έχουν ολοκληρώσει την αποστολή τους στις ιδιωτικοποιήσεις και τη στήριξη του τραπεζικού συστήματος και πλέον μπορούν να ενταχθούν οργανικά στο Υπερταμείο που, όπως προαναφέρθηκε, θα τελεί σε μεγαλύτερο βαθμό υπό τον έλεγχο του Ελληνικού Δημοσίου.
Προσλήψεις και αμοιβές στις ΔΕΚΟ με ευελιξία
Σε ό,τι αφορά τις οκτώ ΔΕΚΟ που ελέγχονται από το Υπερταμείο, στόχος της κυβέρνησης είναι να βελτιώσει την αποδοτικότητά τους δανειζόμενη στοιχεία από το επιτυχημένο μοντέλο της ΔΕΗ, που πλέον λειτουργεί ουσιαστικά σαν μια ιδιωτική επιχείρηση. Βέβαια, στο υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών δεν τρέφουν αυταπάτες ότι επιχειρήσεις με χρόνια προβλήματα, όπως ο ΟΑΣΑ και τα ΕΛΤΑ, μπορούν ως δια μαγείας να εξυγιανθούν επειδή θα έχουν τη δυνατότητα να προσλαμβάνουν στελέχη από τον ιδιωτικό τομέα ή να δίνουν μεγαλύτερες αμοιβές Εκτιμάται, όμως, ότι οι νέες ευελιξίες θα επιτρέψουν την καλύτερη εφαρμογή των σχεδίων εξυγίανσης που ήδη εφαρμόζονται, χωρίς ως τώρα να έχουν αποδώσει πλήρως τα αναμενόμενα αποτελέσματα.
Οι εταιρείες που θα ακολουθήσουν τα βήματα της ΔΕΗ είναι:
- Όμιλος ΟΑΣΑ Συγκοινωνίες Αθηνών (ΟΑΣΑ και οι 100% θυγατρικές του: Οδικές Συγκοινωνίες – ΟΣΥ και Σταθερές Συγκοινωνίες – ΣΤΑΣΥ
-Ελληνικά Ταχυδρομεία (και η 100% θυγατρική τους: ΕΛΤΑ Courier)
-ΔΕΘ-Helexpo
-Οργανισμός Κεντρικών Αγορών και Αλιείας (ΟΚΑΑ)
-Κεντρική Αγορά Θεσσαλονίκης (ΚΑΘ)
-ΓΑΙΑΟΣΕ
-Ελληνικές Αλυκές και
-Ανώνυμος Εταιρεία Διώρυγας Κορίνθου (ΑΕΔΙΚ).
Οι κύριες αλλαγές για αυτές τις επιχειρήσεις είναι τέσσερις, όπως τις περιέγραψε ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών:
- Δίνεται η δυνατότητα πρόσληψης στελεχών από τον ιδιωτικό τομέα με απλή διαδικασία, με βάση αποφάσεις του διευθύνοντος συμβούλου της κάθε εταιρείας. Η θητεία των στελεχών από τον ιδιωτικό τομέα θα είναι 4ετής, από 3ετής που είναι σήμερα, με δυνατότητα ανανέωσης άπαξ.
- Απόλυτη ευελιξία στις αμοιβές των στελεχών των ΕΛΤΑ και των υπολοίπων φορέων εκτός Γενικής Κυβέρνησης, ενώ στις θυγατρικές εντός Γενικής Κυβέρνησης (π.χ. συγκοινωνίες) οι αμοιβές θα είναι σύμφωνα με το πρότυπο του ΕΦΚΑ (σ.σ.: αυξημένοι μισθοί γενικών διευθυντών και πριμ αποδοτικότητας στους υπαλλήλους).
- Οι διαδικασίες προσλήψεων του προσωπικού τους γίνονται πιο ευέλικτες, με έλεγχο νομιμότητας της προκήρυξης από το Α.Σ.Ε.Π. εντός 10 ημερών και συνεργασία με το υπουργείο Εσωτερικών για την πιο αποτελεσματική διεξαγωγή της διαδικασίας.
- Πιο ευέλικτες προμήθειες. Ο κανονισμός προμηθειών υποβάλλεται στην Ενιαία Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων (ΕΑΔΗΣΥ) η οποία θα μπορεί να εκφράσει γνώμη εντός 60 ημερών.
- Τα πειθαρχικά συμβούλια θα λειτουργούν χωρίς τη συμμετοχή συνδικαλιστών.
Επενδυτικό Ταμείο μπαλαντέρ και πωλήσεις ακινήτων μέσω εταιρειών holding
Το νέο Εθνικό Επενδυτικό Ταμείο που θα συσταθεί ως θυγατρική του Υπερταμείου αποτελεί μέρος της συμφωνίας που έγινε με τους Ευρωπαίους δανειστές, ώστε να εφαρμοσθεί η απόφαση του ΣτΕ που επέβαλε την επιστροφή των μετοχών ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ στο Δημόσιο.
Σε αυτό το πλαίσιο, η αξία των δύο εταιρειών αποτιμήθηκε λίγο πιο γενναιόδωρα από τη χρηματιστηριακή τους αξία, στα 600 εκατ. ευρώ και αυτό το ποσό θα πληρωθεί από το Δημόσιο στο Υπερταμείο έναντι των μετοχών. Από τα 600 εκατ., τα μισά θα αξιοποιηθούν για την απομείωση του χρέους και άλλα 300 εκατ. θα αποτελέσουν την επενδυτική «δύναμη πυρός» του Εθνικού Επενδυτικού Ταμείου.
Δύο θα είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της επενδυτικής πολιτικής του νέου Ταμείου: Θα παίρνει μόνο μειοψηφικές συμμετοχές σε επιχειρήσεις, όταν έχουν επενδυθεί σε αυτές ιδιωτικά κεφάλαια και θα επενδύει συμπληρωματικά, σε τομείς που έχουν προστιθέμενη αξία για την οικονομία, αλλά δεν καλύπτονται πλήρως οι επενδύσεις από ιδιωτικά κεφάλαια. Κατ' αυτή την έννοια, θα αποτελεί ένα επενδυτικό ταμείο - μπαλαντέρ. Η διοίκησή του θα επιλεγεί από το Υπερταμείο με βάση κυρίως την εμπειρία σε θέματα χρηματοοικονομικά, επενδύσεων, χρηματοδοτήσεων μεγάλων έργων κ.α.
Σε ό,τι αφορά τα ακίνητα του Δημοσίου, το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών ξεπερνά το αποδεδειγμένα αναποτελεσματικό μοντέλο των μεμονωμένων πωλήσεων μέσω της ΕΤΑΔ και προσπαθεί να επιταχύνει τις διαδικασίες. Θα χαρτογραφηθούν τα 36.000 ακίνητα της ΕΤΑΔ, για τα οποία ακόμη και σήμερα δεν υπάρχει πλήρης καταγραφή και από αυτά θα αποτιμηθούν τα 6.000, ώστε να μπουν διαδικασία αξιοποίησης πολύ γρήγορα περίπου 1.000 ακίνητα.
Όπως τόνισε χθες ο Κ. Χατζηδάκης, πλέον ο σχεδιασμός προβλέπει ότι τα προς αξιοποίηση ακίνητα θα ομαδοποιούνται κάτω από την ομπρέλα εταιρειών χαρτοφυλακίου (holding), ώστε να γίνονται διαγωνισμοί για πακέτα ακινήτων, μέσω της πώλησης αυτών των εταιρειών.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
